10 snakaldte franske (kun i 15 Aar gjeldentle) Revolutions-Almanak der var lempet efter den {jamle gTæskægyptiske, inddcelt i Dekader istedet for Ug-er. — Om dette Æmne har jeg forhen udforligere handlet i forskjel- lige Skrifter; her vil jeg især forsoge at oplyse Islændernes og de gamle Skandinavers Inddeling af Dagstulerne. Den nordiske Oldtid manglede naturligviis haade Rompasset og kunstig indrettede Uhre. Dog gjorde de gamle Skandinaver, navnlig de som i det 9de Aarhundrede grundede en vidtudstrakt Colonie i Island, sig megen Umage for at udfinde og fastsætte bestemte Tidspunkter af Dognet, om Dagen ved at iagttage Solens, om Natten Stjernernes og Maancns Gang, samt overhovedet, til alle Tider, de regelmæssige Foran- Indflydclsc paa dc dem helligede Dage ci været dem ubehjendt. Længe hed det hos den skandinaviske Almue: Gud! tal for os! det er Torsdag over hele Verden! Om Ugedagenes og Planeternes Benævnelser hos de germaniske o. fl. Folk kan jeg ellers henvise til mit Lex. mythol. (1828) S. 82, 84, 88, 233, 235—36, 313—14 , 319 , 321—22 , 326 , 331, 343 , 351-52 , 357—58 , 362 , 365 , 678—683 samt J. Grimms dcutschc Mythologie 2. Udg. 1844. S, 111—119, 685-86. Jeg har (hlandt andet) sogt at vise at dc fleste af de ved Cæsar ogTacitus nævnte Guddomme netop forekomme i Planeternes og Ugedagenes Navne: som 1) Sol, 2) Luna, 3) Mars, 4) Mcrcitrius, 5) Jupiter, 6) Isis (ogsaa Mater Deum, hos Ptolomæus Venus; vor Frigga, Freja; Planeten kaldtes Isis efter Plinius, IL N, II, 8) 7) Vulcanus, (Eddaernes Logi, o: Luc, Loki, den Tilendebringcndc, Odelæggende m. m.); tydeligst frem- trædc disse forenede Begreber i den islandske, uden Tvivl ældgamle Benævnelse for Sirius: Lokabrcnna, Lokes Brand, der og kan oversættes ved Endens Baal, den sidste Brand. Med Sirius's (Solhs) tidlige Opgang begyndte formodentlig Ægyp- ternes Aar, da dets Udregning fdrst blev bestemt. Hundedagenes skadelige Hede frygtedes stedse af alle Folk. Ægypterne spaaede at den skulde tilsidst foraarsage Verdensbranden, som af vore Forfædre kaldtes Surtalogi, eenstydende med Hun- destjernens ovenanførte Navn : Lokabrcnna (see Eddalærcn III, 225—27, 238—240, IV, 483 o. f.). Islændernes ældgamle borgerlige Aars Epakter, sidste eller Tillægs- dage, indtræffe som oftest ved Hundedagenes Begyndelse. Efter min Mening har Geijer (Svea Bikos Ilafder I, 350—51 i Anmærkningen) anfort gode Grunde for at Ugedagenes og Planeternes nordiske Navne ere fra den hedenske Tid og ikke laante af Bomerne. Skule Thorlacius havde de samme Tanker (Skand. Mus. 1802, S. 15—16). Ilire troede endog at dc udbredtes fra vort Norden til andre (egentlig germaniske) Foll: (Lex. Svcogoth. II, 274). Jacob Grimm er derimod af den Mening at Germanerne liave erholdt dem fra Bomerne, dog længe for end dc antogc Kristendommen. (Deutsche Mythologie 1835, Einleitung S. XXVII, 84—93; ny Udgave 1844: S. 111—112, 685—86 jfr. 671).

(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða 1
(6) Blaðsíða 2
(7) Blaðsíða 3
(8) Blaðsíða 4
(9) Blaðsíða 5
(10) Blaðsíða 6
(11) Blaðsíða 7
(12) Blaðsíða 8
(13) Blaðsíða 9
(14) Blaðsíða 10
(15) Blaðsíða 11
(16) Blaðsíða 12
(17) Blaðsíða 13
(18) Blaðsíða 14
(19) Blaðsíða 15
(20) Blaðsíða 16
(21) Blaðsíða 17
(22) Blaðsíða 18
(23) Blaðsíða 19
(24) Blaðsíða 20
(25) Blaðsíða 21
(26) Blaðsíða 22
(27) Blaðsíða 23
(28) Blaðsíða 24
(29) Blaðsíða 25
(30) Blaðsíða 26
(31) Blaðsíða 27
(32) Blaðsíða 28
(33) Blaðsíða 29
(34) Blaðsíða 30
(35) Blaðsíða 31
(36) Blaðsíða 32
(37) Blaðsíða 33
(38) Blaðsíða 34
(39) Blaðsíða 35
(40) Blaðsíða 36
(41) Blaðsíða 37
(42) Blaðsíða 38
(43) Blaðsíða 39
(44) Blaðsíða 40
(45) Blaðsíða 41
(46) Blaðsíða 42
(47) Blaðsíða 43
(48) Blaðsíða 44
(49) Blaðsíða 45
(50) Blaðsíða 46
(51) Blaðsíða 47
(52) Blaðsíða 48
(53) Blaðsíða 49
(54) Blaðsíða 50
(55) Blaðsíða 51
(56) Blaðsíða 52
(57) Blaðsíða 53
(58) Blaðsíða 54
(59) Blaðsíða 55
(60) Blaðsíða 56
(61) Blaðsíða 57
(62) Blaðsíða 58
(63) Blaðsíða 59
(64) Blaðsíða 60
(65) Blaðsíða 61
(66) Blaðsíða 62
(67) Blaðsíða 63
(68) Blaðsíða 64
(69) Blaðsíða 65
(70) Blaðsíða 66
(71) Blaðsíða 67
(72) Blaðsíða 68
(73) Blaðsíða 69
(74) Blaðsíða 70
(75) Blaðsíða 71
(76) Blaðsíða 72
(77) Blaðsíða 73
(78) Blaðsíða 74
(79) Blaðsíða 75
(80) Blaðsíða 76
(81) Blaðsíða 77
(82) Blaðsíða 78
(83) Blaðsíða 79
(84) Blaðsíða 80
(85) Blaðsíða 81
(86) Blaðsíða 82
(87) Blaðsíða 83
(88) Blaðsíða 84
(89) Blaðsíða 85
(90) Blaðsíða 86
(91) Blaðsíða 87
(92) Blaðsíða 88
(93) Blaðsíða 89
(94) Blaðsíða 90
(95) Blaðsíða 91
(96) Blaðsíða 92
(97) Blaðsíða 93
(98) Blaðsíða 94
(99) Blaðsíða 95
(100) Blaðsíða 96
(101) Blaðsíða 97
(102) Blaðsíða 98
(103) Blaðsíða 99
(104) Blaðsíða 100
(105) Blaðsíða 101
(106) Blaðsíða 102
(107) Blaðsíða 103
(108) Blaðsíða 104
(109) Blaðsíða 105
(110) Blaðsíða 106
(111) Blaðsíða 107
(112) Blaðsíða 108
(113) Blaðsíða 109
(114) Blaðsíða 110
(115) Blaðsíða 111
(116) Blaðsíða 112
(117) Blaðsíða 113
(118) Blaðsíða 114
(119) Blaðsíða 115
(120) Blaðsíða 116
(121) Blaðsíða 117
(122) Blaðsíða 118
(123) Blaðsíða 119
(124) Blaðsíða 120
(125) Mynd
(126) Mynd
(127) Mynd
(128) Mynd
(129) Saurblað
(130) Saurblað
(131) Band
(132) Band
(133) Kjölur
(134) Framsnið
(135) Kvarði
(136) Litaspjald