NÁMSBÓKA ---------------------------------- ÍSLANDS SAGA embættinu, er þeir höf'ðu lofað að hiýðnast boðum iians og fyrirskipunum um allt, er að kirkjumálum laut. Settist nú Gissur að í Skálholti og tók tign og virðingu mikla, svo að hver vildi sitja og standa sem hann bauð. Var svo kallað, að Gissur væri bæði konungur og biskup yfir landinu, meðan hann lifði. Þá var friður góður í landinu og deilur nær því engar með höfðingjum, því að hiskup har ægislijálm yfir þá og leið engum að liafa í frammi ofsa né ójöfnuð. Gissur sá, að kirkjan þurfti að hafa miklar fastar tekjur, svo að starfsmenn hennar væru óháðir öllu veraldlegu valdi. Hann reisti mikla kirkju í Skálholti og gaf síðan kirkjunni jörðina og mikið annað fé í fasteignum og lausum aurum. Kvað hann svo á, að þar skyldi ávallt vera biskupsstóll, meðan Island hyggðist og kristni liéldist í landinu. Þá var sá siður kominn á suður í löndum, þar sem kristni var rótgróin, að allir menn, sem nokkrar eignir áttu, guldu árlega skatt til kirkjulegra þarfa, og var það kölluð tíund. Á Norðurlöndum gekk víða illa að koma á skatti þessum, og stóðu um hann langvinnar deilur. En með yfirhurða skörungsskap tókst Gissuri að fá Is- lendinga til að játast undir tíundargjaldið möglunar- laust. Tíundinni skvldi skipta í fjóra staði: einn hluta handa biskupi, annan til kirkna, þriðja skyldu kenni- menn hafa, en fjórða fátækir. Þannig var liver lands- maður skattskyldur biskupi, og varð það feiknamikið fé, er safnaðist á hiskupsstólinn. Hlutur biskupsins var sýnilega heztur, þó að bæði prestum og kirkjum væri hinn mesti styrkur að þessum almenna skatti. Gissur kom fyrstur manna föstu skipulagi á íslenzku kirkjuna. Hann tók við kirkjunni fátækri og máttvana, en gerði hana að stórveldi í landinu. 5

(1) Kápa
(2) Kápa
(3) Blaðsíða [1]
(4) Blaðsíða [2]
(5) Blaðsíða 1
(6) Blaðsíða 2
(7) Blaðsíða 3
(8) Blaðsíða 4
(9) Blaðsíða 5
(10) Blaðsíða 6
(11) Blaðsíða 7
(12) Blaðsíða 8
(13) Blaðsíða 9
(14) Blaðsíða 10
(15) Blaðsíða 11
(16) Blaðsíða 12
(17) Blaðsíða 13
(18) Blaðsíða 14
(19) Blaðsíða 15
(20) Blaðsíða 16
(21) Blaðsíða 17
(22) Blaðsíða 18
(23) Blaðsíða 19
(24) Blaðsíða 20
(25) Blaðsíða 21
(26) Blaðsíða 22
(27) Blaðsíða 23
(28) Blaðsíða 24
(29) Blaðsíða 25
(30) Blaðsíða 26
(31) Blaðsíða 27
(32) Blaðsíða 28
(33) Blaðsíða 29
(34) Blaðsíða 30
(35) Blaðsíða 31
(36) Blaðsíða 32
(37) Blaðsíða 33
(38) Blaðsíða 34
(39) Blaðsíða 35
(40) Blaðsíða 36
(41) Blaðsíða 37
(42) Blaðsíða 38
(43) Blaðsíða 39
(44) Blaðsíða 40
(45) Blaðsíða 41
(46) Blaðsíða 42
(47) Blaðsíða 43
(48) Blaðsíða 44
(49) Blaðsíða 45
(50) Blaðsíða 46
(51) Blaðsíða 47
(52) Blaðsíða 48
(53) Blaðsíða 49
(54) Blaðsíða 50
(55) Blaðsíða 51
(56) Blaðsíða 52
(57) Blaðsíða 53
(58) Blaðsíða 54
(59) Blaðsíða 55
(60) Blaðsíða 56
(61) Blaðsíða 57
(62) Blaðsíða 58
(63) Blaðsíða 59
(64) Blaðsíða 60
(65) Blaðsíða 61
(66) Blaðsíða 62
(67) Blaðsíða 63
(68) Blaðsíða 64
(69) Blaðsíða 65
(70) Blaðsíða 66
(71) Blaðsíða 67
(72) Blaðsíða 68
(73) Blaðsíða 69
(74) Blaðsíða 70
(75) Blaðsíða 71
(76) Blaðsíða 72
(77) Blaðsíða 73
(78) Blaðsíða 74
(79) Blaðsíða 75
(80) Blaðsíða 76
(81) Blaðsíða 77
(82) Blaðsíða 78
(83) Blaðsíða 79
(84) Blaðsíða 80
(85) Blaðsíða 81
(86) Blaðsíða 82
(87) Blaðsíða 83
(88) Blaðsíða 84
(89) Blaðsíða 85
(90) Blaðsíða 86
(91) Blaðsíða 87
(92) Blaðsíða 88
(93) Blaðsíða 89
(94) Blaðsíða 90
(95) Blaðsíða 91
(96) Blaðsíða 92
(97) Blaðsíða 93
(98) Blaðsíða 94
(99) Blaðsíða 95
(100) Blaðsíða 96
(101) Blaðsíða 97
(102) Blaðsíða 98
(103) Blaðsíða 99
(104) Blaðsíða 100
(105) Blaðsíða [1]
(106) Blaðsíða [2]
(107) Kápa
(108) Kápa
(109) Kjölur
(110) Framsnið
(111) Kvarði
(112) Litaspjald