loading/hleð
(13) Blaðsíða 11 (13) Blaðsíða 11
tímabilinu 1958-70 voru allar unnar í gvass. Þar leikur hann sér stundum frjálslega með litflötinn og reynir að opna hann með því að láta skína í annan lit í gegn. Af þessum grunni má segja að Karl þrói það myndmál sem er einkennandi fyrir hann. Það byggir á fastmótaðri formbyggingu þar sem teikningin er aðalatriðið en liturinn spennir upp rýmið. Karl sagði í viðtalinu sem vitnað var í að ofan: Ég held að maður verði að ganga í gegnum mjög stranga og nákvæma teikniþjálfun, meira að segja akademíska vöðvateikningu, til þess að fá tilfinningu fyrir hlutum í heildinni, fyrir heild myndflatarins.4 Það er einmitt þetta sem öll verk hans snúast um er líða tekur á feril hans. Allt byggist á línunni, heildarhreyfingunni, sem einmitt var aðalinntak námsins hjá Boyesen. Þessa þróun mátti greinilega sjá á áttunda áratugnum er Karl fór á ný að vinna stórar myndir í olíu. Einnig kom meiri hreyfing inn í verkin en áður vegna línunnar sem fór að þenjast um allan myndflötinn. í fyrri verkum hans byggðist hreyfingin meir á litnum sjálfum. Nú birtist hringur Delaunays sem stórir boghringir, heilir eða hálfir, er þenjast yfir allan myndflötinn, teygjast og margfaldast eða sem opnir hringir sem ganga hver yfir annan um flötinn allan. Einnig er fletinum skipt upp lóðrétt með fáum en breiðum og mjúkum böndum. Hér er það sjálf línan sem skapar hreyfingu á myndfletinum. Hún myndar hringrás forma sem annaðhvort nálgast eða fjarlægjast allt eftir samspili einstakra lína og eiginleika litanna. Hér er myndflöturinn nýttur til hins ýtrasta. Þetta sést vel í myndinni Vor sem er í eigu Landakotsspítala. Þar teygjast svartar boglínur hver yfir aðra um allan myndflötinn , frammi fyrir bakgrunni ýmissa litflata. í myndum Karls eftir 1980 kemur enn sterkar fram hve línan og heildarhreyfingin er orðin mikið atriði í myndum hans. Grundvallarinntakið er það sama og í myndum hans frá áttunda áratugnum. Litaval verður fábreyttara og takmarkast við hvítan, svartan og vínrauðan lit auk þess bláa, en með þessu hægir á hreyfingu myndflatarins. Karl notar ekki litinn sem sjálfstæðan lífrænan miðil, þar sem efniskennd hans er nýtt, heldur er þaulreyndur sá eiginleiki hans að skapa rými. Þetta er einmitt eitt af grundvallaratriðum konkretismans. Mondríanskur litaskali kemur fram á fyrri hluta sjötta áratugarins og sterkir litir í ætt við popplist sjást á ný í verkum hans milli 1970-80. í gvassmyndum sínum notar hann mun mýkri og Ijóðrænni littóna. í síðustu myndunum hreinsar hann næstum flötinn af öllum litum nema hvítum, svörtum og bláum, en við þessa þrjá liti hefur Karl haldið tryggð allan sinn listferil. Blái liturinn virðist fá næstum táknrænt gildi í myndum Karls. Hér stendur línan ein eftir, einföld og sterk, þar sem hún er annaðhvort sett í hringamyndun, breið og voldug form eða lífrænni ræmur sem skapa mismunandi línuspil sem gengur yfir myndflötinn. Margt af þessu hafði Karl þaulprófað í túskmyndum sínum, þar sem svört línan var þanin og prófuð til hins ýtrasta á hvítum fleti með tilliti til hreyfingar og rýmis. Þegar Karl er þannig búinn að einangra sig að mestu við svart/hvíta litinn og myndbyggingin orðin aðalatriðið, verða olíuverkin að stórum, voldugum teikningum og ekki fer á milli mála að teikningin er undirstaðan. Ólíkt mörgum íslenskum listmálurum af hans kynslóð eru olíumyndir 11


Karl Kvaran

Ár
1986
Tungumál
Íslenska
Blaðsíður
40


Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þessa bók, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þessa bók: Karl Kvaran
http://baekur.is/bok/875a2b79-5b82-4691-9cfa-2885ab90238f

Tengja á þessa síðu: (13) Blaðsíða 11
http://baekur.is/bok/875a2b79-5b82-4691-9cfa-2885ab90238f/0/13

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Bækur.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.