(81) Page 49
5. grein.
Kostnaður allur til skólans skal greiddur úr landssjdði.
6. grein.
Landshöfðinginn hlutast til um, að samin verði reglugjörð handa skólanum.
Eptir þessu eiga allir hlutaðeigendur sjer að hegða.
Gefið á Amaliuborg, 7. dag nóvbrm. 1879.
Undir Vorri konunglegu hendi og innsigli.
I nafni konungs
Frederik,
krónprinz.
(L. S.)
J. Nellemann.
enn lögunum um Möðruvallaskólann, afnam búfræði-
kennsluna og bætti þriðja kennaranum við skólann. Þessi
lög staðfesti konungur 4. nóvember 1881, og ný reglu-
gjörð fyrir skólann var samin 28. júlí 1882. Með því
fyrirkomulagi, sem þá var sett, hefir skólinn starfað
síðan. (Minningarrit 5)
Ný reglugjörð fyrir gagnfrœðaskólann á
Akureyri var síðan gefin út á Amalíuborg 11.
nóvember 1905. Undirrituðu hana þeir
Hannes Hafstein og Jón Magnússon. Allt til
þess tíma gilti reglugerðin frá 1882 og eftir
henni var síðast haldið lokapróf við Gagn-
fræðaskólann á Akureyri vorið 1907.
Til hausts 1905 hélt skólinn hinu gamla
nafni sínu og hét Möðruvallaskólinn. Árið
1905 er síðast gefin út Skýrsla um Möðru-
vallaskólann. Hefst hún með þessum orðum:
„Á þessu skólaári var hús reist handa Gagn-
fræðaskólanum á Akureyri í norðausturhorni
Eyrarlandstúnsins.“ (Skýrsla 1904-1905 3).
Nokkuð hefur það því verið á reiki, hvað
skólinn var kallaður. Á aukaþingi árið 1902
höfðu verið samþykkt lög um, að gagnfrœða-
Málfundir
Föst venja var það, að málfundir voru
haldnir í skólanum á hverju laugardags-
kvöldi. Hófust þeir að kvöldverði loknum og
stóðu venjulega yfir fram að háttatíma. Tóku
kennararnir þátt 1 fundunum. Einn pilta var
valinn fundarstjóri, en hann valdi tvo ritara
til að bóka það, er fram fór. Hver piltur mátti
leggja fram umræðuefni, og voru þau marg-
vísleg, oft í spurnarformi. Fyrir kom það, að í
hart sló á milli ræðumanna, þegar skoðana-
munur var mikill, jafnvel urðu stundum
hvassar umræður milli pilta og eins eða fleiri
kennara, og það meira að segja út af póli-
tískum málum, en það þótti þá ekkert ísjár-
vert, því að hver og einn hafði fullt frelsi til
að verja og sækja mál, eins og hann hefði vit
og upplag til. Oft voru líka málin rædd í
bróðerni og stundum með glensi og gamni.
Ýmsir piltar tóku aldrei til máls, en aðrir
voru sítalandi. T.d. um umræðuefni skal þess
getið, að haustið 1893 lagði ég, sem þetta
rita, eftirfarandi spurningu fyrir fund: „Vilja
piltar kaupa Alþingistíðindin í félagi?" Var
þetta í fyrsta skipti, sem ég varð að standa
upp á mannfundi og tala nokkur orð. Tók ég
þetta svo nærri mér, að mig snarsvimaði.
Tókst mér þó að mæla lítið eitt fyrir þessari
hugmynd, en eftir það var ísinn brotinn, og
ég nokkru djarfari í næsta skipti. Eftir að ég
hafði lokið máli mínu, reis piltur einn úr sæti
sínu og tók dauflega í kaupin á þingtíðind-
unum og bar við óþörfum fjárútlátum í
sambandi við þau. Þá var það upplýst, að
þingtíðindin kostuðu aðeins þrjár krónur, og
ef allir piltar tækju þátt i kaupunum, kæmu
innan við tíu aurar á hvern. Var það síðan
samþykkt að kaupa Alþingistíðindin á
þennan hátt, og voru þau talsvert lesin af
sumum, en aðrir litu lítið eða ekkert í þau.
Sérstaklega er mér minnisstæður fundur
einn, er haldinn var veturinn 1894-’95, og
skal nú nokkuð skýrt frá honum.
Guðmundur Friðjónsson var þá gestkom-
andi í skólanum og fékk leyfi til að setja mál
á dagskrá fundarins og hafa framsögu í því.
Var það hugmyndin um stofnun háskóla í
Reykjavík, sem þá var nokkuð tekið að
brydda á, og höfðu orðið blaðadeilur
nokkrar um hana. Þjóðólfur fylgdi málinu
fast fram, en Fjallkonan var því móthverf.
Guðmundur flutti langa framsöguræðu og
snjalla og var þá þegar orðinn hraðmælskur
og orðheppinn. Réðst hann nú harkalega
gegn hugmyndinni um háskólastofnunina,
kvað hana bæði holdlausa og blóðlausa, ís-
lendingar hefði ekki fjárhagslega getu til
þess að halda uppi svo dýrri stofnun, ef í
nokkru lagi ætti að vera, og auk þess myndi
íslenzkur háskóli leiða af sér innilokunar-
ástand á landi voru, þar sem stúdentar
myndu þá hætta að láta strauma erlendrar
menningar leika um sig í Hafnarháskóla
o.s.frv. Niðurstaðan yrði sú, að háskólinn
sygi fjárhagslega merg og blóð úr þjóðinni,
og hún forpokaðist. Fór ræðumaður um
þetta hörðum og hæðilegum orðum, en við
undruðumst hina ógnþrungnu mælsku hans
og orðfími, og þótti okkur, fylgjendum há-
skólamálsins, súrt í broti, en urðum deigir til
andsvara. Ég reyndi þó að malda í móinn
eftir getu og reyndi m.a. að sýna fram á, að
kenning G. F. um innilokunina væri hrein-
asta firra. G. F. bar þá það vopn á mig, að ég,
sem unglingum væri títt, myndi gjarn á að
„skríða upp undir pilsfald kvenþjóðarinn-
ar“, og miðaði þetta að því, að frk. Ólafía
Jóhannsdóttir hafði í riti veitt háskólamálinu
brautargengi. Þetta sárnaði mér ógurlega og
fannst sem aldrei hefði mér verið gerð napr-
ari smán en í þetta skipti. Slengdi ég því þá
framan í vin minn, Guðmund, að i rökþrot-
um sínum hefði hann gripið til þess úrræðis
að ámæla mér fyrir kvenhollustu, og væri
slíkt og þvílíkt nokkuð utangarna í umræð-
um um háskólamálið.
Hjaltalín og Briem voru báðir á fundinum
og voru víst báðir hlynntir málstað G. F„ að
minnsta kosti sá fyrrnefndi. Var því ekki
stuðnings að vænta frá þeirra hendi fyrir
okkar málstað, sem vorum fylgjendur há-
skólamálsins. Stefán kennari var aftur á móti
ekki á fundi þessum, og vissum við ekki,
hvað því olli, en hitt vissum við, að hann var
eindreginn stuðningsmaður háskólahug-
myndarinnar. Okkur þótti afleitt að láta
G. F. vaða okkur yfir höfuð í þessu máli, en
vorum þess meðvitandi, að okkur skorti afl
við þann ræðugarp. Varð það nú að ráði, að
við, tveir piltar, snöruðumst á fund Stefáns
ogsögðum honum tíðindin. Báðum við hann
umfram allt að koma og vega að kappanum
Guðmundi. Var hann til þess fús, en átti
óhægt um vik, því að hjá honum var staddur
næturgestur, er hann kvaðst ekki geta yfir-
gefið. Var það Jón Guðmundsson, bóndi á
Krossastöðum, sem áður hafði verið bryti
skólans. Jón var ölkær nokkuð og hafði
fengið sér neðan i þvi í þetta skipti. Stungum
við nú upp á því við Stefán að bjóða Jóni
gamla með okkur á fundinn, og varð það að
ráði. Tók karl vel í það, og leiddum við hann
á milli okkar á fundinn.
Var nú haldið áfram umræðum um málið,
og tók þá nokkuð að hvessa milli þeirra
Stefáns og G. F„ enda höfðu þeir bitizt áður
á fundum, þegar G. F. var lærisveinn í skól-
anum. Eins og kunnugt er, var Stefán einn
hinn snjallasti ræðumaður og vel fylginn sér,
og átti nú G. F. í vök að verjast, og þá var
okkur skemmt, enda urðum við piltar djarf-
ari en áður, er við höfðum fengið Stefán í lið
með okkur, og létum margt fjúka. Eitthvað
tók Jón á Krossastöðum til máls, en fundar-
stjórinn, Hartmann Ásgrímsson, reyndi að
hafa hemil á honum, en réð illa við karl.
Urðu þó engin veruleg fundarspjöll af þessu.
Lauk svo þessum fundi, sem lengi var í
minnum hafður á Möðruvöllum. (Ingimar
Eydal Minningar 190-193)
(1) Front Board
(2) Front Board
(3) Front Flyleaf
(4) Front Flyleaf
(5) Front Flyleaf
(6) Front Flyleaf
(7) Front Flyleaf
(8) Front Flyleaf
(9) Page I
(10) Page II
(11) Page III
(12) Page IV
(13) Page V
(14) Page VI
(15) Page VII
(16) Page VIII
(17) Page IX
(18) Page X
(19) Page XI
(20) Page XII
(21) Page XIII
(22) Page XIV
(23) Page XV
(24) Page XVI
(25) Page XVII
(26) Page XVIII
(27) Page XIX
(28) Page XX
(29) Page XXI
(30) Page XXII
(31) Page XXIII
(32) Page XXIV
(33) Page 1
(34) Page 2
(35) Page 3
(36) Page 4
(37) Page 5
(38) Page 6
(39) Page 7
(40) Page 8
(41) Page 9
(42) Page 10
(43) Page 11
(44) Page 12
(45) Page 13
(46) Page 14
(47) Page 15
(48) Page 16
(49) Page 17
(50) Page 18
(51) Page 19
(52) Page 20
(53) Page 21
(54) Page 22
(55) Page 23
(56) Page 24
(57) Page 25
(58) Page 26
(59) Page 27
(60) Page 28
(61) Page 29
(62) Page 30
(63) Page 31
(64) Page 32
(65) Page 33
(66) Page 34
(67) Page 35
(68) Page 36
(69) Page 37
(70) Page 38
(71) Page 39
(72) Page 40
(73) Page 41
(74) Page 42
(75) Page 43
(76) Page 44
(77) Page 45
(78) Page 46
(79) Page 47
(80) Page 48
(81) Page 49
(82) Page 50
(83) Page 51
(84) Page 52
(85) Page 53
(86) Page 54
(87) Page 55
(88) Page 56
(89) Page 57
(90) Page 58
(91) Page 59
(92) Page 60
(93) Page 61
(94) Page 62
(95) Page 63
(96) Page 64
(97) Page 65
(98) Page 66
(99) Page 67
(100) Page 68
(101) Page 69
(102) Page 70
(103) Page 71
(104) Page 72
(105) Page 73
(106) Page 74
(107) Page 75
(108) Page 76
(109) Page 77
(110) Page 78
(111) Page 79
(112) Page 80
(113) Page 81
(114) Page 82
(115) Page 83
(116) Page 84
(117) Page 85
(118) Page 86
(119) Page 87
(120) Page 88
(121) Page 89
(122) Page 90
(123) Page 91
(124) Page 92
(125) Page 93
(126) Page 94
(127) Page 95
(128) Page 96
(129) Page 97
(130) Page 98
(131) Page 99
(132) Page 100
(133) Page 101
(134) Page 102
(135) Page 103
(136) Page 104
(137) Page 105
(138) Page 106
(139) Page 107
(140) Page 108
(141) Page 109
(142) Page 110
(143) Page 111
(144) Page 112
(145) Page 113
(146) Page 114
(147) Page 115
(148) Page 116
(149) Page 117
(150) Page 118
(151) Page 119
(152) Page 120
(153) Page 121
(154) Page 122
(155) Page 123
(156) Page 124
(157) Page 125
(158) Page 126
(159) Page 127
(160) Page 128
(161) Page 129
(162) Page 130
(163) Page 131
(164) Page 132
(165) Page 133
(166) Page 134
(167) Page 135
(168) Page 136
(169) Page 137
(170) Page 138
(171) Page 139
(172) Page 140
(173) Page 141
(174) Page 142
(175) Page 143
(176) Page 144
(177) Page 145
(178) Page 146
(179) Page 147
(180) Page 148
(181) Page 149
(182) Page 150
(183) Page 151
(184) Page 152
(185) Page 153
(186) Page 154
(187) Page 155
(188) Page 156
(189) Page 157
(190) Page 158
(191) Page 159
(192) Page 160
(193) Page 161
(194) Page 162
(195) Page 163
(196) Page 164
(197) Page 165
(198) Page 166
(199) Page 167
(200) Page 168
(201) Page 169
(202) Page 170
(203) Page 171
(204) Page 172
(205) Page 173
(206) Page 174
(207) Page 175
(208) Page 176
(209) Page 177
(210) Page 178
(211) Page 179
(212) Page 180
(213) Page 181
(214) Page 182
(215) Page 183
(216) Page 184
(217) Page 185
(218) Page 186
(219) Page 187
(220) Page 188
(221) Page 189
(222) Page 190
(223) Page 191
(224) Page 192
(225) Page 193
(226) Page 194
(227) Page 195
(228) Page 196
(229) Page 197
(230) Page 198
(231) Page 199
(232) Page 200
(233) Page 201
(234) Page 202
(235) Page 203
(236) Page 204
(237) Page 205
(238) Page 206
(239) Page 207
(240) Page 208
(241) Page 209
(242) Page 210
(243) Page 211
(244) Page 212
(245) Page 213
(246) Page 214
(247) Page 215
(248) Page 216
(249) Page 217
(250) Page 218
(251) Page 219
(252) Page 220
(253) Page 221
(254) Page 222
(255) Page 223
(256) Page 224
(257) Page 225
(258) Page 226
(259) Page 227
(260) Page 228
(261) Page 229
(262) Page 230
(263) Page 231
(264) Page 232
(265) Page 233
(266) Page 234
(267) Page 235
(268) Page 236
(269) Page 237
(270) Page 238
(271) Page 239
(272) Page 240
(273) Page 241
(274) Page 242
(275) Page 243
(276) Page 244
(277) Page 245
(278) Page 246
(279) Page 247
(280) Page 248
(281) Page 249
(282) Page 250
(283) Page 251
(284) Page 252
(285) Page 253
(286) Page 254
(287) Page 255
(288) Page 256
(289) Page 257
(290) Page 258
(291) Page 259
(292) Page 260
(293) Page 261
(294) Page 262
(295) Page 263
(296) Page 264
(297) Page 265
(298) Page 266
(299) Page 267
(300) Page 268
(301) Page 269
(302) Page 270
(303) Page 271
(304) Page 272
(305) Page 273
(306) Page 274
(307) Page 275
(308) Page 276
(309) Page 277
(310) Page 278
(311) Page 279
(312) Page 280
(313) Page 281
(314) Page 282
(315) Page 283
(316) Page 284
(317) Page 285
(318) Page 286
(319) Page 287
(320) Page 288
(321) Page 289
(322) Page 290
(323) Page 291
(324) Page 292
(325) Page 293
(326) Page 294
(327) Page 295
(328) Page 296
(329) Page 297
(330) Page 298
(331) Page 299
(332) Page 300
(333) Page 301
(334) Page 302
(335) Page 303
(336) Page 304
(337) Page 305
(338) Page 306
(339) Page 307
(340) Page 308
(341) Page 309
(342) Page 310
(343) Page 311
(344) Page 312
(345) Page 313
(346) Page 314
(347) Page 315
(348) Page 316
(349) Page 317
(350) Page 318
(351) Page 319
(352) Page 320
(353) Page 321
(354) Page 322
(355) Page 323
(356) Page 324
(357) Page 325
(358) Page 326
(359) Page 327
(360) Page 328
(361) Rear Flyleaf
(362) Rear Flyleaf
(363) Rear Flyleaf
(364) Rear Flyleaf
(365) Rear Flyleaf
(366) Rear Flyleaf
(367) Rear Board
(368) Rear Board
(369) Spine
(370) Fore Edge
(371) Scale
(372) Color Palette
(2) Front Board
(3) Front Flyleaf
(4) Front Flyleaf
(5) Front Flyleaf
(6) Front Flyleaf
(7) Front Flyleaf
(8) Front Flyleaf
(9) Page I
(10) Page II
(11) Page III
(12) Page IV
(13) Page V
(14) Page VI
(15) Page VII
(16) Page VIII
(17) Page IX
(18) Page X
(19) Page XI
(20) Page XII
(21) Page XIII
(22) Page XIV
(23) Page XV
(24) Page XVI
(25) Page XVII
(26) Page XVIII
(27) Page XIX
(28) Page XX
(29) Page XXI
(30) Page XXII
(31) Page XXIII
(32) Page XXIV
(33) Page 1
(34) Page 2
(35) Page 3
(36) Page 4
(37) Page 5
(38) Page 6
(39) Page 7
(40) Page 8
(41) Page 9
(42) Page 10
(43) Page 11
(44) Page 12
(45) Page 13
(46) Page 14
(47) Page 15
(48) Page 16
(49) Page 17
(50) Page 18
(51) Page 19
(52) Page 20
(53) Page 21
(54) Page 22
(55) Page 23
(56) Page 24
(57) Page 25
(58) Page 26
(59) Page 27
(60) Page 28
(61) Page 29
(62) Page 30
(63) Page 31
(64) Page 32
(65) Page 33
(66) Page 34
(67) Page 35
(68) Page 36
(69) Page 37
(70) Page 38
(71) Page 39
(72) Page 40
(73) Page 41
(74) Page 42
(75) Page 43
(76) Page 44
(77) Page 45
(78) Page 46
(79) Page 47
(80) Page 48
(81) Page 49
(82) Page 50
(83) Page 51
(84) Page 52
(85) Page 53
(86) Page 54
(87) Page 55
(88) Page 56
(89) Page 57
(90) Page 58
(91) Page 59
(92) Page 60
(93) Page 61
(94) Page 62
(95) Page 63
(96) Page 64
(97) Page 65
(98) Page 66
(99) Page 67
(100) Page 68
(101) Page 69
(102) Page 70
(103) Page 71
(104) Page 72
(105) Page 73
(106) Page 74
(107) Page 75
(108) Page 76
(109) Page 77
(110) Page 78
(111) Page 79
(112) Page 80
(113) Page 81
(114) Page 82
(115) Page 83
(116) Page 84
(117) Page 85
(118) Page 86
(119) Page 87
(120) Page 88
(121) Page 89
(122) Page 90
(123) Page 91
(124) Page 92
(125) Page 93
(126) Page 94
(127) Page 95
(128) Page 96
(129) Page 97
(130) Page 98
(131) Page 99
(132) Page 100
(133) Page 101
(134) Page 102
(135) Page 103
(136) Page 104
(137) Page 105
(138) Page 106
(139) Page 107
(140) Page 108
(141) Page 109
(142) Page 110
(143) Page 111
(144) Page 112
(145) Page 113
(146) Page 114
(147) Page 115
(148) Page 116
(149) Page 117
(150) Page 118
(151) Page 119
(152) Page 120
(153) Page 121
(154) Page 122
(155) Page 123
(156) Page 124
(157) Page 125
(158) Page 126
(159) Page 127
(160) Page 128
(161) Page 129
(162) Page 130
(163) Page 131
(164) Page 132
(165) Page 133
(166) Page 134
(167) Page 135
(168) Page 136
(169) Page 137
(170) Page 138
(171) Page 139
(172) Page 140
(173) Page 141
(174) Page 142
(175) Page 143
(176) Page 144
(177) Page 145
(178) Page 146
(179) Page 147
(180) Page 148
(181) Page 149
(182) Page 150
(183) Page 151
(184) Page 152
(185) Page 153
(186) Page 154
(187) Page 155
(188) Page 156
(189) Page 157
(190) Page 158
(191) Page 159
(192) Page 160
(193) Page 161
(194) Page 162
(195) Page 163
(196) Page 164
(197) Page 165
(198) Page 166
(199) Page 167
(200) Page 168
(201) Page 169
(202) Page 170
(203) Page 171
(204) Page 172
(205) Page 173
(206) Page 174
(207) Page 175
(208) Page 176
(209) Page 177
(210) Page 178
(211) Page 179
(212) Page 180
(213) Page 181
(214) Page 182
(215) Page 183
(216) Page 184
(217) Page 185
(218) Page 186
(219) Page 187
(220) Page 188
(221) Page 189
(222) Page 190
(223) Page 191
(224) Page 192
(225) Page 193
(226) Page 194
(227) Page 195
(228) Page 196
(229) Page 197
(230) Page 198
(231) Page 199
(232) Page 200
(233) Page 201
(234) Page 202
(235) Page 203
(236) Page 204
(237) Page 205
(238) Page 206
(239) Page 207
(240) Page 208
(241) Page 209
(242) Page 210
(243) Page 211
(244) Page 212
(245) Page 213
(246) Page 214
(247) Page 215
(248) Page 216
(249) Page 217
(250) Page 218
(251) Page 219
(252) Page 220
(253) Page 221
(254) Page 222
(255) Page 223
(256) Page 224
(257) Page 225
(258) Page 226
(259) Page 227
(260) Page 228
(261) Page 229
(262) Page 230
(263) Page 231
(264) Page 232
(265) Page 233
(266) Page 234
(267) Page 235
(268) Page 236
(269) Page 237
(270) Page 238
(271) Page 239
(272) Page 240
(273) Page 241
(274) Page 242
(275) Page 243
(276) Page 244
(277) Page 245
(278) Page 246
(279) Page 247
(280) Page 248
(281) Page 249
(282) Page 250
(283) Page 251
(284) Page 252
(285) Page 253
(286) Page 254
(287) Page 255
(288) Page 256
(289) Page 257
(290) Page 258
(291) Page 259
(292) Page 260
(293) Page 261
(294) Page 262
(295) Page 263
(296) Page 264
(297) Page 265
(298) Page 266
(299) Page 267
(300) Page 268
(301) Page 269
(302) Page 270
(303) Page 271
(304) Page 272
(305) Page 273
(306) Page 274
(307) Page 275
(308) Page 276
(309) Page 277
(310) Page 278
(311) Page 279
(312) Page 280
(313) Page 281
(314) Page 282
(315) Page 283
(316) Page 284
(317) Page 285
(318) Page 286
(319) Page 287
(320) Page 288
(321) Page 289
(322) Page 290
(323) Page 291
(324) Page 292
(325) Page 293
(326) Page 294
(327) Page 295
(328) Page 296
(329) Page 297
(330) Page 298
(331) Page 299
(332) Page 300
(333) Page 301
(334) Page 302
(335) Page 303
(336) Page 304
(337) Page 305
(338) Page 306
(339) Page 307
(340) Page 308
(341) Page 309
(342) Page 310
(343) Page 311
(344) Page 312
(345) Page 313
(346) Page 314
(347) Page 315
(348) Page 316
(349) Page 317
(350) Page 318
(351) Page 319
(352) Page 320
(353) Page 321
(354) Page 322
(355) Page 323
(356) Page 324
(357) Page 325
(358) Page 326
(359) Page 327
(360) Page 328
(361) Rear Flyleaf
(362) Rear Flyleaf
(363) Rear Flyleaf
(364) Rear Flyleaf
(365) Rear Flyleaf
(366) Rear Flyleaf
(367) Rear Board
(368) Rear Board
(369) Spine
(370) Fore Edge
(371) Scale
(372) Color Palette