sósíölu áætlunum. HvaS listina snertir er bent á Goya og Daumier sem fyrirmyndir. Okkur er tjáð, aS meS hinum sárbitru flugritum og teikningum ósvikins pólitísks eSlis hafi þessir meistarar ekki aSeins gerzt virkir byltingamenn, heldur einnig rutt nýjar listrænar brautir. Hin stærri verk Goya eru látin liggja milli hluta. Hvenær var hann byltingasinnaSastur? Var þaS þegar hann dró upp myndir af hrySjuverkum innrásarliSisns, græSgi klerkastéttarinnar og lágkúru manneSlisins, eSa er hann málaSi fyrir sjálfan sig myndir í sveitabúgarS sinn eSa þegar hann vann aS konunga- myndunum frægu? Sama gildir um Daumier. En lítum á Courbet. Fáir málarar hafa sökkt sér dýpra niSur í fagleg vandamál og viSfangsefni myndlistarinnar en einmitt hann. Þetta hindraSi hann þó ekki í því, er mest lá viS, aS skipa sér sem sönnum bylt- ingamanni í raSir þeirra er stóSu fremstir í hinni aSdáanlegu alþýSuvakningu er kölluS var Parísarkommúnan. En viS skulum halda áfram, þar sem áSur var frá vikiS. MeS hvaSa hætti er ætlast til aS hugsjón byltingarinnar birtist í listum? Jú, þaS virSist heimtaS, aS myndlistarmenn og skáld hverfi frá túlkun tilbrigSa og auSlegSar mannsandans og gerist þaS, sem kallaS er sósíalir listamenn. Hér meS er þeim í raun- inni skipaS aS hverfa frá hinni hreinu viSleitni lista sinna og aftur aS hermilistinni, sem fyrirrennurum þeirra auSnaSist aS hreinsa listina af. ÞaS er vænzt vinnubragSa, sem fyrirsj áanlegt er aS engu jákvæSu verSur afkastaS meS. ÞaS á aftur aS flýja á náSir hinnar almáttugu fyrirmyndar. Og vitanlega er um leiS skoraS á listamann- inn aS litast um í hinum raunhæfa heimi. Þetta ætti þó aS vera óþörf áskorun. ÞaS mun vart finnast sjáandi manneskja í þessum heimi, sem ekki er spegill umhverfis síns. Og hvaS annaS gerist eiginlega í verkum málara eins og t. d. Picassos, en aS fyrirbrigSi daglegs lífs færast í aukana, taka á sig svip alheimsins? I staS þess aS velja hlutunum form aS hætti hins vanasljóva andvana realista, birtir hann okkur þá eins og þeir mótast í vitund hans. Veruleikinn verSur aS ganga í gegnum breytileg sviS anda og draums til þess aS úr verSi þróttmikil, lifandi list AS mála er fyrir mann eins og Picasso aS hlusta á æSaslög lífsins, túlka þær kenndir, sem þau vekja hjá honum, koma öSrurn til aS skynja meS sér. Svo lítilfjörlegur hlutur er ekki til, aS honum virSist hann ekki verSugt viSfangsefni. Eíppruna verka 29

(1) Kápa
(2) Kápa
(3) Blaðsíða 1
(4) Blaðsíða 2
(5) Blaðsíða 3
(6) Blaðsíða 4
(7) Blaðsíða 5
(8) Blaðsíða 6
(9) Blaðsíða 7
(10) Blaðsíða 8
(11) Blaðsíða 9
(12) Blaðsíða 10
(13) Blaðsíða 11
(14) Blaðsíða 12
(15) Blaðsíða 13
(16) Blaðsíða 14
(17) Blaðsíða 15
(18) Blaðsíða 16
(19) Blaðsíða 17
(20) Blaðsíða 18
(21) Blaðsíða 19
(22) Blaðsíða 20
(23) Blaðsíða 21
(24) Blaðsíða 22
(25) Blaðsíða 23
(26) Blaðsíða 24
(27) Blaðsíða 25
(28) Blaðsíða 26
(29) Blaðsíða 27
(30) Blaðsíða 28
(31) Blaðsíða 29
(32) Blaðsíða 30
(33) Blaðsíða 31
(34) Blaðsíða 32
(35) Kápa
(36) Kápa
(37) Kvarði
(38) Litaspjald