(15) Blaðsíða 9
er. Ef fleiri spor eru jafnhliða, er sauma skal
með sama lit, á fyrst að sauma öll undirsporin
og' því næst öll yfirsporin; sjá uppdráttinn. En
sje eitt sjerstakt spor öðruvísi litt en hin sporin,
verður að sauma það sjer, og eigi að sauma röð
af beinum sporum eða skásporum niður eptir
tvistinum, skal og sauma hvert einstakt spor sjer ;
sjá t. d. 71. og 74. uppdrátt.
52. uppdráttur.
Þessi uppdráttur sýnir, hvernig sauma máraðir
af sporum án undirspora með því að leggja að eins
bandið yfir tvistinn og sauma þá yfirsporin, en
bandið má ekki vera svo smátt, að grisji í tvist-
inn; sjá uppdráttinn.
53. uppdráttur. Pellsaumur. (Euskt spor).
Spor þetta er án yfirspora og er saumað á ská
yfir einn þráð í tvist með jöfnum þráðum; sporin
verða öll að snúa eins; sjá uppdráttinn. Með spori
þessu eru perlur saumaðar með tvinna í tvist, og
er þá perlan dregin upp á tvinnaun áður en nál-
inni er stungið niður.
54. uppdráttur.
Hjer sjest, hvernig sauma má krossspor, yfir 4
þræði á lengd og 2 ábreidd; þau má einnig sauma
yfir 4 þræði á breidd, en 2 á lengd.
55. uppdráttur. Demantsspor.
Spor þetta er fyrst saumað eins og krossspor,
en yfir 4 þræði á lengd og 4 á breidd ; 4 spor
mynda 1 aðalspor, og 4 efstu sporin á uppdrætt-
inum sýna greinilega öll sporin í aðalsporinu.
Hvert spor er saumað sjerstakt, og verðurbandið
að snúa eins í þeim öllum.
56. uppdráttur. Fljettusaumur.
Saumur þessi sýnir spor, er saumuð eru á ská yfir
4 þræði á breidd og 4 á lengd; þau eru án und-
irspora, snúa hvort á móti öðru og eru saumuð
hvort við liliðina á öðru, eins og uppdrátturinn
greinil. sýnir.
57. uppdráttur. Tiglsaumur.
Saumurþessi er án undirspora og myndar tigla.
Sporin eru saumuð á ská, hið fyrsta yfir 2
þræði, eins og undirspor í krosssaum; næsta
spor er saumað yfir 4 þræði og miðsporið yfir 6;
þá er aptur saumað yfir 4 þræði og seinast yfir
2, og liefir þá_ myndazt tigull, eins og uppdrátt-
urinn sýnir. Ýmsir litir mega vera á tiglum þess-
um. en fegurst, er að sauma með sama lit 4 tigla,
er mynda 1 ferhyrndan tigul, og má haga litunum,
eins og bezt á við.
58. uppdráttur. Stjörnusaumur.
Saumur þessi er ólíkur hinum saumunum að því
leyti, að stjörnur eru saumaðar með jöfnu milli-
bili. Stjarnan er saumuð þannig, að nálinni er
fyrst stungið upp í miðjunni og frá henni taldir
8 þræðir í beinni línu; nálinni er því næst stung-
ið niður á þann hátt, að bandið leggist beint yfir
þræðina; nálinni er þá aptur stungið upp í miðj-
unni, og frá henni eru á 3 vegu saumuð spor á
sama hátt, svo að kross myndist af 4 sporum;
enn er nálinni stungið upp í miðjunni, og eru þá
2 skáspor saumuð yfir 6 þræði hvort, sitt hvorum
megin við hvert hinna fyrnefndu spora, eins og
greinil. sjest á uppdrættinum. Þegar lokið er við
að sauma stjörnurnar, eru saumuð krossspor með
öðruvísi litu bandi milli þeirra.
59. uppdráttur.
Saumur þessi er svo glöggur á uppdrætinum,
að konur þær, er hafa saumað hina saumana, geta
hæglega saumað hann eptir uppdrættinum án ná-
kvæmari útskýringar.
Nunnusaumur (Gobelín); sjá 60.—68. og 70.
uppdrátt. Saumur þessi er forn og var saumað-
ur í klaustrum, eins og uafnið bendir á; liann er
mjög farinn að tíðkast erlendis, og er saumað með
honum ýmislegt, er áður var venjulega saumað
með krosssaum; hann má sauma í tvist, helzt smá-
gjörðan með jöfnum þráðum, einnig í hörljerept,
striga, „Java Canevas“ og „Grenadine". Bandið,
sem saumað er með, verður að samsvara efninu,
sem saumað er í, og má sauma með ýmislegalitu
„zephyrgarni“ og silkitvinna, en optast er saum-
að með snúðlinu baðmullarbandi í hörljerept, „ Java
Canevas“ og „Grenadine“, og sje dúkurinn hvítur,
má sauma með hvítu baðmuilarbandi (Estremadur-
garn). Eflaust mætti sauma saum þennan með
íslenzku bandi í mjög gisofna einskeptu.
60. uppdráttur.
Hjer eru kennd bein spor; þau eru saumuð þann-
ig, að nálinni er fyrst stungið upp í tvistinn, og
því næst er viss þráðafjöldi talinn í beina línu frá
nálinni; henni er stungið niður í sömu línu, og
leggst þá bandið beint yfir þræðina; sporin eru
jafnhliða og 1 þráður milli hvers spors. Á eptir-
fylgjandi uppdráttum sjest, að sporin eru saumuð
yfir mismunandi þráðafjölda, og einmitt vegna
þessa verða uppdrættirnir svo breytilegir. Nunnu-
saumur er ýmist saumaður með beinum sporum
eða skásporum, og þar eð hann er fljótlærður og
uppdrættirnir mjög líkir, látum vjer oss nægja að
skýra frá 2 þeirra öðrum með beinum sporum, en
hinum með skásporum.
61. uppdráttur.
Bezt er að sauma uppdrátt þennan í mjög smá-
gjörðan tvist, og eru fyrst 3 skáraðir með bein-
um sporum saumaðar þannig, að auður tigull
myndist í miðjunnni; 2 spor eru jafnhliða og 1
þráður milli þeirra; hvert spor er saumað yfir 8
þræði á lengd. Tiglana milli skáraðanna er rjett-
ast að sauma með öðrum lit; þegar þeir eru saum-
aðir, eru fyrst 2 jafnhliða spor saumuð yfir 8
þræði, þá önnur 2 yfir 16 þræði, hin næstu 2 yfir
24 og miðsporin yfir 32 þræði; þá eru aptursaum-
uð 2 spor yfir 24 þræði, næstu 2 yfir 16 og síð-
ustu 2 yfir 8 þræði; sjá 61. uppdrátt.
62. uppdráttur.
Tveir ferhyrndir tiglar eru saumaðir með ská-
sporum ; þeir eru saumaðir sinn með hvorum lit,
og er ytri tigullinn saumaður fyrst utan um innri
tigulinn. Ytri tigullinn er 12 spor á hvern veg,
og er byrjað á einu horninu og saumuð 8 ská-
spor, hið fyrsta yfir 2 þræði og hið síðasta yfir
16. Öll sporin eiga að vera báðum megin í beinni
línu frá fyrsta spori, og þannig myndast þríhyrn-
ingur; 4 skáspor eru saumuð á báða vegu frá
miðjum þríhyrningnum; þau eiga að vera í beinni
línu við ytri rönd hinna 8 spora, er fyr vóru
saumuð. Þegar þessu er lokið, hefir myndazt hálf-
ur tigull, og er hinn helmingurinn þá myndaður
með því að sauma 4 skáspor (yfir 8 þræði livert)
á báða vegu gagnvart hinum fyrri skásporum;
sjá uppdráttinn. Þegar þessi spor liafa verið saumuð,
hefir myndazt auður tigull, sem verður í miðjunni,
þegar lokið er við að sauma ytri tigulinn; því
næst eru saumuð 8 skáspor, hið fyrsta yfir 16
þræði og hið síðasta yfir 2 þræði gagnvart fyrri
þríhyrningnum, og hefir þá myndazt ytri tigullinn.
Innri tigullinn er 4 spor á livern veg og saum-
aður með 7 skásporum, eins og sjá má á upp-
drættinum.
63., 64. og 65. uppdráttur.
Þessir uppdrættir eru saumaðir með beinum spor-
um á líkan hátt og 61. uppdr.; við þá er ekkert
annað að athuga, en að þráðafjöldinn er mismunandi.
Litunum má haga eptir vild.
66. uppdráttur.
Sporin eru fiest hin sömu og fyr hafa verið
kennd; þau eru saumuð á ská likt og á 62. upp-
drætti, en margbreyttari. Sum sporin mynda 4
samföst blöð, en önnur tigla ; innan i þá eru saum-
uð 16 spor, eins og undirspor í krosssaum (hvert
yfir 2 þræði á hvern veg); þau snúa hvort á móti
öðru ; sjá uppdráttinn; krossspor má og sauma
innan í tiglana. Stjörnurnar eru saumaðar á lík-
an hátt og á 58. uppdrætti. Krosssporin, stjörn-
urnar, tiglana og blöðin er fegurst að sauma silt
með hverjum lit.
67. uppdráttur.
Sporin eru bein og ýmist saumuð yfir marga
eða fáa þræði, eins og uppdrátturinn sýnir; en jiar
eð skýrt hefir verið frá beinum sporum á 61. upp-
drætti, virðist óþarfi að skýra þau nákvæmar.
Litum má haga eptir vild.
68. uppdráttur.
Þessi saumur er saumaður yfir 1 þráð á lengd
og 2 þræði á breidd. Nálarnar á uppdrættinum
sýna greinil., hvernig sporin eru saumuð, og einn-
ig sjest á uppdrættinum, hvernig saumurinn lítur
út, þegar hann hefir verið saumaður og hvernig.
litum má haga; sjá uppdráttinn.
69. uppdráttur.
Tiglar eru saumaðir með krosssaum, og eru 4
skáspor á hvern veg; því næst eru stjörnur
saumaðar innan í tiglana. Þegar stjarna er sauiu-
uð, er nálinni fyrst stungið í miðjuna á tiglinum,
og verða þá 5 þræðir út í hvert horn, ef talið er
frá nálinni; 2 og 2 spor liggja saman frá miðj-
unni út í hvert horn, eins og sjá má á uppdrætt-
inum ; þau eru saumuð frá miðjunni og verða 2
þræðir milli þeirra, þar sem nálinni er stungið nið-
ur við krosssporin. Þessi 8 spor mynda kross.
Þá eru 4 styttri hliðspor saumuð á ská frá miðj-
unni og nálinni stungið niður þannig, að 2 kross-
spor verði báðum megin við þau á utanverðum
tiglinum.
70. uppdráttur.
Laufskurðurinn er fyrst saumaður með beinum
sporum yfir mismarga þræði; þá eru skáspor, er
snúa hvort á móti öðru, saumuð frá hornunum
með apturstingsspori, og eru sporin nákvæml. tal-
in; frá þessum sporum eru saumuð 8 skáspor,
og 2 bein spor báðum megin við hvert þeirra, svo
þau verða sviplík þrem samföstum blöðum; að öðru
leyti eru öll sporin saumuð bein eptir uppdrættinum.
Köndin milli laufskurðanna er fyrst saumuð með
jöfnum skásporum. og því næst er nálin þradd
með stærra þræði og dregið undir sporin, eins og
uppdrátturjnn sýnir.
Alla þessa uppdrætti er lijer er frá skýrt,
má sauma í sessuver, fótskarir, stólsetur og ýmis-
legt fleira.
71—101 uppdráttur.
Hjá hverjum uppdrætti, þessara krosssaumsupp-
(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða [1]
(6) Blaðsíða [2]
(7) Blaðsíða 1
(8) Blaðsíða 2
(9) Blaðsíða 3
(10) Blaðsíða 4
(11) Blaðsíða 5
(12) Blaðsíða 6
(13) Blaðsíða 7
(14) Blaðsíða 8
(15) Blaðsíða 9
(16) Blaðsíða 10
(17) Blaðsíða 11
(18) Blaðsíða 12
(19) Blaðsíða 13
(20) Blaðsíða 14
(21) Blaðsíða 15
(22) Blaðsíða 16
(23) Blaðsíða 17
(24) Blaðsíða 18
(25) Blaðsíða 19
(26) Blaðsíða 20
(27) Mynd
(28) Mynd
(29) Mynd
(30) Mynd
(31) Mynd
(32) Mynd
(33) Mynd
(34) Mynd
(35) Mynd
(36) Mynd
(37) Mynd
(38) Mynd
(39) Mynd
(40) Mynd
(41) Mynd
(42) Mynd
(43) Mynd
(44) Mynd
(45) Mynd
(46) Mynd
(47) Mynd
(48) Mynd
(49) Mynd
(50) Mynd
(51) Mynd
(52) Mynd
(53) Mynd
(54) Mynd
(55) Mynd
(56) Mynd
(57) Mynd
(58) Mynd
(59) Mynd
(60) Mynd
(61) Mynd
(62) Mynd
(63) Mynd
(64) Mynd
(65) Mynd
(66) Mynd
(67) Mynd
(68) Mynd
(69) Mynd
(70) Mynd
(71) Mynd
(72) Mynd
(73) Mynd
(74) Mynd
(75) Mynd
(76) Mynd
(77) Mynd
(78) Mynd
(79) Mynd
(80) Mynd
(81) Mynd
(82) Mynd
(83) Mynd
(84) Mynd
(85) Mynd
(86) Mynd
(87) Band
(88) Band
(89) Kjölur
(90) Framsnið
(91) Kvarði
(92) Litaspjald
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða [1]
(6) Blaðsíða [2]
(7) Blaðsíða 1
(8) Blaðsíða 2
(9) Blaðsíða 3
(10) Blaðsíða 4
(11) Blaðsíða 5
(12) Blaðsíða 6
(13) Blaðsíða 7
(14) Blaðsíða 8
(15) Blaðsíða 9
(16) Blaðsíða 10
(17) Blaðsíða 11
(18) Blaðsíða 12
(19) Blaðsíða 13
(20) Blaðsíða 14
(21) Blaðsíða 15
(22) Blaðsíða 16
(23) Blaðsíða 17
(24) Blaðsíða 18
(25) Blaðsíða 19
(26) Blaðsíða 20
(27) Mynd
(28) Mynd
(29) Mynd
(30) Mynd
(31) Mynd
(32) Mynd
(33) Mynd
(34) Mynd
(35) Mynd
(36) Mynd
(37) Mynd
(38) Mynd
(39) Mynd
(40) Mynd
(41) Mynd
(42) Mynd
(43) Mynd
(44) Mynd
(45) Mynd
(46) Mynd
(47) Mynd
(48) Mynd
(49) Mynd
(50) Mynd
(51) Mynd
(52) Mynd
(53) Mynd
(54) Mynd
(55) Mynd
(56) Mynd
(57) Mynd
(58) Mynd
(59) Mynd
(60) Mynd
(61) Mynd
(62) Mynd
(63) Mynd
(64) Mynd
(65) Mynd
(66) Mynd
(67) Mynd
(68) Mynd
(69) Mynd
(70) Mynd
(71) Mynd
(72) Mynd
(73) Mynd
(74) Mynd
(75) Mynd
(76) Mynd
(77) Mynd
(78) Mynd
(79) Mynd
(80) Mynd
(81) Mynd
(82) Mynd
(83) Mynd
(84) Mynd
(85) Mynd
(86) Mynd
(87) Band
(88) Band
(89) Kjölur
(90) Framsnið
(91) Kvarði
(92) Litaspjald