ÞAR RIKIR FEGURÐIN EIN ILMANSKÓGAR BETRI LANDA fyrirheitna landsins, landsins, þar sem vinir og landar bíða eftir manni [...] landsins, sem embættismennirnir heima sögðu, að væri helvíti, og útflutninga-agentarnir sögðu að væri paradís! Afram, áfram!"18 Um ferð sína segir Halldór: Þegar ég hafði ferðast á hraðlest í fimrn dægur frá einni af hafnarborg- um Atlantshafsstrandar gegn um unglegar borgir, yfir víða akra, búsæld- arleg beitilönd, dægurlanga eyðiskóga, gróðurlítil fjalllendi, yfir sléttur, sem virtust endalausar eða með fram vötnum, sem líktust hafsjóm, þá bar mig loks að einni af hinum þektari sléttuborgum kanadisku vestur- fylkjanna. Sem Evrópumaður hafði ég ekki fyrr verið öllu fjær menn- ingarátthögum mínum en á þessari ferð; sem íslendingur fanst mér, að ég væri kominn á aðra stjörnu og ekkert framar í háttum lands né þjóð- ar, sem tengdi mig móðurjörðinni.19 Ólíkt Ólafi í Vonum er tekið vel á móti Halldóri þegar hann kernur til Winnipeg og honum „strax útvegað herbergi hjá móð- ur Láru Salverson rithöfundar" .20 Halldór dvelst í Manitoba í rúma fjóra mánuði og er mikið með hann látið. Bæði vestur-ís- lensku blöðin birta við hann löng viðtöl um verk hans og fram- tíðaráætlanir, Heimskringla 24. ágúst 1927 og Lögberg 25. ágúst. Hann les upp úr verkum sínum á samkomum og á íslendinga- deginum 1. ágúst flytur hann ræðu fyrir minni unga fólksins að Hnausum.21 í blöðunum birtast jafnt og þétt af honum íréttir og nýsamin verk,22 þar á meðal smásagan Nýja ísland í Heims- kringlu 19. olctóber 1927.23 18 Einar H. Kvaran samdi Vonir í Winnipeg 1888, og birtist sagan í Vestan hafs og austan 1901. Hér er vitnað til 2. útg., 1908, bls. 3. 19 Halldór Kiljan Laxness, Þjóðerni, Alþýðubókin, bls. 56. Greinin birtist fyrst í Heimskringlu 31. október 1928. 20 Sbr. bréf Halldórs til Erlends Guðmundssonar, dagsett í Winnipeg 14. júní 1927. 2.1 Ræða Halldórs að Hnausum, Frá arninum út í samfélagið, birtist í báðum vestur-íslensku blöðunum, Lögbergi 25. ágúst 1927 og Heimskringlu 31. ágúst sama ár. Halldór sendi hana einnig Alþýðublaðinu og þar birtist hún 1., 2. og 3. september. Hún er einnig prentuð í Af menníngarástandi (1986). 22 Halldór yrkir tiltölulega mikið af ljóðum á Ameríkuárum sínum, m.a. Kveð- ið í Winnipeg, Heimskringla 17. ágúst 1927, sem síðar fær nafnið Frá Winnipeg og Halldór kallar „ættjarðarkvæði". Sjá Kvæðakvet (1949), bls. 144. Gagnleg skrá yfir verk Halldórs 1916-39 er í riti Árna Sigurjónssonar, Lax- ness og þjóðlífið, bls. 167-93. 23 I fyrstu prentun hafði sagan undirtitilinn „Samþjóðleg öreigasaga". Er honum sleppt í síðari prentunum. 149

(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða 1
(6) Blaðsíða 2
(7) Blaðsíða 3
(8) Blaðsíða 4
(9) Blaðsíða 5
(10) Blaðsíða 6
(11) Blaðsíða 7
(12) Blaðsíða 8
(13) Blaðsíða 9
(14) Blaðsíða 10
(15) Blaðsíða 11
(16) Blaðsíða 12
(17) Blaðsíða 13
(18) Blaðsíða 14
(19) Blaðsíða 15
(20) Blaðsíða 16
(21) Blaðsíða 17
(22) Blaðsíða 18
(23) Blaðsíða 19
(24) Blaðsíða 20
(25) Blaðsíða 21
(26) Blaðsíða 22
(27) Blaðsíða 23
(28) Blaðsíða 24
(29) Blaðsíða 25
(30) Blaðsíða 26
(31) Blaðsíða 27
(32) Blaðsíða 28
(33) Blaðsíða 29
(34) Blaðsíða 30
(35) Blaðsíða 31
(36) Blaðsíða 32
(37) Blaðsíða 33
(38) Blaðsíða 34
(39) Blaðsíða 35
(40) Blaðsíða 36
(41) Blaðsíða 37
(42) Blaðsíða 38
(43) Blaðsíða 39
(44) Blaðsíða 40
(45) Blaðsíða 41
(46) Blaðsíða 42
(47) Blaðsíða 43
(48) Blaðsíða 44
(49) Blaðsíða 45
(50) Blaðsíða 46
(51) Blaðsíða 47
(52) Blaðsíða 48
(53) Blaðsíða 49
(54) Blaðsíða 50
(55) Blaðsíða 51
(56) Blaðsíða 52
(57) Blaðsíða 53
(58) Blaðsíða 54
(59) Blaðsíða 55
(60) Blaðsíða 56
(61) Blaðsíða 57
(62) Blaðsíða 58
(63) Blaðsíða 59
(64) Blaðsíða 60
(65) Blaðsíða 61
(66) Blaðsíða 62
(67) Blaðsíða 63
(68) Blaðsíða 64
(69) Blaðsíða 65
(70) Blaðsíða 66
(71) Blaðsíða 67
(72) Blaðsíða 68
(73) Blaðsíða 69
(74) Blaðsíða 70
(75) Blaðsíða 71
(76) Blaðsíða 72
(77) Blaðsíða 73
(78) Blaðsíða 74
(79) Blaðsíða 75
(80) Blaðsíða 76
(81) Blaðsíða 77
(82) Blaðsíða 78
(83) Blaðsíða 79
(84) Blaðsíða 80
(85) Blaðsíða 81
(86) Blaðsíða 82
(87) Blaðsíða 83
(88) Blaðsíða 84
(89) Blaðsíða 85
(90) Blaðsíða 86
(91) Blaðsíða 87
(92) Blaðsíða 88
(93) Blaðsíða 89
(94) Blaðsíða 90
(95) Blaðsíða 91
(96) Blaðsíða 92
(97) Blaðsíða 93
(98) Blaðsíða 94
(99) Blaðsíða 95
(100) Blaðsíða 96
(101) Blaðsíða 97
(102) Blaðsíða 98
(103) Blaðsíða 99
(104) Blaðsíða 100
(105) Blaðsíða 101
(106) Blaðsíða 102
(107) Blaðsíða 103
(108) Blaðsíða 104
(109) Blaðsíða 105
(110) Blaðsíða 106
(111) Blaðsíða 107
(112) Blaðsíða 108
(113) Blaðsíða 109
(114) Blaðsíða 110
(115) Blaðsíða 111
(116) Blaðsíða 112
(117) Blaðsíða 113
(118) Blaðsíða 114
(119) Blaðsíða 115
(120) Blaðsíða 116
(121) Blaðsíða 117
(122) Blaðsíða 118
(123) Blaðsíða 119
(124) Blaðsíða 120
(125) Blaðsíða 121
(126) Blaðsíða 122
(127) Blaðsíða 123
(128) Blaðsíða 124
(129) Blaðsíða 125
(130) Blaðsíða 126
(131) Blaðsíða 127
(132) Blaðsíða 128
(133) Blaðsíða 129
(134) Blaðsíða 130
(135) Blaðsíða 131
(136) Blaðsíða 132
(137) Blaðsíða 133
(138) Blaðsíða 134
(139) Blaðsíða 135
(140) Blaðsíða 136
(141) Blaðsíða 137
(142) Blaðsíða 138
(143) Blaðsíða 139
(144) Blaðsíða 140
(145) Blaðsíða 141
(146) Blaðsíða 142
(147) Blaðsíða 143
(148) Blaðsíða 144
(149) Blaðsíða 145
(150) Blaðsíða 146
(151) Blaðsíða 147
(152) Blaðsíða 148
(153) Blaðsíða 149
(154) Blaðsíða 150
(155) Blaðsíða 151
(156) Blaðsíða 152
(157) Blaðsíða 153
(158) Blaðsíða 154
(159) Blaðsíða 155
(160) Blaðsíða 156
(161) Blaðsíða 157
(162) Blaðsíða 158
(163) Blaðsíða 159
(164) Blaðsíða 160
(165) Blaðsíða 161
(166) Blaðsíða 162
(167) Blaðsíða 163
(168) Blaðsíða 164
(169) Blaðsíða 165
(170) Blaðsíða 166
(171) Blaðsíða 167
(172) Blaðsíða 168
(173) Blaðsíða 169
(174) Blaðsíða 170
(175) Blaðsíða 171
(176) Blaðsíða 172
(177) Blaðsíða 173
(178) Blaðsíða 174
(179) Blaðsíða 175
(180) Blaðsíða 176
(181) Blaðsíða 177
(182) Blaðsíða 178
(183) Blaðsíða 179
(184) Blaðsíða 180
(185) Blaðsíða 181
(186) Blaðsíða 182
(187) Blaðsíða 183
(188) Blaðsíða 184
(189) Blaðsíða 185
(190) Blaðsíða 186
(191) Blaðsíða 187
(192) Blaðsíða 188
(193) Blaðsíða 189
(194) Blaðsíða 190
(195) Saurblað
(196) Saurblað
(197) Saurblað
(198) Saurblað
(199) Band
(200) Band
(201) Kjölur
(202) Framsnið
(203) Toppsnið
(204) Undirsnið
(205) Kvarði
(206) Litaspjald