129 Für die drei Liparit-Böden erscheint mir folgendes charakteristisch: 1. Der für einen Boden von liparitischer Herkunft sehr niedrige Si02-Glehalt. Br beträgt für den weniger dekomponierten a: 46,96%, den stärker zersetzten b: 44,78%» und für c: 41,6%. Der unzersetzte Laugarfjall-Liparit hat nach BtnsrSEN (Poggendobf’s Annalen, Bd. 83, 1851, S. 201 u. 206): 75,29 «/o Si02. 2. Der reichliche Tonerdegehalt (17,66—17,74—19,97%). 3. Der hohe Gehalt an Eisen (14,68—17,53—22,77%). 4. Die hohen Werte für CaO und MgO, die freilich, wie die Co2-Bestimmung lehrte nicht als Karbonate, sondern Sulfate bzw. Silikate auftreten. 5. Die niedrigen Zahlen für K20 und Na20. 6. Der sehr hohe SO„-Gehalt besonders im Boden b. 7. Der hohe Gehalt an Phosphorsäure. Wie die BuNSEN’sclien Untersuchungen (Über den inneren Zusammenhang der pseudovulkanischen Erscheinungen Islands. Annalen der Chemie und Pharmazie, Bd. 62. Heidelberg 1847) gelehrt haben, ist die Zusammensetzung der Solfatarengase im Laufe der Exhalationsperiode keine konstante; es gelang sogar, für sie eine Gesetzmäßigkeit, in dem Sinne festzustellen, daß zu Beginn der Fumarolentätigkeit (außer H20-Dampf), HCl und S02, später S02 und H2S mit größeren oder geringeren Mengen von C02, endlich C02 allein exhaliert wird. Bezüglich der Deutung der im vorliegenden Fall stattgefundenen Umsetzungen ist es natürlich ausgeschlossen, stark wirkendes Halogen als pneumatolytisches Agens des Laugarfjall-Liparites anzunehmen. Dieses Agens ist seiner Natur nach befähigt, nach Extraktion der Alkali- und Erdalkalibasen auch die Verbindungen der Tonerde mit der Kieselsäure völlig zu zerlegen, wovon im vor- liegenden Fall nicht die Rede sein kann. Ebenso erscheint die Annahme ausgeschlossen als zersetzendes Agens die Kohlensäure allein gelten zu lassen. Der Sulfatgehalt der Analyse weist zu bestimmt auf die Wirksamkeit von Schwefelsäure hin. Unter diesen Umständen dürfte es am wahrscheinlichsten sein, auf die H2S bzw. ihre Oxydate als zersetzende Agentien zu rekurieren, die übrigens erfahrungsgemäß gerade auf Island nach den ßUNSEX’schen Untersuchungen in der Regel mit C02 vergesellschaftet Vor- kommen. Die Vorgänge der Umbildung des Liparitgesteins zu dem entsprechenden Boden dürften sich vielleicht in folgender Weise abgespielt haben: 1. Spaltung der Alkalitonerdesilikate durch C02 und die aus H2S sekundär ge- bildete H2S04 (sie wurde zweifellos durch die zersetzende Wirkung des heißen Quell- wassers eingeleitet, dessen Rolle als hydrolytisches Agens auf Grund zahlreicher Unter- suchungen nun definitiv durch: CuSHMAN und HuBBARD: Dep. of Agriculture. Off. of publ. Roads. Bull. 28, 1908, sichergestellt ist). Das gebildete Alkalikarbonat dürfte, sekundär in Sulfat übergehend, und im strengen Tonboden längere Zeit zirkulierend, die Ursache für die partielle Lösung der gebundenen Kieselsäure ge- wesen sein. 17

(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða [1]
(6) Blaðsíða [2]
(7) Blaðsíða I
(8) Blaðsíða II
(9) Blaðsíða III
(10) Blaðsíða IV
(11) Blaðsíða V
(12) Blaðsíða VI
(13) Blaðsíða 1
(14) Blaðsíða 2
(15) Blaðsíða 3
(16) Blaðsíða 4
(17) Blaðsíða 5
(18) Blaðsíða 6
(19) Blaðsíða 7
(20) Blaðsíða 8
(21) Blaðsíða 9
(22) Blaðsíða 10
(23) Blaðsíða 11
(24) Blaðsíða 12
(25) Blaðsíða 13
(26) Blaðsíða 14
(27) Blaðsíða 15
(28) Blaðsíða 16
(29) Blaðsíða 17
(30) Blaðsíða 18
(31) Blaðsíða 19
(32) Blaðsíða 20
(33) Blaðsíða 21
(34) Blaðsíða 22
(35) Blaðsíða 23
(36) Blaðsíða 24
(37) Blaðsíða 25
(38) Blaðsíða 26
(39) Blaðsíða 27
(40) Blaðsíða 28
(41) Blaðsíða 29
(42) Blaðsíða 30
(43) Blaðsíða 31
(44) Blaðsíða 32
(45) Blaðsíða 33
(46) Blaðsíða 34
(47) Blaðsíða 35
(48) Blaðsíða 36
(49) Blaðsíða 37
(50) Blaðsíða 38
(51) Blaðsíða 39
(52) Blaðsíða 40
(53) Blaðsíða 41
(54) Blaðsíða 42
(55) Blaðsíða 43
(56) Blaðsíða 44
(57) Blaðsíða 45
(58) Blaðsíða 46
(59) Blaðsíða 47
(60) Blaðsíða 48
(61) Blaðsíða 49
(62) Blaðsíða 50
(63) Blaðsíða 51
(64) Blaðsíða 52
(65) Blaðsíða 53
(66) Blaðsíða 54
(67) Blaðsíða 55
(68) Blaðsíða 56
(69) Blaðsíða 57
(70) Blaðsíða 58
(71) Blaðsíða 59
(72) Blaðsíða 60
(73) Blaðsíða 61
(74) Blaðsíða 62
(75) Blaðsíða 63
(76) Blaðsíða 64
(77) Blaðsíða 65
(78) Blaðsíða 66
(79) Blaðsíða 67
(80) Blaðsíða 68
(81) Blaðsíða 69
(82) Blaðsíða 70
(83) Blaðsíða 71
(84) Blaðsíða 72
(85) Blaðsíða 73
(86) Blaðsíða 74
(87) Blaðsíða 75
(88) Blaðsíða 76
(89) Blaðsíða 77
(90) Blaðsíða 78
(91) Blaðsíða 79
(92) Blaðsíða 80
(93) Blaðsíða 81
(94) Blaðsíða 82
(95) Blaðsíða 83
(96) Blaðsíða 84
(97) Blaðsíða 85
(98) Blaðsíða 86
(99) Blaðsíða 87
(100) Blaðsíða 88
(101) Blaðsíða 89
(102) Blaðsíða 90
(103) Blaðsíða 91
(104) Blaðsíða 92
(105) Blaðsíða 93
(106) Blaðsíða 94
(107) Blaðsíða 95
(108) Blaðsíða 96
(109) Blaðsíða 97
(110) Blaðsíða 98
(111) Blaðsíða 99
(112) Blaðsíða 100
(113) Blaðsíða 101
(114) Blaðsíða 102
(115) Blaðsíða 103
(116) Blaðsíða 104
(117) Blaðsíða 105
(118) Blaðsíða 106
(119) Blaðsíða 107
(120) Blaðsíða 108
(121) Blaðsíða 109
(122) Blaðsíða 110
(123) Blaðsíða 111
(124) Blaðsíða 112
(125) Blaðsíða 113
(126) Blaðsíða 114
(127) Blaðsíða 115
(128) Blaðsíða 116
(129) Blaðsíða 117
(130) Blaðsíða 118
(131) Blaðsíða 119
(132) Blaðsíða 120
(133) Blaðsíða 121
(134) Blaðsíða 122
(135) Blaðsíða 123
(136) Blaðsíða 124
(137) Blaðsíða 125
(138) Blaðsíða 126
(139) Blaðsíða 127
(140) Blaðsíða 128
(141) Blaðsíða 129
(142) Blaðsíða 130
(143) Blaðsíða 131
(144) Blaðsíða 132
(145) Blaðsíða 133
(146) Blaðsíða 134
(147) Blaðsíða 135
(148) Blaðsíða 136
(149) Blaðsíða 137
(150) Blaðsíða 138
(151) Blaðsíða 139
(152) Blaðsíða 140
(153) Blaðsíða 141
(154) Blaðsíða 142
(155) Blaðsíða 143
(156) Blaðsíða 144
(157) Blaðsíða 145
(158) Blaðsíða 146
(159) Blaðsíða 147
(160) Blaðsíða 148
(161) Blaðsíða 149
(162) Blaðsíða 150
(163) Blaðsíða 151
(164) Blaðsíða 152
(165) Blaðsíða 153
(166) Blaðsíða 154
(167) Blaðsíða 155
(168) Blaðsíða 156
(169) Blaðsíða 157
(170) Blaðsíða 158
(171) Blaðsíða 159
(172) Blaðsíða 160
(173) Blaðsíða 161
(174) Blaðsíða 162
(175) Blaðsíða 163
(176) Blaðsíða 164
(177) Blaðsíða 165
(178) Blaðsíða 166
(179) Blaðsíða 167
(180) Blaðsíða 168
(181) Blaðsíða 169
(182) Blaðsíða 170
(183) Blaðsíða 171
(184) Blaðsíða 172
(185) Blaðsíða 173
(186) Blaðsíða 174
(187) Blaðsíða 175
(188) Blaðsíða 176
(189) Blaðsíða 177
(190) Blaðsíða 178
(191) Blaðsíða 179
(192) Blaðsíða 180
(193) Blaðsíða 181
(194) Blaðsíða 182
(195) Blaðsíða 183
(196) Blaðsíða 184
(197) Blaðsíða 185
(198) Blaðsíða 186
(199) Blaðsíða 187
(200) Blaðsíða 188
(201) Blaðsíða 189
(202) Blaðsíða 190
(203) Blaðsíða 191
(204) Blaðsíða 192
(205) Blaðsíða 193
(206) Blaðsíða 194
(207) Blaðsíða 195
(208) Blaðsíða 196
(209) Blaðsíða 197
(210) Blaðsíða 198
(211) Blaðsíða 199
(212) Blaðsíða 200
(213) Blaðsíða 201
(214) Blaðsíða 202
(215) Blaðsíða 203
(216) Blaðsíða 204
(217) Blaðsíða 205
(218) Blaðsíða 206
(219) Blaðsíða 207
(220) Blaðsíða 208
(221) Blaðsíða 209
(222) Blaðsíða 210
(223) Blaðsíða 211
(224) Blaðsíða 212
(225) Blaðsíða 213
(226) Blaðsíða 214
(227) Mynd
(228) Mynd
(229) Mynd
(230) Mynd
(231) Saurblað
(232) Saurblað
(233) Band
(234) Band
(235) Kjölur
(236) Framsnið
(237) Kvarði
(238) Litaspjald