(33) Blaðsíða 25
25
Nfi er stuttlega getið þeirra náttfiruvísinda, sern
að svo komnu ætti að kenna í æðri menningarskóla,
og kemur þá að þeirn vísindum, sein kennd eru við
andann og kölluð andavísindi. Af þeim er mann-
kynssagan og 7 tungumál kennd í latínuskólanuin, og
til þeirra iná lielzt telja trúarbrögöin.
Jeg endaði á landafræðinni og skal því byrja á
sagnafræðinni, sem er henni skyldust af anda-
vísindunum.
Mannkynssagan hefur einkum þá þýöing fyrir upp-
eldi sálarinnar, að liún æfir og auðgar hugmyndaflugið
og minnið. Hugmyndaflugið verður ríkt, fjörugt og
ijöiliæft. Af þessu leiöir að tilfinningalíflð verður íjör-
ugra og ákafara, en við það vex viljanum fjör og
kraptur. Agætt hugmyndaflug er ágæt gáfa, en því að
eins veröur það að ágætum notum að það Iáli að stjórn
þess, sem með það fer. En taki það af ráðin og verði
hlutaðeigandi að lilýða þvf, af því hann vantar hæfi-
leglcika til að stjórna því, þá getur það orðiö liættu-
legt. J>að þarf að læra að meta og skipa niður liug-
inyndunum, en þetta kennir sagnafræðin eigi að því
skapi, sein hfin styður að því að nýjar hugmyndir og
sambönd þeirra myndist, nema þcim, sem rannsaka liana.
Kenndi bfin það að sínu leyti eins vel og náttfiruvís-
indin, þá væri hón betra tæki eða meðal en allt annað
til þess að uppala sálina með. Sagnfræðingurinn getur
rekið sig á, fundið sannanir, sjeð með eigin augum o.
s. fr. að sínu Icyti eins og náttfirufræðingurinn, en nem-
andinn getur venjulega eigi fengið færi á að rannsaka
brjefin, hvorki i'orn nje yngri, handritin, hvorki á skinni
nje pappír, liann getur optast nær eigi sjeð sögustaðina
nje lcsið innskriptirnar o. s. fr., en náttúruhlutina og
náttóruna má sýna honurn, og getur hann sjálfur skoðað
meira eða minna; það má láta hann gjöra tilraunir o.s.fr.
I>á vík jeg frá hinu sniðlega gagni, sem sögu-
kennslan gjörir, og að hinu efnislega. Hlutverk sög-
unnar er einkum að koma oss í rjettan skilning á
(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða [1]
(6) Blaðsíða [2]
(7) Blaðsíða [3]
(8) Blaðsíða [4]
(9) Blaðsíða 1
(10) Blaðsíða 2
(11) Blaðsíða 3
(12) Blaðsíða 4
(13) Blaðsíða 5
(14) Blaðsíða 6
(15) Blaðsíða 7
(16) Blaðsíða 8
(17) Blaðsíða 9
(18) Blaðsíða 10
(19) Blaðsíða 11
(20) Blaðsíða 12
(21) Blaðsíða 13
(22) Blaðsíða 14
(23) Blaðsíða 15
(24) Blaðsíða 16
(25) Blaðsíða 17
(26) Blaðsíða 18
(27) Blaðsíða 19
(28) Blaðsíða 20
(29) Blaðsíða 21
(30) Blaðsíða 22
(31) Blaðsíða 23
(32) Blaðsíða 24
(33) Blaðsíða 25
(34) Blaðsíða 26
(35) Blaðsíða 27
(36) Blaðsíða 28
(37) Blaðsíða 29
(38) Blaðsíða 30
(39) Blaðsíða 31
(40) Blaðsíða 32
(41) Blaðsíða 33
(42) Blaðsíða 34
(43) Blaðsíða 35
(44) Blaðsíða 36
(45) Blaðsíða 37
(46) Blaðsíða 38
(47) Blaðsíða 39
(48) Blaðsíða 40
(49) Blaðsíða 41
(50) Blaðsíða 42
(51) Blaðsíða 43
(52) Blaðsíða 44
(53) Blaðsíða 45
(54) Blaðsíða 46
(55) Blaðsíða 47
(56) Blaðsíða 48
(57) Blaðsíða 49
(58) Blaðsíða 50
(59) Blaðsíða 51
(60) Blaðsíða 52
(61) Blaðsíða 53
(62) Blaðsíða 54
(63) Blaðsíða 55
(64) Blaðsíða 56
(65) Blaðsíða 57
(66) Blaðsíða 58
(67) Blaðsíða 59
(68) Blaðsíða 60
(69) Blaðsíða 61
(70) Blaðsíða 62
(71) Blaðsíða 63
(72) Blaðsíða 64
(73) Blaðsíða 65
(74) Blaðsíða 66
(75) Blaðsíða 67
(76) Blaðsíða 68
(77) Blaðsíða 69
(78) Blaðsíða 70
(79) Blaðsíða 71
(80) Blaðsíða 72
(81) Blaðsíða 73
(82) Blaðsíða 74
(83) Blaðsíða 75
(84) Blaðsíða 76
(85) Saurblað
(86) Saurblað
(87) Band
(88) Band
(89) Kjölur
(90) Framsnið
(91) Toppsnið
(92) Undirsnið
(93) Kvarði
(94) Litaspjald
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða [1]
(6) Blaðsíða [2]
(7) Blaðsíða [3]
(8) Blaðsíða [4]
(9) Blaðsíða 1
(10) Blaðsíða 2
(11) Blaðsíða 3
(12) Blaðsíða 4
(13) Blaðsíða 5
(14) Blaðsíða 6
(15) Blaðsíða 7
(16) Blaðsíða 8
(17) Blaðsíða 9
(18) Blaðsíða 10
(19) Blaðsíða 11
(20) Blaðsíða 12
(21) Blaðsíða 13
(22) Blaðsíða 14
(23) Blaðsíða 15
(24) Blaðsíða 16
(25) Blaðsíða 17
(26) Blaðsíða 18
(27) Blaðsíða 19
(28) Blaðsíða 20
(29) Blaðsíða 21
(30) Blaðsíða 22
(31) Blaðsíða 23
(32) Blaðsíða 24
(33) Blaðsíða 25
(34) Blaðsíða 26
(35) Blaðsíða 27
(36) Blaðsíða 28
(37) Blaðsíða 29
(38) Blaðsíða 30
(39) Blaðsíða 31
(40) Blaðsíða 32
(41) Blaðsíða 33
(42) Blaðsíða 34
(43) Blaðsíða 35
(44) Blaðsíða 36
(45) Blaðsíða 37
(46) Blaðsíða 38
(47) Blaðsíða 39
(48) Blaðsíða 40
(49) Blaðsíða 41
(50) Blaðsíða 42
(51) Blaðsíða 43
(52) Blaðsíða 44
(53) Blaðsíða 45
(54) Blaðsíða 46
(55) Blaðsíða 47
(56) Blaðsíða 48
(57) Blaðsíða 49
(58) Blaðsíða 50
(59) Blaðsíða 51
(60) Blaðsíða 52
(61) Blaðsíða 53
(62) Blaðsíða 54
(63) Blaðsíða 55
(64) Blaðsíða 56
(65) Blaðsíða 57
(66) Blaðsíða 58
(67) Blaðsíða 59
(68) Blaðsíða 60
(69) Blaðsíða 61
(70) Blaðsíða 62
(71) Blaðsíða 63
(72) Blaðsíða 64
(73) Blaðsíða 65
(74) Blaðsíða 66
(75) Blaðsíða 67
(76) Blaðsíða 68
(77) Blaðsíða 69
(78) Blaðsíða 70
(79) Blaðsíða 71
(80) Blaðsíða 72
(81) Blaðsíða 73
(82) Blaðsíða 74
(83) Blaðsíða 75
(84) Blaðsíða 76
(85) Saurblað
(86) Saurblað
(87) Band
(88) Band
(89) Kjölur
(90) Framsnið
(91) Toppsnið
(92) Undirsnið
(93) Kvarði
(94) Litaspjald