(5) Kvarði
FRUMVARP
til
Grundvallarlaga íslands.
i.
TJm stjórnurlöf/unina oy trúarbrörjðini
1. gr. IsJand er frjálst {)jóðfjelag iit af fýr-
ir sig, ódeilanlegt og óafsalanlegt, sameinað
Daninörku undir einum og sama konungi, og
ræður nú verandi konungur og konungar
Oldenborgarættar yfir því með takmörkuðu
valdi.
2. gr. Hin evangelisku - luthersku trúar-
brögð eru þjóðtrú Islendinga.
II.
Um framkvœmdarvaldib orj konunjinn.
3. gr. Framkvæmdarvaldið er í böndum
konungs.
4. gr. Konungur má vera, hvort sem vill
evangelisk — lutherskrar eða reformertrar trú-
ar; en vernda skal hann fijóðtrú lands vors.
5. gr. Konungur má án samþykkis alþing-
is vera konungur yfir liverjum helzt löndum
sem hann vill.
6. gr. Konungur hefur alls enga ábyrgð á
hendi., og er áfriunarlaus fyrir sjálfan sig.
En ábyrgð öll fyrir stjórnarathöfn hvílir á
fieim þremur stjórnarherrum, sem fyrir eru í
landinu sjálfu, og ]>eim fulltrúa íslendinga,
sem í Danmörku er.
7. gr. Jau nii gildandi erfðalög Danakon-
unga samjjykkja Íslendingar, meðan Olden-
borgarætt ræður jiar ríki; en jiegar hún deyr
út, eður önnur konungaætt kernur til ríkis,
skal jað á valdi jijóðarinnar, hvort hún játar
hollustu Danakonungum eður eigi.
8. gr. Myndugur er konungur, jiegar hann er
fullra 18 ára.
9. gr. Áður konungur hefur tekið við rík-
isstjt’rninni, afhendi hann fulltma Islendinga
eiðsskjal, staðfest með nafni sínu og innsigli
ríkisins, svo látandi: jeg heiti og sver aðjralda
og hefða grundvallarlög Isjands, svo sannar-
lega lijálpi mjer guð og hans heilaga orð!
3?etta eiðsskjal skal sendast næsta aljiingi.
10. gr. jiegar konungur OJdinborgarættar á-
litur nauðsynlegt, annaðhvort vegná burtferð-
ar eða veikleika, að ríkisstjóri sje settur, og
{ijóðjiing Dana hefur samþykkt lagafrumvarp
konungs um }>aö efni, jiá skal það frumvarp
einnig sendast alþingi til samþykktar.
11. gr. Verði konungur óliæfur til ríkis-
stjómar, og þjóðþing Dana hefur ákveðið að
taka sjer ríkisstjóra, þá skal ákvörðun sú
einnig sendast alþingi til meðferðar.
12. gr. Ef þaö kemur fyrir, að ríkiserfingi
við fráfall konungs, verði ómyndugur eður
óhæfur til stjórnar, þá skuJu þau lög, sem
konungur kynni að semja áhrærandi ríkis-
stjóra, sendaSt alþingi til álita.
13. gr. Hafi alþingi samþykkt ríkisstjóra,
hvenær sem lians þykir þurfa í Danmörku,
þá afhendi ríkisstjóri fulltrúa íslendinga eiðs-
skjal sambJjóða því, sem konungunum er fyr-
ir lagt; og skal það eiðsskjal sendast alþingi.
14. gr. Konungur sendi alþingi frumvarp
um, hversu mikið Islendingar eigi að leggja
á konungsborð, og skal alþingi ákveða eptir
efnahag', fólksfjölda og öðru ásigkomulagi
landsins, að hve miklu leyti það frumvarp geti
samþykkst.
15. gr. Konungur sendi og frumvarp al-
þingi um live mikið Islendingar skulu Jeggja
til skipaliðs Dana, og skal alþingi. segja álit
sitt um það, einnig ákveða, hve mikið til-
kall landið verði að hafa til varnarliðs Dana
um ár hvert, eptir því sem þörf lamlsins út-
heimtir.
16. gr. Konungurkýs og setur frá völdum
stjórnarherra; gildir lög landsins með eigin
undirskrípt; þó sjeu þaö gildandi lög, sem