ÞAR RÍKIR FEGURÐIN EIN ILMANSKÓGAR BETRI LANDA gert óp að þegar þær fóru að berast, enda á móti öllum nýmæl- um, einkum í bólcmenntum. „Menn báru þær samanvið íslend- íngasögurnar." (180) Meðal þýðenda var Einar Kvaran (1859- 1938), sem Halldór segir á öðrum stað að hafi verið „kjörskáld bernsku" sinnar.6 Hann víkur oft að Einari í ritum sínum, ekki síst árum hans í Vesturheimi. í I túninu heima minnist hann Einars sem eins „þeirra íslensku mentamanna og skálda" (179) sem ritstýrðu vestur-íslenslcu blöðunum. „Til eyðufyllíngar höfðu dagblöð þeirra enskar skáldsögur, oft í hreinlegum þýðíng- um, og allar betri en þýðíngar gerast upp og ofan núna, og hafa þessar bækur aldrei verið metnar sem vert er á íslandi þó þær væru mikið lesnar um skeið." (179) Þessar „lögbergssögur og heimskrínglu" sem „kaupmannsfrú í bænum [...] tókst að útvega Dóra litla" (220) las hann rennvot- ur í hjásetunni sumarið sem hann var tíu ára. I Heiman eg fór (1952) sem Halldór skrifaði rúmlega tvítugur, minnist hann einnig þessarar hjásetu: Sumarið sem ég var tíu ára, var ég látinn sitja ær. Ég undrast það æ síð- an, að mönnum skuli hafa fundist hjásetur tilkomumikill starfi eða hjarðmenska, og því síður hef ég getað skilið að menn skuli hafa ort um það ljóð. Því þetta hjásetusumar mitt er eitt hið ómerkilegasta sumar sem ég hef lifað. Ég var altaf blautur í fæturna, oft slæmur í maganum, síorgandi og fúll. Hefði ég ekki feingið léðar nokkrar Lögbergs-sögur rnundi ég hafa geingið fyrir ætternisstapa af leiðindum. Ég lá á magan- um sunnan undir hól og las Myrtan í vagni, Mátt dáleiðslunnar, Hinn óttalega leyndardóm og Makt myrkranna. Ég var ekki látinn sitja hjá framar. (18)7 Sögur Lögbergs og Heimskringlu „voru stimplaðar Lestrarfélagi kvenna í Reykjavík" (í túninu heima, 220). Það var sennilega einnig skáldsagan Elding eftir Torfhildi Hólm sem kom út í Winnipeg 1889 og varð hvorki meira né minna en kveikjan að fyrstu skáldsögu Halldórs, en hana segist hann hafa skrifað 12 ára gamall, fyrsta veturinn sinn að heiman. „Það er ein sú leingsta skáldsaga sem sarnin hefur verið á íslensku, enda mið- 6 Halldór Laxness, Viö heygarðshornið (1981), bls. 62. 7 Sjá einnig Inngángsorð að Syrpu, 1 Seiseijú, mikil ósköp (1977), bls. 75-76, þar sem Halldór lýsir enn hjásetunni og telst svo til að á einu sumri hafi hann „komist yfir háttí tuttugu ,lögbergssögur"' sem voru „þýddar af þeim ágæt- um skáldum og mentamönnum íslands sem dvöldust í Vesturheimi á alda- mótatímanum og stýrðu blöðum íslenskra innflytjenda". 137

(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða 1
(6) Blaðsíða 2
(7) Blaðsíða 3
(8) Blaðsíða 4
(9) Blaðsíða 5
(10) Blaðsíða 6
(11) Blaðsíða 7
(12) Blaðsíða 8
(13) Blaðsíða 9
(14) Blaðsíða 10
(15) Blaðsíða 11
(16) Blaðsíða 12
(17) Blaðsíða 13
(18) Blaðsíða 14
(19) Blaðsíða 15
(20) Blaðsíða 16
(21) Blaðsíða 17
(22) Blaðsíða 18
(23) Blaðsíða 19
(24) Blaðsíða 20
(25) Blaðsíða 21
(26) Blaðsíða 22
(27) Blaðsíða 23
(28) Blaðsíða 24
(29) Blaðsíða 25
(30) Blaðsíða 26
(31) Blaðsíða 27
(32) Blaðsíða 28
(33) Blaðsíða 29
(34) Blaðsíða 30
(35) Blaðsíða 31
(36) Blaðsíða 32
(37) Blaðsíða 33
(38) Blaðsíða 34
(39) Blaðsíða 35
(40) Blaðsíða 36
(41) Blaðsíða 37
(42) Blaðsíða 38
(43) Blaðsíða 39
(44) Blaðsíða 40
(45) Blaðsíða 41
(46) Blaðsíða 42
(47) Blaðsíða 43
(48) Blaðsíða 44
(49) Blaðsíða 45
(50) Blaðsíða 46
(51) Blaðsíða 47
(52) Blaðsíða 48
(53) Blaðsíða 49
(54) Blaðsíða 50
(55) Blaðsíða 51
(56) Blaðsíða 52
(57) Blaðsíða 53
(58) Blaðsíða 54
(59) Blaðsíða 55
(60) Blaðsíða 56
(61) Blaðsíða 57
(62) Blaðsíða 58
(63) Blaðsíða 59
(64) Blaðsíða 60
(65) Blaðsíða 61
(66) Blaðsíða 62
(67) Blaðsíða 63
(68) Blaðsíða 64
(69) Blaðsíða 65
(70) Blaðsíða 66
(71) Blaðsíða 67
(72) Blaðsíða 68
(73) Blaðsíða 69
(74) Blaðsíða 70
(75) Blaðsíða 71
(76) Blaðsíða 72
(77) Blaðsíða 73
(78) Blaðsíða 74
(79) Blaðsíða 75
(80) Blaðsíða 76
(81) Blaðsíða 77
(82) Blaðsíða 78
(83) Blaðsíða 79
(84) Blaðsíða 80
(85) Blaðsíða 81
(86) Blaðsíða 82
(87) Blaðsíða 83
(88) Blaðsíða 84
(89) Blaðsíða 85
(90) Blaðsíða 86
(91) Blaðsíða 87
(92) Blaðsíða 88
(93) Blaðsíða 89
(94) Blaðsíða 90
(95) Blaðsíða 91
(96) Blaðsíða 92
(97) Blaðsíða 93
(98) Blaðsíða 94
(99) Blaðsíða 95
(100) Blaðsíða 96
(101) Blaðsíða 97
(102) Blaðsíða 98
(103) Blaðsíða 99
(104) Blaðsíða 100
(105) Blaðsíða 101
(106) Blaðsíða 102
(107) Blaðsíða 103
(108) Blaðsíða 104
(109) Blaðsíða 105
(110) Blaðsíða 106
(111) Blaðsíða 107
(112) Blaðsíða 108
(113) Blaðsíða 109
(114) Blaðsíða 110
(115) Blaðsíða 111
(116) Blaðsíða 112
(117) Blaðsíða 113
(118) Blaðsíða 114
(119) Blaðsíða 115
(120) Blaðsíða 116
(121) Blaðsíða 117
(122) Blaðsíða 118
(123) Blaðsíða 119
(124) Blaðsíða 120
(125) Blaðsíða 121
(126) Blaðsíða 122
(127) Blaðsíða 123
(128) Blaðsíða 124
(129) Blaðsíða 125
(130) Blaðsíða 126
(131) Blaðsíða 127
(132) Blaðsíða 128
(133) Blaðsíða 129
(134) Blaðsíða 130
(135) Blaðsíða 131
(136) Blaðsíða 132
(137) Blaðsíða 133
(138) Blaðsíða 134
(139) Blaðsíða 135
(140) Blaðsíða 136
(141) Blaðsíða 137
(142) Blaðsíða 138
(143) Blaðsíða 139
(144) Blaðsíða 140
(145) Blaðsíða 141
(146) Blaðsíða 142
(147) Blaðsíða 143
(148) Blaðsíða 144
(149) Blaðsíða 145
(150) Blaðsíða 146
(151) Blaðsíða 147
(152) Blaðsíða 148
(153) Blaðsíða 149
(154) Blaðsíða 150
(155) Blaðsíða 151
(156) Blaðsíða 152
(157) Blaðsíða 153
(158) Blaðsíða 154
(159) Blaðsíða 155
(160) Blaðsíða 156
(161) Blaðsíða 157
(162) Blaðsíða 158
(163) Blaðsíða 159
(164) Blaðsíða 160
(165) Blaðsíða 161
(166) Blaðsíða 162
(167) Blaðsíða 163
(168) Blaðsíða 164
(169) Blaðsíða 165
(170) Blaðsíða 166
(171) Blaðsíða 167
(172) Blaðsíða 168
(173) Blaðsíða 169
(174) Blaðsíða 170
(175) Blaðsíða 171
(176) Blaðsíða 172
(177) Blaðsíða 173
(178) Blaðsíða 174
(179) Blaðsíða 175
(180) Blaðsíða 176
(181) Blaðsíða 177
(182) Blaðsíða 178
(183) Blaðsíða 179
(184) Blaðsíða 180
(185) Blaðsíða 181
(186) Blaðsíða 182
(187) Blaðsíða 183
(188) Blaðsíða 184
(189) Blaðsíða 185
(190) Blaðsíða 186
(191) Blaðsíða 187
(192) Blaðsíða 188
(193) Blaðsíða 189
(194) Blaðsíða 190
(195) Saurblað
(196) Saurblað
(197) Saurblað
(198) Saurblað
(199) Band
(200) Band
(201) Kjölur
(202) Framsnið
(203) Toppsnið
(204) Undirsnið
(205) Kvarði
(206) Litaspjald