loading/hleð
(17) Blaðsíða 3 (17) Blaðsíða 3
FORMÁLI. 3 ertilá mörgum málum og í vmsu formi; lík gáta á latínu er til frá miðöld- unum, með sömu þýðíngu: Nondum natus eram cum me mors abstulit atrox et me natalem mors rapit ante diem. Gátan um reykinn: «Faðirinn er ekki fæddur þegar sonurinn dansar á húsþakinu,.. er til á írlandi og víðar; gátan: «Hvað hét hundur karls sem í afdölum bjó o. s. frv.» er til á þýzkalandi, en þar er karljnn reyndar Karl keisari. Svo er um margar fleiri gátur íslenzkar, að þær eru til í öðrum löndum og yrði það of lángt upp að telja. J>að er auðséð á Biblíunni að Gyðíngar hafa til forna tamið sér gátur og liaft þær sér til skemtunar, allir þekkja gátu þá er Samson har upp fyrir Filistea í brúðkaupi sínu: «Matur gekk út af etanda og sætleiki af þeim sterka.« (Dómarabók c. 14.v. 14.). Filistear höfðu lofað að gefa Samsoni 30 skyrtur og 30 hátíðaklæði, ef þeir gætu ei ráðið gátu þessa í 7 daga er veizlan stóð, en hann átti að gefa þeim hið sama, ef þeir gætu ráðið. «En á sjöunda degi sögðu þeir við konu Samsons: lokka þú bónda þinn til að segja oss gátu þessa, ella skulum vér brenna þig og hús fuður þíns í björtu báli. J>á grét kona Samsons og sagði við hann: þú hatar mig, en elskar ekki, þar þú heíir borið gátu upp fyrir börnum míns tólks og ekki sagt mér ráðníngu hennar. Hann svaraði henni: sjá! eg heíi ekki sagt föður mínum né móður minni hana, og hví skyldi eg þá segja þér hana? Og hún grét framan í honum þá sjö daga, sem veizlan stóð ylir, og á hinum sjöunda degi sagði hann henni ráðnínguna, því hún gekk svo fast á hann; og síðan sagði hún börnum síns fólks hana. f>á sögðu bæjar- menn til lians á sjöunda degi, áður en sól settist: hvað er sætara eu hunáng? og hvað er sterkara en Ijón? fá sagði Samson til þeirra: ef þér hefðuð ekki erjað með kvígu minni, munduð þér ei hafa ráðið gátu mína. I>á kom andi Drottins yíir hann, svo hann fór ofan til Askalon og drap þrjátíu menn af þeim, tók klæði þeirra og gaf þeim til hátíðaklæðnaðar, sem höfðu ráðið gátu hans, og hann varð ákafiega reiður.» Gáturnar voru svo mikils metnar, að jafnvel hinir vitrustu konúngar létu sér það einga lægíngu þykja að bera upp og ráða gátur. «Drottníngin af Saba heyrði orðstír Salomons, sakir Drottins nafns og hún kom til að reyna hann með gátum» (I. Ivgbók 10, 1-3, 2. Kronikub. 9,i). Á óteljandi stöðum í ritníngunni er framsetningin líkíngarfull og þvínær í gátuformi og sýnir það hve gátugjörðin hefir verið mikils metin, svo mönnum hefir þótt fagurt og vel sæmandi að láta hin helgustu og hátíðlegustu fræði koma fram í þessum búníngi. Hjá Grikkjum voru gátur mjög tíðar; goðasvörin voru eintómar gátur í sexstuðla versum, auk þess höfðu menn gátur sér til skemtunar í sam- sætum og lögðu stundum fé við, ef þær voru eigi ráðnar; hjá Grikkjum voru ýms fræg gátuskáld, einsog t. d. Kleobulos og dóttir hans. í attiskum 1*
(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Saurblað
(6) Saurblað
(7) Kápa
(8) Kápa
(9) Blaðsíða [1]
(10) Blaðsíða [2]
(11) Blaðsíða [3]
(12) Blaðsíða [4]
(13) Blaðsíða [5]
(14) Blaðsíða [6]
(15) Blaðsíða 1
(16) Blaðsíða 2
(17) Blaðsíða 3
(18) Blaðsíða 4
(19) Blaðsíða 5
(20) Blaðsíða 6
(21) Blaðsíða 7
(22) Blaðsíða 8
(23) Blaðsíða 9
(24) Blaðsíða 10
(25) Blaðsíða 11
(26) Blaðsíða 12
(27) Blaðsíða 13
(28) Blaðsíða 14
(29) Blaðsíða 15
(30) Blaðsíða 16
(31) Blaðsíða 17
(32) Blaðsíða 18
(33) Blaðsíða 19
(34) Blaðsíða 20
(35) Blaðsíða 21
(36) Blaðsíða 22
(37) Blaðsíða 23
(38) Blaðsíða 24
(39) Blaðsíða 25
(40) Blaðsíða 26
(41) Blaðsíða 27
(42) Blaðsíða 28
(43) Blaðsíða 29
(44) Blaðsíða 30
(45) Blaðsíða 31
(46) Blaðsíða 32
(47) Blaðsíða 33
(48) Blaðsíða 34
(49) Blaðsíða 35
(50) Blaðsíða 36
(51) Blaðsíða 37
(52) Blaðsíða 38
(53) Blaðsíða 39
(54) Blaðsíða 40
(55) Blaðsíða 41
(56) Blaðsíða 42
(57) Blaðsíða 43
(58) Blaðsíða 44
(59) Blaðsíða 45
(60) Blaðsíða 46
(61) Blaðsíða 47
(62) Blaðsíða 48
(63) Blaðsíða 49
(64) Blaðsíða 50
(65) Blaðsíða 51
(66) Blaðsíða 52
(67) Blaðsíða 53
(68) Blaðsíða 54
(69) Blaðsíða 55
(70) Blaðsíða 56
(71) Blaðsíða 57
(72) Blaðsíða 58
(73) Blaðsíða 59
(74) Blaðsíða 60
(75) Blaðsíða 61
(76) Blaðsíða 62
(77) Blaðsíða 63
(78) Blaðsíða 64
(79) Blaðsíða 65
(80) Blaðsíða 66
(81) Blaðsíða 67
(82) Blaðsíða 68
(83) Blaðsíða 69
(84) Blaðsíða 70
(85) Blaðsíða 71
(86) Blaðsíða 72
(87) Blaðsíða 73
(88) Blaðsíða 74
(89) Blaðsíða 75
(90) Blaðsíða 76
(91) Blaðsíða 77
(92) Blaðsíða 78
(93) Blaðsíða 79
(94) Blaðsíða 80
(95) Blaðsíða 81
(96) Blaðsíða 82
(97) Blaðsíða 83
(98) Blaðsíða 84
(99) Blaðsíða 85
(100) Blaðsíða 86
(101) Blaðsíða 87
(102) Blaðsíða 88
(103) Blaðsíða 89
(104) Blaðsíða 90
(105) Blaðsíða 91
(106) Blaðsíða 92
(107) Blaðsíða 93
(108) Blaðsíða 94
(109) Blaðsíða 95
(110) Blaðsíða 96
(111) Blaðsíða 97
(112) Blaðsíða 98
(113) Blaðsíða 99
(114) Blaðsíða 100
(115) Blaðsíða 101
(116) Blaðsíða 102
(117) Blaðsíða 103
(118) Blaðsíða 104
(119) Blaðsíða 105
(120) Blaðsíða 106
(121) Blaðsíða 107
(122) Blaðsíða 108
(123) Blaðsíða 109
(124) Blaðsíða 110
(125) Blaðsíða 111
(126) Blaðsíða 112
(127) Blaðsíða 113
(128) Blaðsíða 114
(129) Blaðsíða 115
(130) Blaðsíða 116
(131) Blaðsíða 117
(132) Blaðsíða 118
(133) Blaðsíða 119
(134) Blaðsíða 120
(135) Blaðsíða 121
(136) Blaðsíða 122
(137) Blaðsíða 123
(138) Blaðsíða 124
(139) Blaðsíða 125
(140) Blaðsíða 126
(141) Blaðsíða 127
(142) Blaðsíða 128
(143) Blaðsíða 129
(144) Blaðsíða 130
(145) Blaðsíða 131
(146) Blaðsíða 132
(147) Blaðsíða 133
(148) Blaðsíða 134
(149) Blaðsíða 135
(150) Blaðsíða 136
(151) Blaðsíða 137
(152) Blaðsíða 138
(153) Blaðsíða 139
(154) Blaðsíða 140
(155) Blaðsíða 141
(156) Blaðsíða 142
(157) Blaðsíða 143
(158) Blaðsíða 144
(159) Blaðsíða 145
(160) Blaðsíða 146
(161) Blaðsíða 147
(162) Blaðsíða 148
(163) Blaðsíða 149
(164) Blaðsíða 150
(165) Blaðsíða 151
(166) Blaðsíða 152
(167) Blaðsíða 153
(168) Blaðsíða 154
(169) Blaðsíða 155
(170) Blaðsíða 156
(171) Blaðsíða 157
(172) Blaðsíða 158
(173) Blaðsíða 159
(174) Blaðsíða 160
(175) Kápa
(176) Kápa


Íslenzkar gátur, skemtanir, vikivakar og þulur

Ár
1887
Tungumál
Íslenska
Bindi
4
Blaðsíður
1476


Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þessa bók, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þessa bók: Íslenzkar gátur, skemtanir, vikivakar og þulur
http://baekur.is/bok/09823197-c2c7-4436-9413-5335cd371cba

Tengja á þetta bindi: 1. b. (1887)
http://baekur.is/bok/09823197-c2c7-4436-9413-5335cd371cba/1

Tengja á þessa síðu: (17) Blaðsíða 3
http://baekur.is/bok/09823197-c2c7-4436-9413-5335cd371cba/1/17

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Bækur.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.