NOKKUR ORÐ UM ISLENZKT SKRIFLETUR 3 Jyhm iíu ^tAlpr attf i< ti|ti <|CHr tttrtltÍ'rtV ♦*iVf fTl<4t* 'p ^Aivpa rRvrttíf ctf’ J:«rt*uY jtuw fú+* |rtr ttt» < '' i^rt ftOUUAViV VttV ájj HrtPUV ÍAUtj IÁr f+nt V í ij’vrt lutni-f •tHtív' ’«•“* j|4* )trt t^rtu^rt^ fáfc 4rtf /rt f?C*^ Vt^trtr Cí^V^U j HÍtW flam AuSnrtn íf <ÍV-»« pjty Ví£ v » ♦ '^ut v »* it+ff >) tfv"',7*4í' ^ &<fe* ^rt -1« *►#<! Vff tuVrt (rtuúf* vVp £le JucKrt jorqa ^ftrt»' ff-rt (3 -fCí H4-Í ^<J *» ^ct \[fcrt» jfm <?Vc£rtrtjr im >U _ 26. mynd. 1B 190, 40. Eiginhandarrit Guðmundar Bergþórssonar að Olgeirsrímum, 50. ríma, 10.—14. erindi. Skrijað 1692. J heim mig fædast hijngad liet, med hialpar gróda og la / usn vr þraut, hirderz giæda maktar met, mier nam bióda / hid dijrsta skraut. huprke þiádur hrumur nie sár, heimz / ad lijda Rauna ver, var Eg tiadur vm þaug ár, sem æskann / blijda þiente mier. seigia obagad satt Eg fæ, sa stod / vegur skordum J, mier nam haga audnann æ, árinn fipgur / nærre þui. Liest Eg spranga og Leika þá, lietta vpp þu / nga saung og hló, sucka, ganga sitia oc stá, so sem vnga fó / lked þo. þa æskann stód sem ovægast, of mpgnud med dag rúms, enda kemur prentlistin til sögunnar á 15. öld, og þá var þörfin minni en fyrr að vanda skrifað letur. Nú tóku rithendur að greinast meir en áður og gerast hver annari ólíkari. Undir lok miðalda var ný gotnesk léttiskrift fundin í þýzkum skólum, og barst hún brátt til Norðurlanda. Hér á landi var þróunin í aðalatriðum hin sama og annars staðar, en þó er léttiskrift oft stílfærð. Svo er um hönd Ogmundar biskups (8. mynd), þó að þar sé stafagerð gotneskrar 16. aldar léttiskriftar óblandin.1 Engil- saxneskt /, sem ekki á heima í léttiskrift, en flestir Islendingar nota hiklaust, þó að þeir skrifi hana, er hjá Ögmundi aðeins í skammstöfun orðsins fyrir (2. línu), og þar mun hann skoða staf þenna sem merki. Bent skal á það, að gerð stafsins a er eins konar millistig milli hins forna gotneska a og flj ótaskriftar-o. A litlu a er horn að ofan verðu hægra megin, þar sem í flj ótaskrift er dreginn tengidráttur úr aðalstafnum, en A-ið í nafni biskups er gert af bogmynduðum drætti og beinum drætti efst hægra megin, sem tengir næsta staf við upphafsstafinn. Sú hönd, sem sýnd er á 10. mynd. gæti kallazt miliistig milli léttiskriftar og settleturs, en í upphafsstaf nafnsins Grímstungur er klofn- ing. sem bendir í áttina til flj ótaskriftar. Meiri léttiskrift er hönd síra Illuga í Múla (11. mynd). Stafurinn H í síðustu línu er klofinn. — Samfara siðaskiptunum urðu þau tímamót í sögu íslenzks skrifleturs, að erlend áhrif tóku að berast hingað um Dan- mövku, en þau stöfuðu frá Þýzkalandi, og þeir íslendingar, sem stunduðu þar nám, 1) Sbr. stafróf Nordisk kultur 28. bd. bls. 28. 28

(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða 1
(6) Blaðsíða 2
(7) Blaðsíða 3
(8) Blaðsíða 4
(9) Blaðsíða 5
(10) Blaðsíða 6
(11) Blaðsíða 7
(12) Blaðsíða 8
(13) Blaðsíða 9
(14) Blaðsíða 10
(15) Blaðsíða 11
(16) Blaðsíða 12
(17) Blaðsíða 13
(18) Blaðsíða 14
(19) Blaðsíða 15
(20) Blaðsíða 16
(21) Blaðsíða 17
(22) Blaðsíða 18
(23) Blaðsíða 19
(24) Blaðsíða 20
(25) Blaðsíða 21
(26) Blaðsíða 22
(27) Blaðsíða 23
(28) Blaðsíða 24
(29) Blaðsíða 25
(30) Blaðsíða 26
(31) Blaðsíða 27
(32) Blaðsíða 28
(33) Blaðsíða 29
(34) Blaðsíða 30
(35) Blaðsíða 31
(36) Blaðsíða 32
(37) Blaðsíða 33
(38) Blaðsíða 34
(39) Blaðsíða 35
(40) Blaðsíða 36
(41) Blaðsíða 37
(42) Blaðsíða 38
(43) Blaðsíða 39
(44) Blaðsíða 40
(45) Blaðsíða 41
(46) Blaðsíða 42
(47) Saurblað
(48) Saurblað
(49) Band
(50) Band
(51) Kjölur
(52) Framsnið
(53) Kvarði
(54) Litaspjald