hafi þeir aldrei kennt óþæginda við umskiptin. Eitt var það meðal annars, sem olli því að ýmsir norðanmanna áttu erfitt með að sam- lagast Reykjavíkurskóla. Eigi var örgrannt um að við fengjum að heyra og finna fyrir því, að við værum meira fákunnandi og ver undir framhaldsnám búnir en bekkjarsystkini okk- ar að sunnan, og að Akureyrarskóli væri engan veginn jafnoki hins gamla mennta- skóla í Reykjavík. Um kunnáttu okkar og undirbúning er það mála sannast, að þar var sitt á hvað í námsgreinum. Sums staðar voru sunnanmenn betur í stakk búnir, en í öðrum greinum stóðum við þeim fyllilega á sporði. En svo mikið áttu flestir okkar af norðlensku stolti, að við þoldum illa að við og skóli okkar nyrðra væru settir skör lægra en þeir sunnan- menn og skóli þeirra. Menn geta verið ósam- mála um einstök atriði þess, sem hér er sagt, en enginn, sem nokkur kynni hafði af skól- anum á þessum árum getur með góðri sam- visku neitað því, að á sambandinu voru margir annmarkar, sem ekki urðu burt sniðnir með öðru en því að slíta sambandinu og setja fullkominn menntaskóla á Akureyri. í óprentuðum minningum mínum hefi ég gefið kaflanum um vist mína í Menntaskól- anum í Reykjavík heitið: Kalinn á hjarta þaðan slapp ég. Betur get ég ekki lýst áhrifum hans í fáum orðum. Og ég get sagt líkt og sr. Gunnar, að aldrei hefir mér leiðst á ævinni, nema veturinn minn í Menntaskólanum, og það var skólans sök öllu fremur. Engum manni munu þó hafa verið eins ljósir annmarkarnir á sambandi skólanna og Stefáni skólameistara. Hann fylgdist náið með ferli nemenda þeirra, er suður fóru og átti bréfaskipti við marga þeirra. Fagnaði af hjarta þegar vel gekk en varð sár og vonsvik- inn ef eitthvað fór úrskeiðis. í skólaskýrslu 1912-’13 (bls. 48) segir hann frá því að norðanmenn í Reykjavíkurskóla hafi stofnað Félag norðlenskra gagnfræðinga, og hafi það haldið uppi bréfaskiptum við skólafélagið nyrðra og tekið sér fyrir hendur að semja sögu skólans eftir 1906. „Er það ósvikinn vottur um ræktarsemi þeirra við stofnunina. í þeim jarðvegi, sem kærleikurinn vermir og ræktarsemin hlúir að, hlýtur eitt- hvað gott að þróast og bera margfaldan ávöxt“. Ekki virðist félag þetta hafa orðið langlíft eða athafnasamt því að í skólaskýrslunni 1913-’ 14 segir að farið sé að dofna yfir fé- lagsskapnum og harmar Stefán það og segir svo: „Hefði það óneitanlega verið drengi- legra, lýst meiri mannrænu og göfugum metnaði að reyna að hafa áhrif á skólalífið syðra og standa eigi að baki þeim bestu, sem fyrir voru, heldur en láta undan síga og skipa sér í flokk hinna lakari“. (Sksk. 1913-’14 52). í sömu ræðu minnist Stefán á orðróm, „að nemendum héðan hefur verið borið á brýn, að þeir væru valdir að óreglu í Menntaskól- anum og skólanum hér kennt um. Ég læt með öllu ósagt, hver hæfa er fyrir þessu. En sárnað hefur mér að heyra slíkt borið á lærisveina mína, sem ég vissi, að voru hinir mestu reglumenn, þegar þeir fóru héðan og vildu ekki vamm sitt vita“. (Sksk. 1913-’14 57). Og enn kemur hann að sama efni er hann ávarpar gagnfræðinga í skólaslitaræðu 1915 og einkum þó þá, er hugðu á suðurferð: „Ég treysti því, að þið munið eigi síður en þeir, sem héðan fóru suður í fyrra reyna að hnekkja þeim óhróðri og gjöra hann að engu, sem einstakir menn reyndu að bera út um norðanpilta syðra og sem reyndist á litlum rökum byggður þegar við honum var hreyft.“ (Sksk. 1914-’15 53). Ekki hvarflar að mér að bera það af norð- anmönnum, að einhverjir þeirra hafi gerst óreglusamir meira en góðu hófi gegndi, er suður kom. Drykkjuskapur var drjúgum meiri í skólanum syðra en nyrðra, og þegar leiðindin settust að, var ekki óeðlilegt, að sumum yrði gripið til hins gamla ráðs að drekka til að deyfa leiðindin. Víkur Stefán Jóhann raunar að þessu í minningum sínum. En það sýnir best hug Reykvíkinga til norð- lenska skólans, að dreift skyldi út að óregla í Menntaskólanum væri að verulegu leyti sök norðanmanna. Ekki er kunnugt, hver kom slíkum orðrómi á kreik, en ekki þætti mér ósennilegt, að hann væri upp kominn innan veggja Menntaskólans. Reynsla Stefáns skólameistara af sam- bandinu milli skólanna kemur skýrast fram í bréfi, sem hann skrifaði dr. Valtý Guð- mundssyni 24. nóv. 1916 (Lbs. 3703 4to) en þar segir svo m.a.: „Er mjög hugsi um framtíð skólans með þeirri skipan, sem á er. Sérstaklega er sambandið milli skólanna orðið mér þyrnir í augum, sem ég þó einu sinni keppti eftir, en reynslan hefur sýnt mér, að það getur ekki og má ekki haldast til frambúðar, það er aðeins spor í áttina til að fá upp fullkominn skóla fyrir Norðurland. Nýjan „Hóla- skóla“ í stað þess, sem frá okkur var tekinn, jafnfull- kominn og réttháan Reykjavíkurskóla og samhliða hon- um að öllu leyti eins og Hólaskóli var Skálholtsskóla, nema margfalt betri og heilbrigðari en skólann syðra, sem fyrir löngu er gegnsýrður orðinn af hinum allra hættulegustu og hvimleiðustu andlegu skólasjúkdómum. Hér hafa þær aldrei náð sér niðri, sóttkveikjurnar hafa ekki þrifist hér í birtunni og hreinviðrinu, sem verið hefur

(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Saurblað
(6) Saurblað
(7) Saurblað
(8) Saurblað
(9) Blaðsíða I
(10) Blaðsíða II
(11) Blaðsíða III
(12) Blaðsíða IV
(13) Blaðsíða V
(14) Blaðsíða VI
(15) Blaðsíða VII
(16) Blaðsíða VIII
(17) Blaðsíða IX
(18) Blaðsíða X
(19) Blaðsíða XI
(20) Blaðsíða XII
(21) Blaðsíða XIII
(22) Blaðsíða XIV
(23) Blaðsíða XV
(24) Blaðsíða XVI
(25) Blaðsíða XVII
(26) Blaðsíða XVIII
(27) Blaðsíða XIX
(28) Blaðsíða XX
(29) Blaðsíða XXI
(30) Blaðsíða XXII
(31) Blaðsíða XXIII
(32) Blaðsíða XXIV
(33) Blaðsíða 1
(34) Blaðsíða 2
(35) Blaðsíða 3
(36) Blaðsíða 4
(37) Blaðsíða 5
(38) Blaðsíða 6
(39) Blaðsíða 7
(40) Blaðsíða 8
(41) Blaðsíða 9
(42) Blaðsíða 10
(43) Blaðsíða 11
(44) Blaðsíða 12
(45) Blaðsíða 13
(46) Blaðsíða 14
(47) Blaðsíða 15
(48) Blaðsíða 16
(49) Blaðsíða 17
(50) Blaðsíða 18
(51) Blaðsíða 19
(52) Blaðsíða 20
(53) Blaðsíða 21
(54) Blaðsíða 22
(55) Blaðsíða 23
(56) Blaðsíða 24
(57) Blaðsíða 25
(58) Blaðsíða 26
(59) Blaðsíða 27
(60) Blaðsíða 28
(61) Blaðsíða 29
(62) Blaðsíða 30
(63) Blaðsíða 31
(64) Blaðsíða 32
(65) Blaðsíða 33
(66) Blaðsíða 34
(67) Blaðsíða 35
(68) Blaðsíða 36
(69) Blaðsíða 37
(70) Blaðsíða 38
(71) Blaðsíða 39
(72) Blaðsíða 40
(73) Blaðsíða 41
(74) Blaðsíða 42
(75) Blaðsíða 43
(76) Blaðsíða 44
(77) Blaðsíða 45
(78) Blaðsíða 46
(79) Blaðsíða 47
(80) Blaðsíða 48
(81) Blaðsíða 49
(82) Blaðsíða 50
(83) Blaðsíða 51
(84) Blaðsíða 52
(85) Blaðsíða 53
(86) Blaðsíða 54
(87) Blaðsíða 55
(88) Blaðsíða 56
(89) Blaðsíða 57
(90) Blaðsíða 58
(91) Blaðsíða 59
(92) Blaðsíða 60
(93) Blaðsíða 61
(94) Blaðsíða 62
(95) Blaðsíða 63
(96) Blaðsíða 64
(97) Blaðsíða 65
(98) Blaðsíða 66
(99) Blaðsíða 67
(100) Blaðsíða 68
(101) Blaðsíða 69
(102) Blaðsíða 70
(103) Blaðsíða 71
(104) Blaðsíða 72
(105) Blaðsíða 73
(106) Blaðsíða 74
(107) Blaðsíða 75
(108) Blaðsíða 76
(109) Blaðsíða 77
(110) Blaðsíða 78
(111) Blaðsíða 79
(112) Blaðsíða 80
(113) Blaðsíða 81
(114) Blaðsíða 82
(115) Blaðsíða 83
(116) Blaðsíða 84
(117) Blaðsíða 85
(118) Blaðsíða 86
(119) Blaðsíða 87
(120) Blaðsíða 88
(121) Blaðsíða 89
(122) Blaðsíða 90
(123) Blaðsíða 91
(124) Blaðsíða 92
(125) Blaðsíða 93
(126) Blaðsíða 94
(127) Blaðsíða 95
(128) Blaðsíða 96
(129) Blaðsíða 97
(130) Blaðsíða 98
(131) Blaðsíða 99
(132) Blaðsíða 100
(133) Blaðsíða 101
(134) Blaðsíða 102
(135) Blaðsíða 103
(136) Blaðsíða 104
(137) Blaðsíða 105
(138) Blaðsíða 106
(139) Blaðsíða 107
(140) Blaðsíða 108
(141) Blaðsíða 109
(142) Blaðsíða 110
(143) Blaðsíða 111
(144) Blaðsíða 112
(145) Blaðsíða 113
(146) Blaðsíða 114
(147) Blaðsíða 115
(148) Blaðsíða 116
(149) Blaðsíða 117
(150) Blaðsíða 118
(151) Blaðsíða 119
(152) Blaðsíða 120
(153) Blaðsíða 121
(154) Blaðsíða 122
(155) Blaðsíða 123
(156) Blaðsíða 124
(157) Blaðsíða 125
(158) Blaðsíða 126
(159) Blaðsíða 127
(160) Blaðsíða 128
(161) Blaðsíða 129
(162) Blaðsíða 130
(163) Blaðsíða 131
(164) Blaðsíða 132
(165) Blaðsíða 133
(166) Blaðsíða 134
(167) Blaðsíða 135
(168) Blaðsíða 136
(169) Blaðsíða 137
(170) Blaðsíða 138
(171) Blaðsíða 139
(172) Blaðsíða 140
(173) Blaðsíða 141
(174) Blaðsíða 142
(175) Blaðsíða 143
(176) Blaðsíða 144
(177) Blaðsíða 145
(178) Blaðsíða 146
(179) Blaðsíða 147
(180) Blaðsíða 148
(181) Blaðsíða 149
(182) Blaðsíða 150
(183) Blaðsíða 151
(184) Blaðsíða 152
(185) Blaðsíða 153
(186) Blaðsíða 154
(187) Blaðsíða 155
(188) Blaðsíða 156
(189) Blaðsíða 157
(190) Blaðsíða 158
(191) Blaðsíða 159
(192) Blaðsíða 160
(193) Blaðsíða 161
(194) Blaðsíða 162
(195) Blaðsíða 163
(196) Blaðsíða 164
(197) Blaðsíða 165
(198) Blaðsíða 166
(199) Blaðsíða 167
(200) Blaðsíða 168
(201) Blaðsíða 169
(202) Blaðsíða 170
(203) Blaðsíða 171
(204) Blaðsíða 172
(205) Blaðsíða 173
(206) Blaðsíða 174
(207) Blaðsíða 175
(208) Blaðsíða 176
(209) Blaðsíða 177
(210) Blaðsíða 178
(211) Blaðsíða 179
(212) Blaðsíða 180
(213) Blaðsíða 181
(214) Blaðsíða 182
(215) Blaðsíða 183
(216) Blaðsíða 184
(217) Blaðsíða 185
(218) Blaðsíða 186
(219) Blaðsíða 187
(220) Blaðsíða 188
(221) Blaðsíða 189
(222) Blaðsíða 190
(223) Blaðsíða 191
(224) Blaðsíða 192
(225) Blaðsíða 193
(226) Blaðsíða 194
(227) Blaðsíða 195
(228) Blaðsíða 196
(229) Blaðsíða 197
(230) Blaðsíða 198
(231) Blaðsíða 199
(232) Blaðsíða 200
(233) Blaðsíða 201
(234) Blaðsíða 202
(235) Blaðsíða 203
(236) Blaðsíða 204
(237) Blaðsíða 205
(238) Blaðsíða 206
(239) Blaðsíða 207
(240) Blaðsíða 208
(241) Blaðsíða 209
(242) Blaðsíða 210
(243) Blaðsíða 211
(244) Blaðsíða 212
(245) Blaðsíða 213
(246) Blaðsíða 214
(247) Blaðsíða 215
(248) Blaðsíða 216
(249) Blaðsíða 217
(250) Blaðsíða 218
(251) Blaðsíða 219
(252) Blaðsíða 220
(253) Blaðsíða 221
(254) Blaðsíða 222
(255) Blaðsíða 223
(256) Blaðsíða 224
(257) Blaðsíða 225
(258) Blaðsíða 226
(259) Blaðsíða 227
(260) Blaðsíða 228
(261) Blaðsíða 229
(262) Blaðsíða 230
(263) Blaðsíða 231
(264) Blaðsíða 232
(265) Blaðsíða 233
(266) Blaðsíða 234
(267) Blaðsíða 235
(268) Blaðsíða 236
(269) Blaðsíða 237
(270) Blaðsíða 238
(271) Blaðsíða 239
(272) Blaðsíða 240
(273) Blaðsíða 241
(274) Blaðsíða 242
(275) Blaðsíða 243
(276) Blaðsíða 244
(277) Blaðsíða 245
(278) Blaðsíða 246
(279) Blaðsíða 247
(280) Blaðsíða 248
(281) Blaðsíða 249
(282) Blaðsíða 250
(283) Blaðsíða 251
(284) Blaðsíða 252
(285) Blaðsíða 253
(286) Blaðsíða 254
(287) Blaðsíða 255
(288) Blaðsíða 256
(289) Blaðsíða 257
(290) Blaðsíða 258
(291) Blaðsíða 259
(292) Blaðsíða 260
(293) Blaðsíða 261
(294) Blaðsíða 262
(295) Blaðsíða 263
(296) Blaðsíða 264
(297) Blaðsíða 265
(298) Blaðsíða 266
(299) Blaðsíða 267
(300) Blaðsíða 268
(301) Blaðsíða 269
(302) Blaðsíða 270
(303) Blaðsíða 271
(304) Blaðsíða 272
(305) Blaðsíða 273
(306) Blaðsíða 274
(307) Blaðsíða 275
(308) Blaðsíða 276
(309) Blaðsíða 277
(310) Blaðsíða 278
(311) Blaðsíða 279
(312) Blaðsíða 280
(313) Blaðsíða 281
(314) Blaðsíða 282
(315) Blaðsíða 283
(316) Blaðsíða 284
(317) Blaðsíða 285
(318) Blaðsíða 286
(319) Blaðsíða 287
(320) Blaðsíða 288
(321) Blaðsíða 289
(322) Blaðsíða 290
(323) Blaðsíða 291
(324) Blaðsíða 292
(325) Blaðsíða 293
(326) Blaðsíða 294
(327) Blaðsíða 295
(328) Blaðsíða 296
(329) Blaðsíða 297
(330) Blaðsíða 298
(331) Blaðsíða 299
(332) Blaðsíða 300
(333) Blaðsíða 301
(334) Blaðsíða 302
(335) Blaðsíða 303
(336) Blaðsíða 304
(337) Blaðsíða 305
(338) Blaðsíða 306
(339) Blaðsíða 307
(340) Blaðsíða 308
(341) Blaðsíða 309
(342) Blaðsíða 310
(343) Blaðsíða 311
(344) Blaðsíða 312
(345) Blaðsíða 313
(346) Blaðsíða 314
(347) Blaðsíða 315
(348) Blaðsíða 316
(349) Blaðsíða 317
(350) Blaðsíða 318
(351) Blaðsíða 319
(352) Blaðsíða 320
(353) Blaðsíða 321
(354) Blaðsíða 322
(355) Blaðsíða 323
(356) Blaðsíða 324
(357) Blaðsíða 325
(358) Blaðsíða 326
(359) Blaðsíða 327
(360) Blaðsíða 328
(361) Saurblað
(362) Saurblað
(363) Saurblað
(364) Saurblað
(365) Saurblað
(366) Saurblað
(367) Band
(368) Band
(369) Kjölur
(370) Framsnið
(371) Kvarði
(372) Litaspjald