(23) Blaðsíða 23
40 ára afmælisrit Stómasamtakanna | 23
stofnun í þarmasjúkdómum (Bowel
Disease Research Foundation) í
Bretlandi og það er til að skoða
upplifun sjúklinga af meðgöngu
eftir stómaaðgerð.
Hver er algengasta spurningin
sem þú færð þegar þú ert að
flytja erindi?
Klárlega af hverju ég fór í mína
fyrstu viðgerð á kviðsliti við stóma
og svarið mitt er alltaf að ég man
það ekki. Það var árið 2007! Fólk
hefur líka mikinn áhuga á að vita af
hverju ég fór svo í fleiri aðgerðir,
alls sex, og hvort ég sjái eftir því
eftir alla fylgikvillana sem ég hef
gengið í gegnum.
Finnst þér mikilvægt að
sjúklingar taki virkan þátt í
ákvarðanatöku um meðferð
sína yfirleitt og þá sérstaklega
meðferð á kviðsliti við stóma? Ef
svo er, af hverju?
Það er gríðarlega mikilvægt.
Sameiginleg ákvarðanataka er svo
mikilvæg og ég held persónulega
jafnvel ennþá mikilvægari þegar
kemur að því að meðhöndla
kviðslit við stóma. Sjúklingum
finnst oft að þegar skurðlæknir vill
ekki gera aðgerð að hann/hún skilji
ekki hvernig sé að búa við slíkt, en
gera sér ekki grein fyrir að stundum
er aðgerð versta ákvörðunin. Ég er
þess fullviss að sjúklingar þurfi að
fá allar staðreyndir og upplýsingar
svo þeir geti svo farið og kynnt sér
málin á eigin forsendum og eftir
það átt betra samtal, svo hægt sé
að taka sameiginlega ákvörðun.
Hvernig geta sjúklingar
undiðbúið sig til að vera virkari
þátttakendur í sinni meðferð?
Fyrsta skrefið er að átta sig á að
þeir hafi rétt á að taka virkan þátt.
Þeir dagar eru löngu liðnir þegar
læknirinn vissi alltaf best og
sjúklingar gerðu bara það sem
þeim var sagt. Við getum í dag
verið jafnir aðilar í þessum
ákvörðunum og þetta er stór
breyting á hugarfari fyrir marga.
Sjúklingar geta líka nýtt sér
samfélagsmiðla til að uppgötva
meira um hvað er að gerast í
rannsóknum. Það er mikill fjöldi
heilbrigisstarfsmanna á Twitter og
margir eru mjög opnir fyrir því að
hjálpa sjúklingum að skilja sitt
ástand betur.
Hvernig geta skurðlæknar
hvatt sjúklinga til að vera virkari
þátttakendur?
Með því að viðurkenna að
sameiginleg ákvarðanataka á rétt á
sér og að eiga opið og hreinskilið
samtal við sjúklingana sína.
Skurðlæknar þurfa líka að tryggja
að þau gefi sjúklingum svigrúm til
að spyrja spurninga og ég veit að
það er ekki alltaf auðvelt þegar
tíminn er af skornum skammti. Ég
held líka að sumir skurðlæknar
þurfi að hugsa meira um
persónuna en ekki bara sjúklinginn.
Þetta snýst ekki bara um að laga
vandamál, þetta snýst um hvernig
vandamálið hefur áhrif á lífsgæði
sjúklingsins og hvað hægt er að
gera til að bæta þau. Hvort sem
það er aðgerð eða ekki.
Ert þú með einhver skilaboð til
lesenda sem eru með kviðslit við
stóma?
Ekki enda á aðgerðahringekjunni
eins og ég. Gerðu allt sem þú getur
til að koma í veg fyrir að kviðslitið
þitt versni. Gerðu æfingar til að
styrkja búkinn og notaðu
stuðningsfatnað. Ef þú vilt ræða
við skurðlækninn þinn um meðferð
vertu viss um að þú skiljir hvaða
árangurs er raunhæft að vænta og
spurðu líka um árangur þíns læknis.
Talaðu við aðra sem hafa farið í
aðgerð og líka þá sem hafa valið að
bíða og sjá. Það að taka ákvörðun
um að fara í aðgerð vegna kviðslits
við stóma er jafnstór og ákvörðunin
um að fá stóma í upphafi, þ.e. taktu
þér þinn tíma og ekki gera neitt í
flýti.
Sameiginleg
ákvarðanataka er
svo mikilvæg
Það að taka ákvörðun um að fara í aðgerð vegna
kviðslits við stóma er jafnstór og ákvörðunin um
að fá stóma í upphafi, þ.e. taktu þér þinn tíma og
ekki gera neitt í flýti.
Gerðu æfingar
til að styrkja
búkinn og notaðu
stuðnings fatnað
Þeir dagar eru
löngu liðnir þegar
læknirinn vissi
alltaf best og
sjúklingar gerðu
bara það sem
þeim var sagt
(1) Blaðsíða 1
(2) Blaðsíða 2
(3) Blaðsíða 3
(4) Blaðsíða 4
(5) Blaðsíða 5
(6) Blaðsíða 6
(7) Blaðsíða 7
(8) Blaðsíða 8
(9) Blaðsíða 9
(10) Blaðsíða 10
(11) Blaðsíða 11
(12) Blaðsíða 12
(13) Blaðsíða 13
(14) Blaðsíða 14
(15) Blaðsíða 15
(16) Blaðsíða 16
(17) Blaðsíða 17
(18) Blaðsíða 18
(19) Blaðsíða 19
(20) Blaðsíða 20
(21) Blaðsíða 21
(22) Blaðsíða 22
(23) Blaðsíða 23
(24) Blaðsíða 24
(25) Blaðsíða 25
(26) Blaðsíða 26
(27) Blaðsíða 27
(28) Blaðsíða 28
(29) Blaðsíða 29
(30) Blaðsíða 30
(31) Blaðsíða 31
(32) Blaðsíða 32
(33) Blaðsíða 33
(34) Blaðsíða 34
(35) Blaðsíða 35
(36) Blaðsíða 36
(37) Blaðsíða 37
(38) Blaðsíða 38
(39) Blaðsíða 39
(40) Blaðsíða 40
(41) Blaðsíða 41
(42) Blaðsíða 42
(43) Blaðsíða 43
(44) Blaðsíða 44
(45) Blaðsíða 45
(46) Blaðsíða 46
(47) Blaðsíða 47
(48) Blaðsíða 48
(49) Blaðsíða 49
(50) Blaðsíða 50
(51) Blaðsíða 51
(52) Blaðsíða 52
(53) Blaðsíða 53
(54) Blaðsíða 54
(55) Blaðsíða 55
(56) Blaðsíða 56
(57) Blaðsíða 57
(58) Blaðsíða 58
(59) Blaðsíða 59
(60) Blaðsíða 60
(61) Blaðsíða 61
(62) Blaðsíða 62
(63) Blaðsíða 63
(64) Blaðsíða 64
(65) Blaðsíða 65
(66) Blaðsíða 66
(67) Blaðsíða 67
(68) Blaðsíða 68
(69) Blaðsíða 69
(70) Blaðsíða 70
(71) Blaðsíða 71
(72) Blaðsíða 72
(2) Blaðsíða 2
(3) Blaðsíða 3
(4) Blaðsíða 4
(5) Blaðsíða 5
(6) Blaðsíða 6
(7) Blaðsíða 7
(8) Blaðsíða 8
(9) Blaðsíða 9
(10) Blaðsíða 10
(11) Blaðsíða 11
(12) Blaðsíða 12
(13) Blaðsíða 13
(14) Blaðsíða 14
(15) Blaðsíða 15
(16) Blaðsíða 16
(17) Blaðsíða 17
(18) Blaðsíða 18
(19) Blaðsíða 19
(20) Blaðsíða 20
(21) Blaðsíða 21
(22) Blaðsíða 22
(23) Blaðsíða 23
(24) Blaðsíða 24
(25) Blaðsíða 25
(26) Blaðsíða 26
(27) Blaðsíða 27
(28) Blaðsíða 28
(29) Blaðsíða 29
(30) Blaðsíða 30
(31) Blaðsíða 31
(32) Blaðsíða 32
(33) Blaðsíða 33
(34) Blaðsíða 34
(35) Blaðsíða 35
(36) Blaðsíða 36
(37) Blaðsíða 37
(38) Blaðsíða 38
(39) Blaðsíða 39
(40) Blaðsíða 40
(41) Blaðsíða 41
(42) Blaðsíða 42
(43) Blaðsíða 43
(44) Blaðsíða 44
(45) Blaðsíða 45
(46) Blaðsíða 46
(47) Blaðsíða 47
(48) Blaðsíða 48
(49) Blaðsíða 49
(50) Blaðsíða 50
(51) Blaðsíða 51
(52) Blaðsíða 52
(53) Blaðsíða 53
(54) Blaðsíða 54
(55) Blaðsíða 55
(56) Blaðsíða 56
(57) Blaðsíða 57
(58) Blaðsíða 58
(59) Blaðsíða 59
(60) Blaðsíða 60
(61) Blaðsíða 61
(62) Blaðsíða 62
(63) Blaðsíða 63
(64) Blaðsíða 64
(65) Blaðsíða 65
(66) Blaðsíða 66
(67) Blaðsíða 67
(68) Blaðsíða 68
(69) Blaðsíða 69
(70) Blaðsíða 70
(71) Blaðsíða 71
(72) Blaðsíða 72