(48) Blaðsíða 38
38
26. &r.
Holdgjafinn er eigi ab eins hinn mesti hluti af lopt-
hafi jarSarinnar, heldur er hann og mjög vífta í hinni lif-
andi náttúru efeur dýra og grasa ríkinu 1. Holdgjafinn býr
til mestan hluta af líkömum. dýra og grasa, þegar kol-
efnib líbur. Allir safar og hold dýranna eru samsettir af
honurn, og eins allt jurtalím og eggjahvíta. Holdgjafinn er í
öllum korntegundum og öbrum jurtum, sem til fæfcis eru
hafbar, og þýkja þær ab því skapi sabsanfar, sem meira
ebur minna er í þeim af efnum þessum. Jafnvel þd minna
sje af holdala í grösunum en dýrunum, þá þurfa öll grös
hann sjer til næringar, annars þrífast þau ekki. Saösemi
fæbuiinar, ebur kraptur hennar til ab auka hold og hams,
fer eptir því, hvab mikib er í henni af holdgjafa. Grösin
þurfa holdgjafa sjer til næringar, til þess þau verSi sab-
söm; enda er sá áburbur talinn beztur til frjófgunar, sem
mest er í af lopttegund þessari.
27. gr.
Af einu saman kolefni lifa hvorki grös nje dýr, enda
er 'þab svo um hvert einstakt efni, ab þab skapar ekkert
í hinni lifandi nátturu eingöngu. þarinig er og holdgjafinn;
hann myndar hvorki grasa- ebur dýralíkami eingöngu; og
grösin draga hann ekki til sín einan, heldur í sambandi
vib logvakann. Blendingur holdgjafa og logvaka er lopt-
tegund, eins og bæbi þessi frumefni; kallast lopttegund
þessi ammoniak. Efni þetta deynir illa og veldur öllum
ódaun, sem til er, og mætti því heita dey n ir ebur sterkju-
lopt. Grösin draga ab sjer holdgjafann í sterkjuloptinu,
og verbur frumefni þetta á þann hátt þeim ab næringu,
og síban dýrunum. Af því nú ab holdgjafinn veitir grös-
unum vöxt og vibgang en dýrum hold og hams, þá sýnist
ekki eiga síbur vib, ab efni þetta sje kallab holdgjafi ebur
holdali en köfnunarefni ebur ólífislopt.
») Sumstaðar við bvera og laugar kemur lopttegund þessi úr jörðu
neðau, t. a. m. við Iaugarnar hjá Laugarnesi við Reykjavík.
(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða I
(6) Blaðsíða II
(7) Blaðsíða III
(8) Blaðsíða IV
(9) Blaðsíða V
(10) Blaðsíða VI
(11) Blaðsíða 1
(12) Blaðsíða 2
(13) Blaðsíða 3
(14) Blaðsíða 4
(15) Blaðsíða 5
(16) Blaðsíða 6
(17) Blaðsíða 7
(18) Blaðsíða 8
(19) Blaðsíða 9
(20) Blaðsíða 10
(21) Blaðsíða 11
(22) Blaðsíða 12
(23) Blaðsíða 13
(24) Blaðsíða 14
(25) Blaðsíða 15
(26) Blaðsíða 16
(27) Blaðsíða 17
(28) Blaðsíða 18
(29) Blaðsíða 19
(30) Blaðsíða 20
(31) Blaðsíða 21
(32) Blaðsíða 22
(33) Blaðsíða 23
(34) Blaðsíða 24
(35) Blaðsíða 25
(36) Blaðsíða 26
(37) Blaðsíða 27
(38) Blaðsíða 28
(39) Blaðsíða 29
(40) Blaðsíða 30
(41) Blaðsíða 31
(42) Blaðsíða 32
(43) Blaðsíða 33
(44) Blaðsíða 34
(45) Blaðsíða 35
(46) Blaðsíða 36
(47) Blaðsíða 37
(48) Blaðsíða 38
(49) Blaðsíða 39
(50) Blaðsíða 40
(51) Saurblað
(52) Saurblað
(53) Saurblað
(54) Saurblað
(55) Band
(56) Band
(57) Kjölur
(58) Framsnið
(59) Kvarði
(60) Litaspjald
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða I
(6) Blaðsíða II
(7) Blaðsíða III
(8) Blaðsíða IV
(9) Blaðsíða V
(10) Blaðsíða VI
(11) Blaðsíða 1
(12) Blaðsíða 2
(13) Blaðsíða 3
(14) Blaðsíða 4
(15) Blaðsíða 5
(16) Blaðsíða 6
(17) Blaðsíða 7
(18) Blaðsíða 8
(19) Blaðsíða 9
(20) Blaðsíða 10
(21) Blaðsíða 11
(22) Blaðsíða 12
(23) Blaðsíða 13
(24) Blaðsíða 14
(25) Blaðsíða 15
(26) Blaðsíða 16
(27) Blaðsíða 17
(28) Blaðsíða 18
(29) Blaðsíða 19
(30) Blaðsíða 20
(31) Blaðsíða 21
(32) Blaðsíða 22
(33) Blaðsíða 23
(34) Blaðsíða 24
(35) Blaðsíða 25
(36) Blaðsíða 26
(37) Blaðsíða 27
(38) Blaðsíða 28
(39) Blaðsíða 29
(40) Blaðsíða 30
(41) Blaðsíða 31
(42) Blaðsíða 32
(43) Blaðsíða 33
(44) Blaðsíða 34
(45) Blaðsíða 35
(46) Blaðsíða 36
(47) Blaðsíða 37
(48) Blaðsíða 38
(49) Blaðsíða 39
(50) Blaðsíða 40
(51) Saurblað
(52) Saurblað
(53) Saurblað
(54) Saurblað
(55) Band
(56) Band
(57) Kjölur
(58) Framsnið
(59) Kvarði
(60) Litaspjald