loading/hleð
(170) Blaðsíða 162 (170) Blaðsíða 162
162 Öll fræði eiga sitt samfellda kerfi, stærðfræði, náttúrufræði, málfræði, án þess verður ekki verið. Nemendur venjast á að styðjast við slík kerfi. Þeim er kennt að vitna í reglur máli sínu til skýringar og sönnunar. En þetta er ekki með öllu hættulaust. Andinn lifir ekki á einu saman samhengi, minnir mig að hinn víðsýni andans jöfur, séra Matthías, hafi einhvern tíma sagt. Það er dauðasök margra að þeir hafa ekki skilið þetta. Þeir hafa haldið að hægt væri að þröngva margbreytileik lífsins í spennitreyju fastra kenninga. En slíkt hefnir sín: þeir hafa hugsað sig út úr lífinu í stað þess að lifa sig inn í það (auðkennt hér). Rökræn hugsun og líf farast oft syrgilega á mis. Því gleyma margir gáfaðir unglingar, sem njóta þess að reisa sér hugarhöll og hana oft glæsi- lega, en lokast að síðustu inni í henni, svo að byrgir sýn. Þeir verða þröngsýnir og ein- strengingslegir. En þaðan sprettur ofstækið. Hjá mörgum stúdentum rennur því saman þetta þrennt, sem ég hefi nú drepið á: uppreisnarhugur ungs manns, fótfestuþörf hins rótslitna manns og kerfisleit eða konstruktionsþörf hins intellectuella, eða rökhyggjumannsins. Af þessu saman þrinn- uðu getur skapast sjúkleg ofstækishneigð, ef við erum ekki á verði gagnvart sjálfum okkur. En það er fyrsta skylda hvers manns að vara sig á sjálfum sér. En því hefi ég bollalagt um þetta nú, að ég vil vara ykkur við þeim hætt- um, sem bíða okkar allra á þessari öfgatíð, og stúdenta jafnvel meira en annarra. Ég vona, að þið sem rækt hafið skyldur ykkar á jafnheilbrigðan hátt og þið hafið gert hér, séuð í minni hættu en margir aðrir. Um- fram allt haldið huga ykkar sem lengst frjáls- um. Besta gjöfin sem skólinn getur fært þjóð- inni á þessu tíu ára afmæli lýðveldisins er að skila henni heilbrigðri sveit frjálshuga æsku- manna.“ „I dag byljir bíða,“ segir Stefán í Vallanesi, og stund verður milli stríða. í skólaslitaræðu 1961 segir Þórarinn: „Annars virðist mér að stjórnmálaáhugi sé að dofna í skólanum og sennilega hjá ungu fólki yfirleitt. Slíkt er ekki hættulaust fyrir lýðræðið, ef rétt er. Og ástæðurnar eru senni- lega fleiri en ein. Bölsýnismennirnir munu segja: þarna sjáið þið unga fólkið, áhugalaust um annað en skemmta sér. Ég veit ekki. En stjórnmálaslagorð og stóryrði ná ekki lengur eyrum ungra manna, þau eru of óveruleg til þess. Mér hefur fundist til um, hversu þið, ungu stúdentar, hafið verið menningarlega hófsamir í ræðum og málflutningi. Ég óska ykkur til hamingju með það, en óska jafn- framt. að áhugi ykkar, viljinn til umbóta, hafi ekki misst þrótt, þó að formið og andinn hafi mildast.“ Þórarinn Björnsson var mikill lýðræðis- sinni og hélt fast fram stefnu formanns síns, Sigurðar Guðmundssonar. Áður er getið brottvikningar Eggerts Þor- bjarnarsonar og Ásgeirs Blöndals Magnús- sonar og bréfs ráðherra sem bannaði nem- endum öll opinber (auðk. hér) skipti af stjórnmálum og stéttabaráttu. Sigurður Guð- mundsson rak harðan áróður gegn kommún- isma og þó einkum nasisma ár eftir ár og ræðu eftir ræðu, varaði stöðugt við einræði og ofbeldishneigð. Dýrkun ofbeldis og hins sterka nefndi hann kraftúð sem andyrði við mannúð. Vorið 1933 ræddi hann í löngu máli um hugsanlega byltingu nasista eða kommúnista og komst þá þannig að orði: „Úlfar byggja aldrei annað en úlfdali, hvaða stjórnskipulagi sem þeir koma á með sér. Um slíkt þarf engra vitna við, nema skilnings á úlfshug og eðli hans. Þá er úlfar hafa etið alla andstæðinga sína, og þeir lifa einir eftir, hefja þeir baráttu hver við annan til að fullnægja úlfúð sinni, ófriðar- og rándýrs- lund.“ Og til stúdentanna, sem hann braut- skráði, mælti hann þetta: „Það er síðasta ósk mín í yðar garð, að yður auðnist jafnan að gæta frjálslyndis og virð- ingar á lífshelgi einstaklingsins og viðkvæmni hans.“ Stúdent 1939 segir í bréfi til höfundar: „Vökumenn vöktu tveir saman til kl. 3 að nóttu og tóku þá allan rafstraum af skólanum. Þeir máttu halda til á Kennarastofu, eða öllu heldur, þeir áttu að gera það. Svo vildi til að ég var vökumaður 15. mars 1939. Þann dag tók Hitler Tékkó-Slóvakíu. Hann var að vísu búinn að koma mönnum óþægilega á óvart áður, en þá trúðu flestir honum þegar hann sagðist vera að leiðrétta ranglæti Versala- samninganna. Þetta var í fyrsta sinn sem hann rauf eigin loforð í stórum stíl jafn auðveldlega og annarra samninga. Menn vöknuðu upp við vondan draum og þarna urðu þáttaskil í skoðunum manna á Hitler, eða e.t.v. ætti heldur að segja tímamót. Meistari (Sig. Guðm.) hafði hlustað á fréttir af þessu í útvarpi og kom seint fram á Kennarastofu, hvar ég var einn þá stundina. Hann las þarna yfir mér vegna þess að hann þurfti að tala við einhvern eða yfir einhverj- um. Mælska hans þetta kvöld, heilög gremja og vandlæting, spá hans um hvernig málin myndu þróast (byggð á því hvernig manngerð
(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Saurblað
(6) Saurblað
(7) Saurblað
(8) Saurblað
(9) Blaðsíða 1
(10) Blaðsíða 2
(11) Blaðsíða 3
(12) Blaðsíða 4
(13) Blaðsíða 5
(14) Blaðsíða 6
(15) Blaðsíða 7
(16) Blaðsíða 8
(17) Blaðsíða 9
(18) Blaðsíða 10
(19) Blaðsíða 11
(20) Blaðsíða 12
(21) Blaðsíða 13
(22) Blaðsíða 14
(23) Blaðsíða 15
(24) Blaðsíða 16
(25) Blaðsíða 17
(26) Blaðsíða 18
(27) Blaðsíða 19
(28) Blaðsíða 20
(29) Blaðsíða 21
(30) Blaðsíða 22
(31) Blaðsíða 23
(32) Blaðsíða 24
(33) Blaðsíða 25
(34) Blaðsíða 26
(35) Blaðsíða 27
(36) Blaðsíða 28
(37) Blaðsíða 29
(38) Blaðsíða 30
(39) Blaðsíða 31
(40) Blaðsíða 32
(41) Blaðsíða 33
(42) Blaðsíða 34
(43) Blaðsíða 35
(44) Blaðsíða 36
(45) Blaðsíða 37
(46) Blaðsíða 38
(47) Blaðsíða 39
(48) Blaðsíða 40
(49) Blaðsíða 41
(50) Blaðsíða 42
(51) Blaðsíða 43
(52) Blaðsíða 44
(53) Blaðsíða 45
(54) Blaðsíða 46
(55) Blaðsíða 47
(56) Blaðsíða 48
(57) Blaðsíða 49
(58) Blaðsíða 50
(59) Blaðsíða 51
(60) Blaðsíða 52
(61) Blaðsíða 53
(62) Blaðsíða 54
(63) Blaðsíða 55
(64) Blaðsíða 56
(65) Blaðsíða 57
(66) Blaðsíða 58
(67) Blaðsíða 59
(68) Blaðsíða 60
(69) Blaðsíða 61
(70) Blaðsíða 62
(71) Blaðsíða 63
(72) Blaðsíða 64
(73) Blaðsíða 65
(74) Blaðsíða 66
(75) Blaðsíða 67
(76) Blaðsíða 68
(77) Blaðsíða 69
(78) Blaðsíða 70
(79) Blaðsíða 71
(80) Blaðsíða 72
(81) Blaðsíða 73
(82) Blaðsíða 74
(83) Blaðsíða 75
(84) Blaðsíða 76
(85) Blaðsíða 77
(86) Blaðsíða 78
(87) Blaðsíða 79
(88) Blaðsíða 80
(89) Blaðsíða 81
(90) Blaðsíða 82
(91) Blaðsíða 83
(92) Blaðsíða 84
(93) Blaðsíða 85
(94) Blaðsíða 86
(95) Blaðsíða 87
(96) Blaðsíða 88
(97) Blaðsíða 89
(98) Blaðsíða 90
(99) Blaðsíða 91
(100) Blaðsíða 92
(101) Blaðsíða 93
(102) Blaðsíða 94
(103) Blaðsíða 95
(104) Blaðsíða 96
(105) Blaðsíða 97
(106) Blaðsíða 98
(107) Blaðsíða 99
(108) Blaðsíða 100
(109) Blaðsíða 101
(110) Blaðsíða 102
(111) Blaðsíða 103
(112) Blaðsíða 104
(113) Blaðsíða 105
(114) Blaðsíða 106
(115) Blaðsíða 107
(116) Blaðsíða 108
(117) Blaðsíða 109
(118) Blaðsíða 110
(119) Blaðsíða 111
(120) Blaðsíða 112
(121) Blaðsíða 113
(122) Blaðsíða 114
(123) Blaðsíða 115
(124) Blaðsíða 116
(125) Blaðsíða 117
(126) Blaðsíða 118
(127) Blaðsíða 119
(128) Blaðsíða 120
(129) Blaðsíða 121
(130) Blaðsíða 122
(131) Blaðsíða 123
(132) Blaðsíða 124
(133) Blaðsíða 125
(134) Blaðsíða 126
(135) Blaðsíða 127
(136) Blaðsíða 128
(137) Blaðsíða 129
(138) Blaðsíða 130
(139) Blaðsíða 131
(140) Blaðsíða 132
(141) Blaðsíða 133
(142) Blaðsíða 134
(143) Blaðsíða 135
(144) Blaðsíða 136
(145) Blaðsíða 137
(146) Blaðsíða 138
(147) Blaðsíða 139
(148) Blaðsíða 140
(149) Blaðsíða 141
(150) Blaðsíða 142
(151) Blaðsíða 143
(152) Blaðsíða 144
(153) Blaðsíða 145
(154) Blaðsíða 146
(155) Blaðsíða 147
(156) Blaðsíða 148
(157) Blaðsíða 149
(158) Blaðsíða 150
(159) Blaðsíða 151
(160) Blaðsíða 152
(161) Blaðsíða 153
(162) Blaðsíða 154
(163) Blaðsíða 155
(164) Blaðsíða 156
(165) Blaðsíða 157
(166) Blaðsíða 158
(167) Blaðsíða 159
(168) Blaðsíða 160
(169) Blaðsíða 161
(170) Blaðsíða 162
(171) Blaðsíða 163
(172) Blaðsíða 164
(173) Blaðsíða 165
(174) Blaðsíða 166
(175) Blaðsíða 167
(176) Blaðsíða 168
(177) Blaðsíða 169
(178) Blaðsíða 170
(179) Blaðsíða 171
(180) Blaðsíða 172
(181) Blaðsíða 173
(182) Blaðsíða 174
(183) Blaðsíða 175
(184) Blaðsíða 176
(185) Blaðsíða 177
(186) Blaðsíða 178
(187) Blaðsíða 179
(188) Blaðsíða 180
(189) Blaðsíða 181
(190) Blaðsíða 182
(191) Blaðsíða 183
(192) Blaðsíða 184
(193) Blaðsíða 185
(194) Blaðsíða 186
(195) Blaðsíða 187
(196) Blaðsíða 188
(197) Blaðsíða 189
(198) Blaðsíða 190
(199) Blaðsíða 191
(200) Blaðsíða 192
(201) Blaðsíða 193
(202) Blaðsíða 194
(203) Blaðsíða 195
(204) Blaðsíða 196
(205) Blaðsíða 197
(206) Blaðsíða 198
(207) Blaðsíða 199
(208) Blaðsíða 200
(209) Blaðsíða 201
(210) Blaðsíða 202
(211) Blaðsíða 203
(212) Blaðsíða 204
(213) Blaðsíða 205
(214) Blaðsíða 206
(215) Blaðsíða 207
(216) Blaðsíða 208
(217) Blaðsíða 209
(218) Blaðsíða 210
(219) Blaðsíða 211
(220) Blaðsíða 212
(221) Blaðsíða 213
(222) Blaðsíða 214
(223) Blaðsíða 215
(224) Blaðsíða 216
(225) Blaðsíða 217
(226) Blaðsíða 218
(227) Blaðsíða 219
(228) Blaðsíða 220
(229) Blaðsíða 221
(230) Blaðsíða 222
(231) Blaðsíða 223
(232) Blaðsíða 224
(233) Blaðsíða 225
(234) Blaðsíða 226
(235) Blaðsíða 227
(236) Blaðsíða 228
(237) Blaðsíða 229
(238) Blaðsíða 230
(239) Blaðsíða 231
(240) Blaðsíða 232
(241) Blaðsíða 233
(242) Blaðsíða 234
(243) Blaðsíða 235
(244) Blaðsíða 236
(245) Blaðsíða 237
(246) Blaðsíða 238
(247) Blaðsíða 239
(248) Blaðsíða 240
(249) Blaðsíða 241
(250) Blaðsíða 242
(251) Blaðsíða 243
(252) Blaðsíða 244
(253) Blaðsíða 245
(254) Blaðsíða 246
(255) Blaðsíða 247
(256) Blaðsíða 248
(257) Blaðsíða 249
(258) Blaðsíða 250
(259) Blaðsíða 251
(260) Blaðsíða 252
(261) Blaðsíða 253
(262) Blaðsíða 254
(263) Blaðsíða 255
(264) Blaðsíða 256
(265) Blaðsíða 257
(266) Blaðsíða 258
(267) Blaðsíða 259
(268) Blaðsíða 260
(269) Blaðsíða 261
(270) Blaðsíða 262
(271) Blaðsíða 263
(272) Blaðsíða 264
(273) Blaðsíða 265
(274) Blaðsíða 266
(275) Blaðsíða 267
(276) Blaðsíða 268
(277) Blaðsíða 269
(278) Blaðsíða 270
(279) Blaðsíða 271
(280) Blaðsíða 272
(281) Blaðsíða 273
(282) Blaðsíða 274
(283) Blaðsíða 275
(284) Blaðsíða 276
(285) Blaðsíða 277
(286) Blaðsíða 278
(287) Blaðsíða 279
(288) Blaðsíða 280
(289) Saurblað
(290) Saurblað
(291) Saurblað
(292) Saurblað
(293) Saurblað
(294) Saurblað
(295) Band
(296) Band
(297) Kjölur
(298) Framsnið
(299) Kvarði
(300) Litaspjald


Saga Menntaskólans á Akureyri 1880-1980

Ár
1981
Tungumál
Íslenska
Bindi
3
Blaðsíður
988


Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þessa bók, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þessa bók: Saga Menntaskólans á Akureyri 1880-1980
http://baekur.is/bok/6aa4ac41-7c68-4c20-8c93-380d02b91cff

Tengja á þetta bindi: 2. b.
http://baekur.is/bok/6aa4ac41-7c68-4c20-8c93-380d02b91cff/2

Tengja á þessa síðu: (170) Blaðsíða 162
http://baekur.is/bok/6aa4ac41-7c68-4c20-8c93-380d02b91cff/2/170

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Bækur.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.