13 — kyn, vilt og siðað, álitið frá grárri ómunatíð náttúr- legan rétt þeirra er lönd eiga að ám. Réttar ákvæði Jónsbókar vitum vér eigi til að sé úr lögum numið í aðalatriðinu, hinni frjálsu göngu fiska; enda kemr slíkt ekki til mála, því að hún er löghelguð um alt land. Það má og mikið vera, ef ákvörðunin um stíflu- brotið er úr lögum numin með ákveðnum orðum; því að væri svo, þá segðu lögin eigínlega: þann rétt, sem eg veiti efri eigendum jarða að veiðiám, má reyndar ekki brjóta með þverstíflum í neðra; enn verði hann þannig brotinn og efri eigendr ræntir veiði-gagni sínu, þá skal lögbrjóti heimilt að njóta ráns síns þangað til efri eigendr með mála- ferlum, hvað lengi sem þau kunna að vara, hvað mikið sem þau kunna að kosta., eru búnir að fá úr skurð dómstólanna. Ákvæði Jónsbókar í þessu atriði eru svo vitrleg sem verða má, er þau leggja það hinum lögrændu í sjálfsvald hvað lengi þeir vili sjálfir vera ræntir lögum, rétti og gagni. Það virð- ist hljóta að vera löglegt að rjúfa þvergirðingar í veiðiám þegar fleiri enn einn eiga veiðirétt í þeim og þessir fleiri byggja fyrir ofan stíflurnar. Enn í því efni er það auðvitaðr hlutr, að stíflurofs- athöfnin verðr að vera studd réttu formi, ef hún á að geta staðizt fyrir dómi. Þorbjörg var alla æfi sína eftir stiflu-rofið sannfærð um það, að það hefði verið löglegt; ólöglega athöfn ætlaði hún sér aldrei að fremja. Réttarmeðvitund almennings var henni samdóma, og mannhylli hennar óx að miklum mun, bæði fyrir tiltækið sjálft, og einkum fyrir áfellisdóm yfirréttar, sem á fleiru varð að festa sjónir en á réttar-spursmálinu einu saman.

(1) Front Board
(2) Front Board
(3) Front Flyleaf
(4) Front Flyleaf
(5) Illustration
(6) Illustration
(7) Page 1
(8) Page 2
(9) Page 3
(10) Page 4
(11) Page 5
(12) Page 6
(13) Page 7
(14) Page 8
(15) Page 9
(16) Page 10
(17) Page 11
(18) Page 12
(19) Page 13
(20) Page 14
(21) Page 15
(22) Page 16
(23) Page 17
(24) Page 18
(25) Page 19
(26) Page 20
(27) Page 21
(28) Page 22
(29) Page 23
(30) Page 24
(31) Page 25
(32) Page 26
(33) Page 27
(34) Page 28
(35) Page 29
(36) Page 30
(37) Page 31
(38) Page 32
(39) Rear Flyleaf
(40) Rear Flyleaf
(41) Rear Board
(42) Rear Board
(43) Spine
(44) Fore Edge
(45) Scale
(46) Color Palette