(8) Blaðsíða 4
4
Maginn og þarmarnir, eins og hver annar partur Iíkam-
ans taka eins þátt ( sjúkddmnum, og ern ekki færir um aö
gegna skyldu sinni; verSur því hver sú fæíia ab nýrri ólyfj-
an, sem ekki meltist náttúrlega. J>aí> er í þessu tilliti nokk-
urn veginn áreibaniegt, einkum þegar hinn sjúki er meb fullri
rænu, ab þab, sem hann hefur vií>bjó& fyrir, er lionum skafc-
legt, og má því ekki neyba því ofan í hann, og jafnvel ekki
því, sem honum er hollt, fremur en hann hefur lyst fyrir í
hvert skipti. Öll sú fæba, sem eykur blóbsumferSina, skemm-
ir vessan ebur ollir uppþembingi, er hinum sjúka skableg, en
þetta gjöra allir áfengir drykkir, kaftt og sterkt tevatn, flest-
ur átmatur, öll feit, úldin, eöur meb anna& slag skemmd fæíia.
Nýmjólk vilja sjúklingar drekka, einkum spenavolga, en þó er
hún þeim óholl, því hún hleypur f maganum; osturinn liggur
þar lengi ómeltur, úldnar og veríiur ab ólyfjan. Hreint vatn
er hollastur svaladrykkur fyrir sjúka, má blanda þa& meb
ediki efiur hreinni sýru og sikri, og svo me& raufcavíni, eink-
um þegar sjúklingurinn er kominn á bataveg; holl er líka mysa
hleypt meb ediki, sýru, en einkum mef> vínsteinsrjóma. Sjúkl-
ingurinn skal drekka opt en lítif) í hvert skipti. Haíi sjúkl-
ingurinn lyst fyrir abra næringu, þá er honum hollast þunnt
seybi af grjónum, einkum hafurgrjónum, en hina svo köllufu
grjónamjólk skal hann forfast. þegar tungan fer af> hreins-
ast, og þar mef> lystin ab aukast, þá rná hann borfia þunn-
an kálmat mef) garfirófum, hlaup af fjallagrösum, seyfi af
smáliski, kola, silungi, efiur af rjúpum og öfirum smáfuglum,
líka fínt braub og tevatn, vel sobinn sýrban mjölgraut meb
Ijettri mjólk.
þegar taugaveikin er í nánd, og einkum þegar hún er
komin á heimilib, þá er gott fyrir þá heilbrigbu ab taka
inn hreinsandi meböl, og þvo allan líkamann ebur fara í
kaldabab þegar árstíminn leyfir þab, borba ljetta fæbu, var-
ast áfenga drykki, vosbúb og kulda. Undir eins og ein-
hver verbur var vib fyrstu einkenni veikinnar höfubverk,
verkjarstrengi ebur stingi og magnleysi, skal hann taka upp-
sölu, og þar á eptir niburhreinsandimeböl; brúka kalda-
bab ebur kaldan vatnsþvott; fara ofan •( heitt rúm og drekka
mikib af heitu tevatni, misu, ebur hverju öbru, er gjörir manni
svita, en hann skal varast nákvæmlega kulda á eptir; og
lukkast þab stundifm meb þessari abferb ab útrýma sóttinni
í byrjun hennar. Kaldavatnsþvotturinn er þar ab auki mjög
heiluæmur, brúkabur á hverjum degi, ebur í hib minnsta ann-
anhvorn dag vib hinn veika, þvf hann gjörir sóttina Ijett-
bærari og apturbatann styttri; betra er ab brúka saman vib
vatnib dálítib af cdiki ebur brennuvíni, f>ó er þctta ckki gjör-