NÁMSBÓKA ------------------------------------- ÍSLANDS SAGA heimilishof eigendanna, en hin stærri gátu verið fyrir fleiri heimili. Smábændurnir fengu þá leyfi hjá eiganda aðalhofsins til að nota hofið, koma þar i helztu blótveizlurnar og fá vernd þess guðs gegn því að leggja nokkuð að mörkum árlega til blót- anna. Sá skattur var nefndur hoftollur. Með tímanum efldist þessi félagsskapur. Eigandi hofsins varð sveitarhöfðingi, bæði hofprestur og leiðtogi sveitunga sinna í veraldlegum efnum. Tignarnafn þessa leiðtoga var goði, en sóknarmenn hans hétu þingmenn. Goðinn átti að veita þingmönnum traust og forustu, en þeir honum fylgi og liðsinni. Goðinn á að halda friði í hér- aðinu, leitast við að sætta þá, sem deila, jafnvel með valdi, ef eigi var annars kostur. í harðindum á hann að ráða fram úr vandamálum sveitarmanna. Goðinn ríður fyrstur til skips, fær fyrstur fréttir, velur úr varningnum og leggur verð á vöruna. Þegar goðinn fer erinda sinna um þinghána (sveit sína), verða þingmennirnir að taka vel við honum og föruneyti hans og veita öllum flokknum gistingu og beina, en verði einhver þingmanna fyrir ágengni og geti eleki sjálfur rétt hlut sinn, þá leitar hann til goðans, sem getur kvatt aðra þingmenn til liðs við sig, jafnvel til ferðaiaga í fjarlæg héruð. Þegar alls- herjarríki myndaðist á íslandi, fengu goðarnir helztu völdin þar að viðbættum helgistörfunum, sem áður er sagt frá. Goðavaldið gekk kaupum og sölum og að erfðum eins og aðrar eignir. En hins vegar voru þingmennirnir ekki skyldir til að fylgja goða, sem þeim likaði illa við. Þeir gátu sagt sig úr þingi við hann og gengið i flokk annars goða, sem þeim var meira að skapi. Goð- orðin voru þannig frjáls félög og ekki bundin neinum föstum landamerkjum eins og hreppar eða sýslur nú. En flestum þótti varlegra að vera þingmaður þess goða, er næstur var honum og liklegastur til að geta veitt lið, svo að um munaði, ef hættu bar að höndum. (Ljósvetninga saga 16—20. Vatnsdæla 65—66. Njála 356—357.) Úlfljótur. Sú vernd, sem goðarnir gátu veitt þjóðinni, var ónóg til lengdar. Eins og goðarnir voru nauðsynlegir til að jafna nágrannakrit og sveitardeilur, svo þurfti einnig

(1) Kápa
(2) Kápa
(3) Blaðsíða [1]
(4) Blaðsíða [2]
(5) Blaðsíða 1
(6) Blaðsíða 2
(7) Blaðsíða 3
(8) Blaðsíða 4
(9) Blaðsíða 5
(10) Blaðsíða 6
(11) Blaðsíða 7
(12) Blaðsíða 8
(13) Blaðsíða 9
(14) Blaðsíða 10
(15) Blaðsíða 11
(16) Blaðsíða 12
(17) Blaðsíða 13
(18) Blaðsíða 14
(19) Blaðsíða 15
(20) Blaðsíða 16
(21) Blaðsíða 17
(22) Blaðsíða 18
(23) Blaðsíða 19
(24) Blaðsíða 20
(25) Blaðsíða 21
(26) Blaðsíða 22
(27) Blaðsíða 23
(28) Blaðsíða 24
(29) Blaðsíða 25
(30) Blaðsíða 26
(31) Blaðsíða 27
(32) Blaðsíða 28
(33) Blaðsíða 29
(34) Blaðsíða 30
(35) Blaðsíða 31
(36) Blaðsíða 32
(37) Blaðsíða 33
(38) Blaðsíða 34
(39) Blaðsíða 35
(40) Blaðsíða 36
(41) Blaðsíða 37
(42) Blaðsíða 38
(43) Blaðsíða 39
(44) Blaðsíða 40
(45) Blaðsíða 41
(46) Blaðsíða 42
(47) Blaðsíða 43
(48) Blaðsíða 44
(49) Blaðsíða 45
(50) Blaðsíða 46
(51) Blaðsíða 47
(52) Blaðsíða 48
(53) Blaðsíða 49
(54) Blaðsíða 50
(55) Blaðsíða 51
(56) Blaðsíða 52
(57) Blaðsíða 53
(58) Blaðsíða 54
(59) Blaðsíða 55
(60) Blaðsíða 56
(61) Blaðsíða 57
(62) Blaðsíða 58
(63) Blaðsíða 59
(64) Blaðsíða 60
(65) Blaðsíða 61
(66) Blaðsíða 62
(67) Blaðsíða 63
(68) Blaðsíða 64
(69) Blaðsíða 65
(70) Blaðsíða 66
(71) Blaðsíða 67
(72) Blaðsíða 68
(73) Blaðsíða 69
(74) Blaðsíða 70
(75) Blaðsíða 71
(76) Blaðsíða 72
(77) Blaðsíða 73
(78) Blaðsíða 74
(79) Blaðsíða 75
(80) Blaðsíða 76
(81) Blaðsíða 77
(82) Blaðsíða 78
(83) Blaðsíða 79
(84) Blaðsíða 80
(85) Blaðsíða 81
(86) Blaðsíða 82
(87) Blaðsíða 83
(88) Blaðsíða 84
(89) Blaðsíða 85
(90) Blaðsíða 86
(91) Blaðsíða 87
(92) Blaðsíða 88
(93) Blaðsíða 89
(94) Blaðsíða 90
(95) Blaðsíða 91
(96) Blaðsíða 92
(97) Blaðsíða 93
(98) Blaðsíða 94
(99) Kápa
(100) Kápa
(101) Kjölur
(102) Framsnið
(103) Kvarði
(104) Litaspjald