Kortasafn Háskóla íslands 23 Van Keulen, Gerard. Het Eyland Ysland in’t groot. te Amsterdam by Gerard van Keulen (51.5X60.5 sm). Kortið er ártalslaust, en Koeman telur að það hafi birst fyrst í sjókortasafni Van Keulens (Zee-fakkel) árið 1728, en þá var höfundurinn látinn. Kortið er þó til í útgáfum frá 1720 og 1724, en því kynni að hafa verið aukið inn síðar. Hér er ekki fylgt hinni almennu gerð hol- lenskra sjókorta um þessar mundir, heldur farið að mestu leyti eftir korti Joris Carolusar, og landið dregið upp í heild í stað strandanna einna eins og venja er á sjókortum. Kortinu fylgja strandamyndir, sem ætlaðar voru sæförum til þess að átta sig á staðháttum, og tvö lítil sérkort, annað af sunnanverðum Faxaflóa, en hitt af suðurströndinni frá Ölfusá austur fyrir Vestmannaeyjar. Van Keulen var fjölskyldufyrirtæki, sem rekið var hátt á aðra öld og fékkst einkum við útgáfu sjókorta og annarra siglingagagna. Gengi fyrirtækisins var mest um miðja 18. öld, en fór svo að hnigna, þegar ríkisstjómir og sérstakar ríkisstofnanir tóku að gera mönnum sjókort. Kunnust af sjókortum Van Keulens eru Zee-Atlas og Zee-Fakkel. Bæði söfnin birtust í fjölmörgum og síauknum útgáfum. Van Keulen, Joannes. De Zee Custen van Noorwegen, Finmarcken, Laplant, Ruslant, Spitsbergen, en Yslant.. . t’ Amsterdam by Joannes van Keulen, s. a. (50.3X65 sm). Kortið er fyrst prentað í Zee-Fakkel árið 1706. (C. Koeman, Atlantes neerlandici, IV,317). Vaugondy, Robert, og Charles Franqois Delamarche. Les royaumes de Suede et Norwege. s. a. (46X57.2 sm). íaukakort í efra homi til vinstri: Islande (14.7X20 sm). Kortið birtist fyrst í A tlas universel, sem talið er að hafi komið fyrst út í París h. u. b. 1793. Frumhöfundur kortsins var þá löngu látinn, og kortinu hafði verið breytt úr hinni fomu gerð hollenskra sjókorta og sniðið eftir Knoffs- kortunum. Þó að kortið beri þannig nafn Vau- gondys, mun hann ekki hafa komið nálægt gerð þess. Enda var algengt, að kortasöfn bæru nöfn frumhöfunda, þó að þeir væru fyrir löngu úr sögunni og nýir menn teknir við útgáfunni. Kortið mun því vera eftir Delamarche. Verdun de la Crenne, Jean René Antoine marquis de o.fl. Carte réduite des Mers du Nord. Publiée par ordre du Roi .. . (Paris) 1776 (56X79 sm). Árið 1771 efndi franska stjómin til rannsókn- arleiðangurs um norðurhluta Atlantshafsins, og varaði hann í tvö ár. Leiðangursmenn, sem voru hinir ágætustu vísindamenn Frakka um þær mundir, dvöldust um tíma á Vestfjörðum, einkum á Vatneyri. Nokkuð fengust þeir við sjómælingar, auk hnattstöðumælingar vestur- og suðurstrandarinnar. Mælingum þessum skeyttu þeir svo við eldri mælingar Knoffs og annarra af norður og austurströndinni. Út- koman varð ákaflega bjagað kort af landinu, svo að breidd landsins varð svipuð eða meiri en lengd þess frá austri til vesturs. Kortið fylgir ferðabók þeirra félaga eða rannsóknarskýrslu, sem gefin var út í París 1778. Zorgdrager, Cornelis Gisbert. Nieuwe kaart van Ysland (17.6X27.9 sm). Kortið birtist fyrst í bók Zorgdragers, Bloey- ende opkomst der aloude en hedendaagsche groenlandsche visschery, sem kom út í Amster- dam 1720. Höfundurinn kom til Islands árið 1699 og dvaldist um hríð á Húsavík og sauð nesti sitt í Uxahver. Fylgir frásögninni mynd af þeim atburði. Sennilega er Zorgdrager ekki höfundur kortsins, sem er af mjög almennri gerð hol- lenskra sjókorta um þessar mundir. Það var endurprentað nokkrum sinnum í hollenskum og þýskum útgáfum bókarinnar, óbreytt að efni, en stundum eftir nýjum myndamótum. Kortið var síðan prentað öðru hvoru fram yfir aldamótin 1800, einkum í ritum um veiðiskap í Norðurhöfum. Þetta kort er sennilega úr Nieuwe beschryv- ing der walvisvaangst en haringvisschery eftir D. de Jong, H. Kobel og H Salieth. Amsterdam 1791. Myndamótið er annað en í frumútgáf- unni með örlitlum breytingum.

(1) Kápa
(2) Kápa
(3) Blaðsíða 1
(4) Blaðsíða 2
(5) Blaðsíða 3
(6) Blaðsíða 4
(7) Blaðsíða 5
(8) Blaðsíða 6
(9) Blaðsíða 7
(10) Blaðsíða 8
(11) Blaðsíða 9
(12) Blaðsíða 10
(13) Blaðsíða 11
(14) Blaðsíða 12
(15) Blaðsíða 13
(16) Blaðsíða 14
(17) Blaðsíða 15
(18) Blaðsíða 16
(19) Blaðsíða 17
(20) Blaðsíða 18
(21) Blaðsíða 19
(22) Blaðsíða 20
(23) Blaðsíða 21
(24) Blaðsíða 22
(25) Blaðsíða 23
(26) Blaðsíða 24
(27) Kápa
(28) Kápa
(29) Kvarði
(30) Litaspjald