loading/hleð
(12) Blaðsíða 8 (12) Blaðsíða 8
NOKKUR ORÐ UM ÍSLENZKT SKRIFLETUR I »V*»/ > ^ , » „ Q (a t©kr ty bto nrt^ (to(b\>o aV c <í f. tl). b •' V'íto i^t»tbetr Aen Ctbb.ár#CcylS twt«|Vc WlyiítV tíö teoiA ^aCk t> Ct|> títœo <tc\ma ef tuco^r ? dfe; ntöÐ^A f n't> £*ía(>c beí atj^a^a ^aCa^ fentgtA Aftemt (bit y ^ ertit Atnye fttono Cet$ fi(í t»l bcr \>* Anytaletc et>. acd Ctb -V fto b cejn tbotb bó feí ef J? fA\tA-fnfelce» var^t ^Ca K rf b 1)6.h yttbe foat>/fc H ftca ^ftettto. 3. myrnl. Jarteinabók Þorláks biskups, AM 645, 4to. Eftir Cod. Corp. Isl. XII bls. 9. Ein fatökr maþr bio ner1 / sió hafþi heitfí aeN. sela. thorlac. biscop. At htmn scylde nacqerrt hialp- raþ / honom lecia. þa fór hann siþan ifioro. At vita ef nacqnat være rekeþ / til g0þa oc faN eki. ENer hann etlaþe heim at ganga. þa sa hann / sel Iigia a steini scamt fra ser. en non al/ner sionom. Gec hann / siþan til þangat. oc hét þá anyía leíc eN. aeN sela. thorlac. hiscop. At / hann reþi i h0nd honom þaN sel. es hann sa þá. En selreN vacþi / oc sa hann es hann gek at honom. oc vilde. forþasc oc fara af steinenom. gerð er fullkomið íslenzkt stafróf með stöfum til að tákna öll sérhljóð, sem tungan átti að fornu. Tveir þeirra, y og p, eru komnir úr engilsaxnesku. Stafsetning íslenzkra skinnbóka er oftast að meira eða minna leyti í samræmi við reglur ritgerðarinnar, en þeim er hvergi fylgt að öllu leyd. T. d. nefnir höfundur hennar ekki límingarstafi, en þeir eru oft notaðir til að tákna au, œ, ö.2 Skoðanir fræðimanna eru skiptar um aldur þessarar merkilegu ritgerðar. Lengi fram eftir töldu menn hana samda um 1150 eða jafnvel fyrr, en sumir telja hana yngri. Þó munu allir samdóma um það, að hún sé samin fyrir 1200. Eitt af því, sem einkennir íslenzk handrit, er mikil notkun styttinga til þess að spara tíma og bókfell eða til þess að „rit verði minna ok skjótara ok bókfell drjúg- 1) SíSari hluti þessarar línu á myndinni: „lofoþo aller. cuþ. oc selan. thorlac biscop“, er niðurlag næsta kafla á undan. — Merki það í 1. línu, sem táknar orðið maþr, er hin forna ro-rún. 2) Það eru nefndir límingarstafir, þegar tveir hljóðstafir eru dregnir saman, svo að úr verður einn stafur, hljóðvarpsstafur eða tvíhljóður, sbr. œ á 1. mynd (a+e) og au í nafninu ravkiaholti 2. mynd 1. línu. Límingarstafirnir, sem tákna au og ö, eru oft nálega eða alveg eins (báðir a-fu). Eins konar Iímingarstafur er saman dregið aa, sem oft er notað til þess að tákna á eða langt a sbr. 4. mynd 7. 1. á. Andstæða límingarstafa eru lausaklofar, tvíhljóðar skrifaðir eins og vér ritum au, ei, ey (stafirnir hvor í sínu lagi). 3) Tilgátur ýmissa fræðimanna um aldur og höfund ritgerðarinnar eru raktar í doktorsriti Anne Holtsmark En islandsk scholasticus fra det 12. árhundre Oslo 1936 bls. 107—12. Sjálf telur hún ritgerðina samda svo sem 1180, sennilega af Páli Jónssyni síðar biskupi (d. 1210). I riti A. H. er dreginn saman mikill fróðleikur, en niðurstöður hennar eru hæpnar að mörgu leyti. Sbr. Magnus Olsen Arkiv f. nord. fil. liii, 109—46 og Didrik Arup Seip Norsk tidsskr. f. sprog- videnskap IX, 352—71. 8
(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða 1
(6) Blaðsíða 2
(7) Blaðsíða 3
(8) Blaðsíða 4
(9) Blaðsíða 5
(10) Blaðsíða 6
(11) Blaðsíða 7
(12) Blaðsíða 8
(13) Blaðsíða 9
(14) Blaðsíða 10
(15) Blaðsíða 11
(16) Blaðsíða 12
(17) Blaðsíða 13
(18) Blaðsíða 14
(19) Blaðsíða 15
(20) Blaðsíða 16
(21) Blaðsíða 17
(22) Blaðsíða 18
(23) Blaðsíða 19
(24) Blaðsíða 20
(25) Blaðsíða 21
(26) Blaðsíða 22
(27) Blaðsíða 23
(28) Blaðsíða 24
(29) Blaðsíða 25
(30) Blaðsíða 26
(31) Blaðsíða 27
(32) Blaðsíða 28
(33) Blaðsíða 29
(34) Blaðsíða 30
(35) Blaðsíða 31
(36) Blaðsíða 32
(37) Blaðsíða 33
(38) Blaðsíða 34
(39) Blaðsíða 35
(40) Blaðsíða 36
(41) Blaðsíða 37
(42) Blaðsíða 38
(43) Blaðsíða 39
(44) Blaðsíða 40
(45) Blaðsíða 41
(46) Blaðsíða 42
(47) Saurblað
(48) Saurblað
(49) Band
(50) Band
(51) Kjölur
(52) Framsnið
(53) Kvarði
(54) Litaspjald


Nokkur orð um íslenskt skrifletur

Ár
2004
Tungumál
Íslenska
Blaðsíður
50


Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þessa bók, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þessa bók: Nokkur orð um íslenskt skrifletur
https://baekur.is/bok/1da1eeca-1d05-470d-aac4-a8908537b5d7

Tengja á þessa síðu: (12) Blaðsíða 8
https://baekur.is/bok/1da1eeca-1d05-470d-aac4-a8908537b5d7/0/12

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Bækur.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.