(149) Page 141
3
ISLENSKA.
Helgi Mór Jarðoson í. 5.
IV.
Kiníðið hdu „Saýolca*<xj hcjurAuj- ftM <jr £nxr Berciilck-
40r.. rijrra lárAiÁ Lcjar úwjtcjú M/ýjrjyj. sJcip«iai t
fuw. ifári, Jwwni^ jmS itmjrjar, rw orj sújur,. JwQnúj
sejjjíúi s'tcjMad. I suícuvl inrArjj, ir LpL mi*sijrú/v|um
wj Lre/'jjKA/. y^jarÍÆjjSarslajni, oj víWjjm fclcurzaj-; aMt
iijruít strMra w jwí er. MijárirA ít p&rscrMjyuÍur,
hárj\ KJcw, Lemir KÓÍwj', LLwLror, dipíar
a/Jjy,. IrjjLir íarrrj o* spjrrór hrtk, cudc )xm at vdta.
vonrjum (= irojjjja). Bfctó «r 1 sJcipijiauíwú.. Sedii
Uaitar 1 virA o<j er LíJct vii urri; haA Svufla'jt M
iwi ujvi sa vmi að 0/nú. (Rhjk)kíjomr Sfm,,
sicnifao CKffilUn/1*) trujr slcipA áftojn. , L/cúum trftjíur....
= Ljcó veÁa dauf 'i jwlcu/wi. Að skifjZ iujCji
Kaiwio, inlk súðcuwjjom ocj Ujjii (xxmú. Mc tóuir.fi
lcjúncjar ó, vtUin/ji slápiiM. íöjrm mrAd náljad M
vm m aiítkqftr ptó/utarrvin|. ~ l irppíiafú ká-
a/a /rinjct tf rruAnat .á jni/ia «-./|&njJv(w: Gí cJJa
lcwrÆ órrjtr.-Jr;. ktjW'.Í s«r túa átU 1 ^Áur/i.
Lujqrao/ kítiióiA. -er ^©W\. S4an koma. LÝincjar
á frmJajrjMnum.// jróLa. Sða/a írincLá ír cuáuot
oá mjjfJrnjóLi ._('|-.á. ttíaMÚniwm, rMám, áUuateöc-
(UTÍr). ___________________________________ ....
/tóli SrtJdcu-icaii, tr íirw LorAr sarr^afn.
tfaJa^uda,", mmxjK stm. Wrid oa -jcua er p&r wlja.,
ín ijjcríjejo. aicír&l sío&inn. Aá .vúut v&jtj. tjnuLr
je/n cpíu. ía|Lá sWvr/v íúna, id ai faéad, IrsJm-
ud Sa dttjja. 'Á máíuf/úuc .Uju/jc|<a a/jJc AIftjrvrA
jwri "Rurjoíjttr jórmon, sjórrr/Íur má saíttrurut í
atujiun, preicWi e<| dnfAf imhir jíf j</0 éor iwljrj
kiiár/i Hccp'iMn Jxruul^Wur ricLtÍ&f<«incj:/ a<|
AlAjjiÁflwjmrx,, sem uor somtiíAíAít y/f Humapci:-
ir^an J/uriAjur wy ajiu/WioÍur 1 tá pfutrrA,
&tj* mu/vclú .mcjin r-ijn nemft, Bjsrno 'i BrekkwcoU
. íxj GiíímúrKsenc tr fiorn wxr AuWu/; ^ Hanr. mun
Koio. óit /frwAa. sm var borJjiitr/irmi ocj hiaÁi
mjJcáí am )W.*J SátrdHaMÍ tx máLoUirM., svd
Hdri cjíóc|míci-f oi cjcia. vor ajor biaMJmt.
Míaa vbtu. þxr Klrór itiíaÍu. móiorj in sHpiu. sór
. að óím. LojLú Lítt Jwerjir af s&rum &a frM«. í/«jju/r\
tun W. íAUór ir©nx jaor <á sjÓJAJcXl jafmcjjcir.
.. Kafieim Jjón HaJcona/Kin jrá Brecða|jái rar hálf-
UiÁcLur .&<j Lcáí mW hroahar. Harn Hxjái rerié
. rino íryr/xr (pðs á BreiAicLjriAr e<| aife , iini|Wn (
. «m harv\ bm, sér ) L LuLucLó<|um. fjón vor miMl
_ o&i!iájxriL lconun^inji. íUuickmáurinn var (cjrrom
LórW A«m kouféi selt alit sctt wcjrvci. köliurar m
a% o^rnÁ sodmAvrúrwjrarrnjAwr. Hann i/or^pK-
incjjur mcJatL c<| LcHvioL<íírj Kann 1 di ví -hwima..
. Hcm lít alla, afmptaícum., m iriiii. öLLu/n Kjóipa.
ecj cpu eyecéou ef Kann cjat. fWi óieit aiía.
menn. ecj cLjr jafrúnrija., fniAi ( l.v. Mi txiri á
Hraði og tímahrak nútím-
ans hafa ekki gengið af
skrift og vandvirkni
dauðri á því herrans ári
1980.
Meðal stúdenta 1934 voru
mjög listfengir menn, og
má hér líta hluta af
stúdentsprófsritgerðum
helmings M.A.-kvartetts-
ins. Tími til prófstílsins
var 6 klukkustundir, og
ritgerðarefni voru gefin
fyrirvaralaust. Þegar
skáldlegu líkingamáli
bregður fyrir, krotar
Sigurður Guðmundsson
„Gott“ út á spássíuna.
nemenda og æfa þá í notkun móðurmálsins
með sem fjölbreytilegustum hætti. Voru þá
ritgerðarefni valin af mjög mismunandi tagi
til þess að menn glímdu við sem sundurleit-
astar stílgerðir og mismunandi hæfileikar
mættu sem best njóta sín. Nú eru að jafnaði 3
ritgerðir og 3 ræður í 4, bekk máladeildar auk
annarra æfinga. í stærðfræðideild og félags-
fræðideild hefur minna verið um ræðugerð,
en ritgerðir meira í tengslum við aðrar náms-
greinar.
Oft skortir í skólaskýrslum frásagnir af ís-
lenskum stíl í 5. bekk, einkum hin fyrri ár, en
hið fyrsta ár menntaskólans, 1930-’31, var
myndarlega af stað farið og bendir mjög í átt
til þess sem löngu síðar varð. í skýrslu segir:
„Til nýlundu má það telja, að hver 5. bekkjar
nemandi reit um og rannsakaði eftir bestu
frumheimildum prentuðum ... og skilríkjum
sögu einhvers merkisstaðar eða höfuðbóls hér
á landi, þar sem hann var kunnugur.“ Auk
þessa voru gerðir nokkrir aðrir stílar. Ekki
mun þessi nýlunda hafa staðið lengi, og alger
þögn er í næstu skýrslum um stíla í 5. bekk.
Á tímabilinu 1940-’42 segir að gerðar væru
sjö ritgerðir og virðist lengi hafa verið í sama
horfi og áður segir um 4. bekk. Er áratugum
saman tíðindalaust að kalla í þessu efni. Síð-
ustu árin hefur orðið venja að fimmtubekk-
ingar gerðu svonefndar kjörbókarritgerðir,
a.m.k. eina á vetri, og skýrir heitið eðli rit-
gerðarinnar. Eru bækur valdar í samráði við
kennara. Æfingar í framsögn og ræðugerð
eru einnig í 5. bekk hin síðustu ár, einkum í
máladeild. Taka nemendur slíku feginsam-
lega.
í 6. bekk voru á fyrsta ári menntaskólans
gerðir nokkrir stílar, t.d. ritdómur um söguna
Skálholt eftir Guðmund Kamban. Næstu ár-
in er ekki sagt annað um 6. bekk en að gerðar
hafi verið nokkrar ritgerðir. Munu það hafa
verið „skólastílar með hefðbundnum hætti“,
þar sem allir fengu sömu verkefni, stundum
ekki nema eitt. Var þetta allt í föstum skorð-
um mjög lengi og leitast við hafa eina ritsmíð
á mánuði. Þar kom að kennurum þótti ærin
ástæða til að breyta þessu og bar til þess
ýmsar ástæður.
í fyrsta lagi má minna á eftirfarandi reglu-
gerðarákvæði: „Leitast skal við að kenna
nemendum að afla sér þekkingar á eigin
spýtur og leita fanga víðar en í fyrirskipuðum
kennslubókum. Skal í þeim tilgangi kynna
þeim handbækur og auðnotuð tímarit og
141
(1) Front Board
(2) Front Board
(3) Front Flyleaf
(4) Front Flyleaf
(5) Front Flyleaf
(6) Front Flyleaf
(7) Front Flyleaf
(8) Front Flyleaf
(9) Page 1
(10) Page 2
(11) Page 3
(12) Page 4
(13) Page 5
(14) Page 6
(15) Page 7
(16) Page 8
(17) Page 9
(18) Page 10
(19) Page 11
(20) Page 12
(21) Page 13
(22) Page 14
(23) Page 15
(24) Page 16
(25) Page 17
(26) Page 18
(27) Page 19
(28) Page 20
(29) Page 21
(30) Page 22
(31) Page 23
(32) Page 24
(33) Page 25
(34) Page 26
(35) Page 27
(36) Page 28
(37) Page 29
(38) Page 30
(39) Page 31
(40) Page 32
(41) Page 33
(42) Page 34
(43) Page 35
(44) Page 36
(45) Page 37
(46) Page 38
(47) Page 39
(48) Page 40
(49) Page 41
(50) Page 42
(51) Page 43
(52) Page 44
(53) Page 45
(54) Page 46
(55) Page 47
(56) Page 48
(57) Page 49
(58) Page 50
(59) Page 51
(60) Page 52
(61) Page 53
(62) Page 54
(63) Page 55
(64) Page 56
(65) Page 57
(66) Page 58
(67) Page 59
(68) Page 60
(69) Page 61
(70) Page 62
(71) Page 63
(72) Page 64
(73) Page 65
(74) Page 66
(75) Page 67
(76) Page 68
(77) Page 69
(78) Page 70
(79) Page 71
(80) Page 72
(81) Page 73
(82) Page 74
(83) Page 75
(84) Page 76
(85) Page 77
(86) Page 78
(87) Page 79
(88) Page 80
(89) Page 81
(90) Page 82
(91) Page 83
(92) Page 84
(93) Page 85
(94) Page 86
(95) Page 87
(96) Page 88
(97) Page 89
(98) Page 90
(99) Page 91
(100) Page 92
(101) Page 93
(102) Page 94
(103) Page 95
(104) Page 96
(105) Page 97
(106) Page 98
(107) Page 99
(108) Page 100
(109) Page 101
(110) Page 102
(111) Page 103
(112) Page 104
(113) Page 105
(114) Page 106
(115) Page 107
(116) Page 108
(117) Page 109
(118) Page 110
(119) Page 111
(120) Page 112
(121) Page 113
(122) Page 114
(123) Page 115
(124) Page 116
(125) Page 117
(126) Page 118
(127) Page 119
(128) Page 120
(129) Page 121
(130) Page 122
(131) Page 123
(132) Page 124
(133) Page 125
(134) Page 126
(135) Page 127
(136) Page 128
(137) Page 129
(138) Page 130
(139) Page 131
(140) Page 132
(141) Page 133
(142) Page 134
(143) Page 135
(144) Page 136
(145) Page 137
(146) Page 138
(147) Page 139
(148) Page 140
(149) Page 141
(150) Page 142
(151) Page 143
(152) Page 144
(153) Page 145
(154) Page 146
(155) Page 147
(156) Page 148
(157) Page 149
(158) Page 150
(159) Page 151
(160) Page 152
(161) Page 153
(162) Page 154
(163) Page 155
(164) Page 156
(165) Page 157
(166) Page 158
(167) Page 159
(168) Page 160
(169) Page 161
(170) Page 162
(171) Page 163
(172) Page 164
(173) Page 165
(174) Page 166
(175) Page 167
(176) Page 168
(177) Page 169
(178) Page 170
(179) Page 171
(180) Page 172
(181) Page 173
(182) Page 174
(183) Page 175
(184) Page 176
(185) Page 177
(186) Page 178
(187) Page 179
(188) Page 180
(189) Page 181
(190) Page 182
(191) Page 183
(192) Page 184
(193) Page 185
(194) Page 186
(195) Page 187
(196) Page 188
(197) Page 189
(198) Page 190
(199) Page 191
(200) Page 192
(201) Page 193
(202) Page 194
(203) Page 195
(204) Page 196
(205) Page 197
(206) Page 198
(207) Page 199
(208) Page 200
(209) Page 201
(210) Page 202
(211) Page 203
(212) Page 204
(213) Page 205
(214) Page 206
(215) Page 207
(216) Page 208
(217) Page 209
(218) Page 210
(219) Page 211
(220) Page 212
(221) Page 213
(222) Page 214
(223) Page 215
(224) Page 216
(225) Page 217
(226) Page 218
(227) Page 219
(228) Page 220
(229) Page 221
(230) Page 222
(231) Page 223
(232) Page 224
(233) Page 225
(234) Page 226
(235) Page 227
(236) Page 228
(237) Page 229
(238) Page 230
(239) Page 231
(240) Page 232
(241) Page 233
(242) Page 234
(243) Page 235
(244) Page 236
(245) Page 237
(246) Page 238
(247) Page 239
(248) Page 240
(249) Page 241
(250) Page 242
(251) Page 243
(252) Page 244
(253) Page 245
(254) Page 246
(255) Page 247
(256) Page 248
(257) Page 249
(258) Page 250
(259) Page 251
(260) Page 252
(261) Page 253
(262) Page 254
(263) Page 255
(264) Page 256
(265) Page 257
(266) Page 258
(267) Page 259
(268) Page 260
(269) Page 261
(270) Page 262
(271) Page 263
(272) Page 264
(273) Page 265
(274) Page 266
(275) Page 267
(276) Page 268
(277) Page 269
(278) Page 270
(279) Page 271
(280) Page 272
(281) Page 273
(282) Page 274
(283) Page 275
(284) Page 276
(285) Page 277
(286) Page 278
(287) Page 279
(288) Page 280
(289) Rear Flyleaf
(290) Rear Flyleaf
(291) Rear Flyleaf
(292) Rear Flyleaf
(293) Rear Flyleaf
(294) Rear Flyleaf
(295) Rear Board
(296) Rear Board
(297) Spine
(298) Fore Edge
(299) Scale
(300) Color Palette
(2) Front Board
(3) Front Flyleaf
(4) Front Flyleaf
(5) Front Flyleaf
(6) Front Flyleaf
(7) Front Flyleaf
(8) Front Flyleaf
(9) Page 1
(10) Page 2
(11) Page 3
(12) Page 4
(13) Page 5
(14) Page 6
(15) Page 7
(16) Page 8
(17) Page 9
(18) Page 10
(19) Page 11
(20) Page 12
(21) Page 13
(22) Page 14
(23) Page 15
(24) Page 16
(25) Page 17
(26) Page 18
(27) Page 19
(28) Page 20
(29) Page 21
(30) Page 22
(31) Page 23
(32) Page 24
(33) Page 25
(34) Page 26
(35) Page 27
(36) Page 28
(37) Page 29
(38) Page 30
(39) Page 31
(40) Page 32
(41) Page 33
(42) Page 34
(43) Page 35
(44) Page 36
(45) Page 37
(46) Page 38
(47) Page 39
(48) Page 40
(49) Page 41
(50) Page 42
(51) Page 43
(52) Page 44
(53) Page 45
(54) Page 46
(55) Page 47
(56) Page 48
(57) Page 49
(58) Page 50
(59) Page 51
(60) Page 52
(61) Page 53
(62) Page 54
(63) Page 55
(64) Page 56
(65) Page 57
(66) Page 58
(67) Page 59
(68) Page 60
(69) Page 61
(70) Page 62
(71) Page 63
(72) Page 64
(73) Page 65
(74) Page 66
(75) Page 67
(76) Page 68
(77) Page 69
(78) Page 70
(79) Page 71
(80) Page 72
(81) Page 73
(82) Page 74
(83) Page 75
(84) Page 76
(85) Page 77
(86) Page 78
(87) Page 79
(88) Page 80
(89) Page 81
(90) Page 82
(91) Page 83
(92) Page 84
(93) Page 85
(94) Page 86
(95) Page 87
(96) Page 88
(97) Page 89
(98) Page 90
(99) Page 91
(100) Page 92
(101) Page 93
(102) Page 94
(103) Page 95
(104) Page 96
(105) Page 97
(106) Page 98
(107) Page 99
(108) Page 100
(109) Page 101
(110) Page 102
(111) Page 103
(112) Page 104
(113) Page 105
(114) Page 106
(115) Page 107
(116) Page 108
(117) Page 109
(118) Page 110
(119) Page 111
(120) Page 112
(121) Page 113
(122) Page 114
(123) Page 115
(124) Page 116
(125) Page 117
(126) Page 118
(127) Page 119
(128) Page 120
(129) Page 121
(130) Page 122
(131) Page 123
(132) Page 124
(133) Page 125
(134) Page 126
(135) Page 127
(136) Page 128
(137) Page 129
(138) Page 130
(139) Page 131
(140) Page 132
(141) Page 133
(142) Page 134
(143) Page 135
(144) Page 136
(145) Page 137
(146) Page 138
(147) Page 139
(148) Page 140
(149) Page 141
(150) Page 142
(151) Page 143
(152) Page 144
(153) Page 145
(154) Page 146
(155) Page 147
(156) Page 148
(157) Page 149
(158) Page 150
(159) Page 151
(160) Page 152
(161) Page 153
(162) Page 154
(163) Page 155
(164) Page 156
(165) Page 157
(166) Page 158
(167) Page 159
(168) Page 160
(169) Page 161
(170) Page 162
(171) Page 163
(172) Page 164
(173) Page 165
(174) Page 166
(175) Page 167
(176) Page 168
(177) Page 169
(178) Page 170
(179) Page 171
(180) Page 172
(181) Page 173
(182) Page 174
(183) Page 175
(184) Page 176
(185) Page 177
(186) Page 178
(187) Page 179
(188) Page 180
(189) Page 181
(190) Page 182
(191) Page 183
(192) Page 184
(193) Page 185
(194) Page 186
(195) Page 187
(196) Page 188
(197) Page 189
(198) Page 190
(199) Page 191
(200) Page 192
(201) Page 193
(202) Page 194
(203) Page 195
(204) Page 196
(205) Page 197
(206) Page 198
(207) Page 199
(208) Page 200
(209) Page 201
(210) Page 202
(211) Page 203
(212) Page 204
(213) Page 205
(214) Page 206
(215) Page 207
(216) Page 208
(217) Page 209
(218) Page 210
(219) Page 211
(220) Page 212
(221) Page 213
(222) Page 214
(223) Page 215
(224) Page 216
(225) Page 217
(226) Page 218
(227) Page 219
(228) Page 220
(229) Page 221
(230) Page 222
(231) Page 223
(232) Page 224
(233) Page 225
(234) Page 226
(235) Page 227
(236) Page 228
(237) Page 229
(238) Page 230
(239) Page 231
(240) Page 232
(241) Page 233
(242) Page 234
(243) Page 235
(244) Page 236
(245) Page 237
(246) Page 238
(247) Page 239
(248) Page 240
(249) Page 241
(250) Page 242
(251) Page 243
(252) Page 244
(253) Page 245
(254) Page 246
(255) Page 247
(256) Page 248
(257) Page 249
(258) Page 250
(259) Page 251
(260) Page 252
(261) Page 253
(262) Page 254
(263) Page 255
(264) Page 256
(265) Page 257
(266) Page 258
(267) Page 259
(268) Page 260
(269) Page 261
(270) Page 262
(271) Page 263
(272) Page 264
(273) Page 265
(274) Page 266
(275) Page 267
(276) Page 268
(277) Page 269
(278) Page 270
(279) Page 271
(280) Page 272
(281) Page 273
(282) Page 274
(283) Page 275
(284) Page 276
(285) Page 277
(286) Page 278
(287) Page 279
(288) Page 280
(289) Rear Flyleaf
(290) Rear Flyleaf
(291) Rear Flyleaf
(292) Rear Flyleaf
(293) Rear Flyleaf
(294) Rear Flyleaf
(295) Rear Board
(296) Rear Board
(297) Spine
(298) Fore Edge
(299) Scale
(300) Color Palette