104 mærker for Solens tlaglijje tilsyneladende Lob ojj da f. Ex. sifjer: „Sljer nen staaer over Midmorfjensstedet” (stjarnan er i møs monjuns stad) hvorved den Angivelse tillifje udtrykkes at Syvstjernen sees lifje i Ost. Saalcdes iagttager og inddeler man den lange Vinteranens forskjellige Tider; paa de fleste Gaarde tager man sig nemlig i Tusmorket en Skum- ringssiivn (rokkur-svefn); den pleier at afbrydes i en vis Time; derefter lager man fat paa Aftenens Husflids-Ai beide, som ophorer til en vis Tid, da man paa de fleste Steder holder Ilusandagt ved Sangog Læsning; der- efter bolder man Aftensmaaltidet; i andre Timer malker man Koerne og giver Kvæget Foder o. s. v. Endelig har man en vis Sengetid. Alt delte pleier at bestemmes (naar Luften er klar nok dertil) ved Syvsljer- nens Stilling over et eller andet af Stedets Dagsmærker. IVaar Syvsljer- nen er gaaet under, retter man sig efter andre da synlige Stjerner eller Constellationer, som Nordstjernen, (NoiøurstjaniaJ, ogsaa kaldet Leidar- sljnrna (den veiledendeStjerne); den lille Vogn eller Bjorn*); Sirius (af *) 1 min Ungdom liar jog hort at dette Stjernebillede kaldtes Ulli vågn (til Forskji 1 fra den store, nemlig Karlsvognen). Almuen i Island kalder den (efter Bjorn Hal- dorsons Lexikon) Fjosakonur (Malkepigerne), formodentlig af den Aarsag at Tiden for Koernes Malkning om Vinteraftenen bestemmes af Konstellationens Stilling over et eller andet for hver Kaard antaget Dagsmærke. I de titanforte Meiubranfrag- menter (1812, 4to) findes en gammel islandsk Forklaring over de astronomiske Sljer urbilleder, hvor det hedder om den store og lille Bjorn ,,cr vir kollinn vågn ok kvennn vågn” som vi kalde Vogn „og Kvindevogn”. I Modsætning til kvennavngn er da vel den store Bjorn fordum blevet kaldet karlsvagn eller knrlnvagn, hvis man ikke ellers har forandret Benævnelsen af Thor karl (i Norge Thor kar, Kuhbeii Thor) hvem Svenskerne siges at have tilegnet Karlsvognen; Thor kaldtes og selv ,,Bjorn” (Lex. mytli. S. 686-37). Kvindevognen er senere (i Island) af nogle omdannet til kvindelige Væsener, cndskjiint den af andre endnu kaldes den lille (mindre) Vogn. At Nordens gamle Skjalde (af disse Vogne) kaldte Himmelen vngnaland og vagnbrnn- tnrveldi m. m. har jeg viist i Lex. mglhol hor. S. 638—641; jfr. Urimms Deutsche My- thologic 2den Uilg. S. 687 o. f.i »let hedder der at Stjernebilledet ikke nævnes „Rjdr- nen” af de linske Folk. Dog siger Biihs (Finland und scine Bevvohncr, S. 22) om Finnernes Hedenskab: Af Stjernerne æredes især den store Bjorn (jfr. S. 30); at stige op paa dens Skulder, vardet samme somat fare til Himmels; jfr tianauder I. c. Der hedder det (S. 37—38) efter gamle Sange at Bjdrneii (OA/o) blev fodt i Himmelen, ned- ladt med Shlvbaand i en gylden Vugge til Jordcu o. s. v. Efter Schrbter Finnischc Buner (1819) S. 21, 136 kaldtes dm store Bjiirii Utnvainen (eller Otavaisteii). See

(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða 1
(6) Blaðsíða 2
(7) Blaðsíða 3
(8) Blaðsíða 4
(9) Blaðsíða 5
(10) Blaðsíða 6
(11) Blaðsíða 7
(12) Blaðsíða 8
(13) Blaðsíða 9
(14) Blaðsíða 10
(15) Blaðsíða 11
(16) Blaðsíða 12
(17) Blaðsíða 13
(18) Blaðsíða 14
(19) Blaðsíða 15
(20) Blaðsíða 16
(21) Blaðsíða 17
(22) Blaðsíða 18
(23) Blaðsíða 19
(24) Blaðsíða 20
(25) Blaðsíða 21
(26) Blaðsíða 22
(27) Blaðsíða 23
(28) Blaðsíða 24
(29) Blaðsíða 25
(30) Blaðsíða 26
(31) Blaðsíða 27
(32) Blaðsíða 28
(33) Blaðsíða 29
(34) Blaðsíða 30
(35) Blaðsíða 31
(36) Blaðsíða 32
(37) Blaðsíða 33
(38) Blaðsíða 34
(39) Blaðsíða 35
(40) Blaðsíða 36
(41) Blaðsíða 37
(42) Blaðsíða 38
(43) Blaðsíða 39
(44) Blaðsíða 40
(45) Blaðsíða 41
(46) Blaðsíða 42
(47) Blaðsíða 43
(48) Blaðsíða 44
(49) Blaðsíða 45
(50) Blaðsíða 46
(51) Blaðsíða 47
(52) Blaðsíða 48
(53) Blaðsíða 49
(54) Blaðsíða 50
(55) Blaðsíða 51
(56) Blaðsíða 52
(57) Blaðsíða 53
(58) Blaðsíða 54
(59) Blaðsíða 55
(60) Blaðsíða 56
(61) Blaðsíða 57
(62) Blaðsíða 58
(63) Blaðsíða 59
(64) Blaðsíða 60
(65) Blaðsíða 61
(66) Blaðsíða 62
(67) Blaðsíða 63
(68) Blaðsíða 64
(69) Blaðsíða 65
(70) Blaðsíða 66
(71) Blaðsíða 67
(72) Blaðsíða 68
(73) Blaðsíða 69
(74) Blaðsíða 70
(75) Blaðsíða 71
(76) Blaðsíða 72
(77) Blaðsíða 73
(78) Blaðsíða 74
(79) Blaðsíða 75
(80) Blaðsíða 76
(81) Blaðsíða 77
(82) Blaðsíða 78
(83) Blaðsíða 79
(84) Blaðsíða 80
(85) Blaðsíða 81
(86) Blaðsíða 82
(87) Blaðsíða 83
(88) Blaðsíða 84
(89) Blaðsíða 85
(90) Blaðsíða 86
(91) Blaðsíða 87
(92) Blaðsíða 88
(93) Blaðsíða 89
(94) Blaðsíða 90
(95) Blaðsíða 91
(96) Blaðsíða 92
(97) Blaðsíða 93
(98) Blaðsíða 94
(99) Blaðsíða 95
(100) Blaðsíða 96
(101) Blaðsíða 97
(102) Blaðsíða 98
(103) Blaðsíða 99
(104) Blaðsíða 100
(105) Blaðsíða 101
(106) Blaðsíða 102
(107) Blaðsíða 103
(108) Blaðsíða 104
(109) Blaðsíða 105
(110) Blaðsíða 106
(111) Blaðsíða 107
(112) Blaðsíða 108
(113) Blaðsíða 109
(114) Blaðsíða 110
(115) Blaðsíða 111
(116) Blaðsíða 112
(117) Blaðsíða 113
(118) Blaðsíða 114
(119) Blaðsíða 115
(120) Blaðsíða 116
(121) Blaðsíða 117
(122) Blaðsíða 118
(123) Blaðsíða 119
(124) Blaðsíða 120
(125) Mynd
(126) Mynd
(127) Mynd
(128) Mynd
(129) Saurblað
(130) Saurblað
(131) Band
(132) Band
(133) Kjölur
(134) Framsnið
(135) Kvarði
(136) Litaspjald