skýrir ma. að Gissur Þorvaldsson skyldi sitja um skeið í Hróarsholti.1 Gissur sat líka í Kaldaðamesi og í Bræðratungu sem hvort tveggja er mjög skiljanlegt út frá þeim sjónarmiðum sem hér em sett fram en ekki er alveg ljóst af hverju hann sat einnig á Reykjum í Ölfusi um tíma.2 Af framansögðu er ljóst að höfðingjar hafa hyllst til að sitja í þjóðbraut, bæir eins og Borg á Mýmm og Möðruvellir í Eyjafirði þykja ekki vel í sveit settir fyrir höfðingja sem taka að safna öllum völdum í einstökum héröðum. Hins vegar gerðist það að höfðingjar bjuggu ekki lengi í senn á þessum býlum sínum í þjóðbraut, td. Gissur, Snorri, Ásbimingar og Svínfellingar og minna þannig á erlenda stórhöfðingja sem reyndu að jafna innheimtu tekna með þessum hætti. Fleira kann að hafa ráðið þessari breytni goðanna, td. viðleitni til að treysta áhrif sín og ættar sinnar á einstökum stöðum, einhver sérverkefni og vamir á ófriðartímum en aðalástæðan kann engu að síður að hafa verið jöfnun tekna. Er þá einkum átt við að bændur í grennd við höfðingjasetur hverju sinni hafi verið látnir bera þyngstar byrðar. Oddaverjar fóru öðm vísi að, höfðingjar þeirra, Jón Loftsson og Sæmundur Jónsson, sátu alltaf á sama stað, í Odda, þótt þeir ættu nög bú. Markmið þeirra hefur verið að koma upp miðstöð í Odda því að þeir létu tekjur sínar renna þangað. Hin mörgu og stóm býli þeirra virðast aðeins hafa verið útibú frá Odda. Til hvers í þjóðbraut? Lega höfðingjasetra í þjóðbraut veitti höfðingjum tækifæri til að hafa með höndum alls kyns eftirlitsstörf. Þetta var mikilvægt þegar þurfti að tryggja frið °g bæla ofbeldi. Eiginlegt miðstjómarvald var ekkert, alþingi var valdalítið en höfðingjar settu sjálfir reglur fyrir hémð sín og urðu svo að sjá um að þeim væri hlýtt.3 Bein dæmi finnast um eftirlitsstörf Oddaverja. Hér má nefna reglur um verðlag, hvort sem var í kaupstað á Eymm eða í viðskiptum í Rangárþingi. Sæmundur Jónsson setti lag á vaming á Eyrum árið 1215 og átti í útistöðum við kaupmenn þar.4 Árið 1221 kúguðu Oddverjar Kolskegg auðga í Dal til að virða verðlag. Þá var Ormur Jónsson fallinn frá en í stað hans var sestur á Breiðabólstað Bjöm Þorvaldsson af Haukdælaætt, tengdasonur Orms, og líkaði sumum Oddaverjum svo illa að þeir fóm að Bimi og felldu hann í bardaga. Sagan segir: h $tu I, bls. 423. Gissur var þá í stríði við Sturlunga (1238), hafði látið taka upp bú Dufguss Þorleifssonar í Selvogi og flytja í Hróarsholt og bjóst vafalítið við átökum en fyrir ofan Hróarsholt er mikil klettaborg sem hefði kannski getað orðið gott vígi. 2. Þess er að gæta að veldi Gissurar í Ámesþingi mun hafa verið mikið og hann átti ekki neina keppinauta svo að kunnugt sé; hvarvetna munu hafa setið menn hliðhollir honum og umboðsmenn á þeim stórbýlum sem hann átti. Má etv. líta svo á að Gissur hafi setið á Reykjum af því að honum hafi þótt mest nauðsyn á hagsmunagæslu í verstöðvum svo sem Selvogi og Grindavfk. Búseta Gissurar á Reynistað og í Ási í Hegranesi veldur líka nokkrum heilabrotum. 3 Dæmi um þetta er skipan Sæmundar Ormssonar um reka í Homafirði, sbr. DI I, bls. 532-7. 4- Islandske Annaler (1888), bls. 124, 183. 69

(1) Front Board
(2) Front Board
(3) Front Flyleaf
(4) Front Flyleaf
(5) Front Cover
(6) Front Cover
(7) Page 1
(8) Page 2
(9) Page 3
(10) Page 4
(11) Page 5
(12) Page 6
(13) Page 7
(14) Page 8
(15) Page 9
(16) Page 10
(17) Page 11
(18) Page 12
(19) Page 13
(20) Page 14
(21) Page 15
(22) Page 16
(23) Page 17
(24) Page 18
(25) Page 19
(26) Page 20
(27) Page 21
(28) Page 22
(29) Page 23
(30) Page 24
(31) Page 25
(32) Page 26
(33) Page 27
(34) Page 28
(35) Page 29
(36) Page 30
(37) Page 31
(38) Page 32
(39) Page 33
(40) Page 34
(41) Page 35
(42) Page 36
(43) Page 37
(44) Page 38
(45) Page 39
(46) Page 40
(47) Page 41
(48) Page 42
(49) Page 43
(50) Page 44
(51) Page 45
(52) Page 46
(53) Page 47
(54) Page 48
(55) Page 49
(56) Page 50
(57) Page 51
(58) Page 52
(59) Page 53
(60) Page 54
(61) Page 55
(62) Page 56
(63) Page 57
(64) Page 58
(65) Page 59
(66) Page 60
(67) Page 61
(68) Page 62
(69) Page 63
(70) Page 64
(71) Page 65
(72) Page 66
(73) Page 67
(74) Page 68
(75) Page 69
(76) Page 70
(77) Page 71
(78) Page 72
(79) Page 73
(80) Page 74
(81) Page 75
(82) Page 76
(83) Page 77
(84) Page 78
(85) Page 79
(86) Page 80
(87) Page 81
(88) Page 82
(89) Page 83
(90) Page 84
(91) Page 85
(92) Page 86
(93) Page 87
(94) Page 88
(95) Page 89
(96) Page 90
(97) Page 91
(98) Page 92
(99) Page 93
(100) Page 94
(101) Page 95
(102) Page 96
(103) Page 97
(104) Page 98
(105) Page 99
(106) Page 100
(107) Page 101
(108) Page 102
(109) Page 103
(110) Page 104
(111) Page 105
(112) Page 106
(113) Page 107
(114) Page 108
(115) Page 109
(116) Page 110
(117) Page 111
(118) Page 112
(119) Page 113
(120) Page 114
(121) Page 115
(122) Page 116
(123) Page 117
(124) Page 118
(125) Page 119
(126) Page 120
(127) Page 121
(128) Page 122
(129) Page 123
(130) Page 124
(131) Page 125
(132) Page 126
(133) Page 127
(134) Page 128
(135) Page 129
(136) Page 130
(137) Page 131
(138) Page 132
(139) Page 133
(140) Page 134
(141) Page 135
(142) Page 136
(143) Page 137
(144) Page 138
(145) Page 139
(146) Page 140
(147) Page 141
(148) Page 142
(149) Page 143
(150) Page 144
(151) Page 145
(152) Page 146
(153) Page 147
(154) Page 148
(155) Page 149
(156) Page 150
(157) Page 151
(158) Page 152
(159) Page 153
(160) Page 154
(161) Page 155
(162) Page 156
(163) Page 157
(164) Page 158
(165) Page 159
(166) Page 160
(167) Page 161
(168) Page 162
(169) Page 163
(170) Page 164
(171) Page 165
(172) Page 166
(173) Page [1]
(174) Page [2]
(175) Back Cover
(176) Back Cover
(177) Rear Flyleaf
(178) Rear Flyleaf
(179) Rear Board
(180) Rear Board
(181) Spine
(182) Fore Edge
(183) Scale
(184) Color Palette