106 JÓN SKÁLHOLTSREKTOR Gat’ hann nú það ráð, að útgefandinn skyldi gæta þess vandlega, að tekin yrðu til bæna verstu smánaryrðin og endi- leysurnar. Var það álit Grams, að til slíkra hluta væri enginn færari en Jón Þorkelsson, og fór þessa á leit við hann. Gram hafði reynzt honum hinn mesti öðlingur og verndari. Nú vildi Jón votta þessum ágætismanni þakklæti sitt og lotningu, svo og sýna lit á því, að hann vildi ekki láta ganga á rétt og sakleysi föðurlands síns að ósekju; las hann því og yfirfór öll einstök atriði þessarar bókar Andersons um Island. Þar ægði saman villum, illkvittni og hviksögum íslenzkra kaupmanna, hégómlegum orðurn og hindurvitnum, og ýmsum öðrum þvætt- ingi, er ýmist var til athlægis eða þá til svívirðingar og ófremdar. Gram átti einnig frumkvæði að því, að Jón Þorkelsson sarndi sjálfur ritling um ísland, er skyldi vera sem nokkurs- konar varnarrit móti bæklingi Andersons, og koma út jafn- framt honum. Þetta rit hafði Gram líka lesið allt og talið gott og gilt, sem sjá má af Hafnarútgáfu þráttnefndrar bókar. Átti fyrrgreindur G. Chr. Rothe að sjá um og annast, að þetta rit kæmi, áður en langt um liði, líka út á þýzku, svo að það yrði einnig lesið utan Danmerkur. Sama kvöð hvíldi og á honum um útgáfu athugasemda þeirra, er Jón Þorkelsson hafði gert við ummæli Andersons um Island. Nú gat ekki hjá því farið, að athugasemdir þessar og andsvör ynnu nokkuð á hjá einurn eða öðrum lesanda af sauðahúsi ræðismannsins — ef annars er hægt að nefna hann því nafni, sem titillinn virðist bera með sér; hefði víst verið nær að kalla þann mann erkifalsara og mannorðsspilli Islendinga, er lét kaupmenn hlaupa svo mjög með sig í gönur og lagði trúnað á og taldi öðrum trú um allt þetta, er var svo óvíst, hégómlegt, skaðlegt, óáreiðanlegt, svívirðilegt, meiðandi og með öllu rangt. En höfundur athugasemdanna, Jón Þorkelsson, ætlaði nú ekki að láta hér staðar numið, heldur hugsaði sér að hrekja og kveða niður endileysurnar enn rækilegar, ef þörf gerðist, í ítarlegra riti og betur gerðu. Vissi hann og, að íslendingar

(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Kápa
(6) Kápa
(7) Blaðsíða 1
(8) Blaðsíða 2
(9) Blaðsíða 3
(10) Blaðsíða 4
(11) Blaðsíða 5
(12) Blaðsíða 6
(13) Blaðsíða 7
(14) Blaðsíða 8
(15) Blaðsíða 9
(16) Blaðsíða 10
(17) Blaðsíða 11
(18) Blaðsíða 12
(19) Blaðsíða 13
(20) Blaðsíða 14
(21) Blaðsíða 15
(22) Blaðsíða 16
(23) Blaðsíða 17
(24) Blaðsíða 18
(25) Blaðsíða 19
(26) Blaðsíða 20
(27) Blaðsíða 21
(28) Blaðsíða 22
(29) Blaðsíða 23
(30) Blaðsíða 24
(31) Blaðsíða 25
(32) Blaðsíða 26
(33) Blaðsíða 27
(34) Blaðsíða 28
(35) Blaðsíða 29
(36) Blaðsíða 30
(37) Blaðsíða 31
(38) Blaðsíða 32
(39) Mynd
(40) Mynd
(41) Blaðsíða 33
(42) Blaðsíða 34
(43) Blaðsíða 35
(44) Blaðsíða 36
(45) Blaðsíða 37
(46) Blaðsíða 38
(47) Blaðsíða 39
(48) Blaðsíða 40
(49) Blaðsíða 41
(50) Blaðsíða 42
(51) Blaðsíða 43
(52) Blaðsíða 44
(53) Blaðsíða 45
(54) Blaðsíða 46
(55) Blaðsíða 47
(56) Blaðsíða 48
(57) Mynd
(58) Mynd
(59) Blaðsíða 49
(60) Blaðsíða 50
(61) Blaðsíða 51
(62) Blaðsíða 52
(63) Blaðsíða 53
(64) Blaðsíða 54
(65) Blaðsíða 55
(66) Blaðsíða 56
(67) Blaðsíða 57
(68) Blaðsíða 58
(69) Blaðsíða 59
(70) Blaðsíða 60
(71) Blaðsíða 61
(72) Blaðsíða 62
(73) Blaðsíða 63
(74) Blaðsíða 64
(75) Blaðsíða 65
(76) Blaðsíða 66
(77) Blaðsíða 67
(78) Blaðsíða 68
(79) Blaðsíða 69
(80) Blaðsíða 70
(81) Blaðsíða 71
(82) Blaðsíða 72
(83) Blaðsíða 73
(84) Blaðsíða 74
(85) Blaðsíða 75
(86) Blaðsíða 76
(87) Blaðsíða 77
(88) Blaðsíða 78
(89) Blaðsíða 79
(90) Blaðsíða 80
(91) Blaðsíða 81
(92) Blaðsíða 82
(93) Blaðsíða 83
(94) Blaðsíða 84
(95) Blaðsíða 85
(96) Blaðsíða 86
(97) Blaðsíða 87
(98) Blaðsíða 88
(99) Blaðsíða 89
(100) Blaðsíða 90
(101) Blaðsíða 91
(102) Blaðsíða 92
(103) Blaðsíða 93
(104) Blaðsíða 94
(105) Blaðsíða 95
(106) Blaðsíða 96
(107) Blaðsíða 97
(108) Blaðsíða 98
(109) Blaðsíða 99
(110) Blaðsíða 100
(111) Blaðsíða 101
(112) Blaðsíða 102
(113) Blaðsíða 103
(114) Blaðsíða 104
(115) Blaðsíða 105
(116) Blaðsíða 106
(117) Blaðsíða 107
(118) Blaðsíða 108
(119) Blaðsíða 109
(120) Blaðsíða 110
(121) Blaðsíða 111
(122) Blaðsíða 112
(123) Blaðsíða 113
(124) Blaðsíða 114
(125) Blaðsíða 115
(126) Blaðsíða 116
(127) Blaðsíða 117
(128) Blaðsíða 118
(129) Blaðsíða 119
(130) Blaðsíða 120
(131) Blaðsíða 121
(132) Blaðsíða 122
(133) Blaðsíða 123
(134) Blaðsíða 124
(135) Blaðsíða 125
(136) Blaðsíða 126
(137) Blaðsíða 127
(138) Blaðsíða 128
(139) Blaðsíða 129
(140) Blaðsíða 130
(141) Blaðsíða 131
(142) Blaðsíða 132
(143) Blaðsíða 133
(144) Blaðsíða 134
(145) Blaðsíða 135
(146) Blaðsíða 136
(147) Blaðsíða 137
(148) Blaðsíða 138
(149) Blaðsíða 139
(150) Blaðsíða 140
(151) Blaðsíða 141
(152) Blaðsíða 142
(153) Blaðsíða 143
(154) Blaðsíða 144
(155) Blaðsíða 145
(156) Blaðsíða 146
(157) Blaðsíða 147
(158) Blaðsíða 148
(159) Blaðsíða 149
(160) Blaðsíða 150
(161) Blaðsíða 151
(162) Blaðsíða 152
(163) Blaðsíða 153
(164) Blaðsíða 154
(165) Blaðsíða 155
(166) Blaðsíða 156
(167) Blaðsíða 157
(168) Blaðsíða 158
(169) Blaðsíða 159
(170) Blaðsíða 160
(171) Blaðsíða 161
(172) Blaðsíða 162
(173) Blaðsíða 163
(174) Blaðsíða 164
(175) Kápa
(176) Kápa
(177) Saurblað
(178) Saurblað
(179) Band
(180) Band
(181) Kjölur
(182) Framsnið
(183) Kvarði
(184) Litaspjald