
(39) Blaðsíða 29
29
sunt nompe quatenus similes passiones aut affectiones, si-
miles sonos producunt; artificiales autem aliæ, quatenus si-
milcs notiones aut ideæ similibus sonis expriinuntur. II-
lud analogiæ genus in antiquissimis lingvis maxime est ob-
vium, hoc autem iu hodiernis. Illa aptitudini primi homi-
num generis majori ad recipieudas impressiones ohjectoruni
tribueuda est, & vitæ foriuam monstrat magis iufantilem &
patientem, hæc maturiorem monstrat facultatem cogitaudi Sc
virilem ætatern hominis sua sponte ageutem. Sed ut sermo
coepit per scientiam coli, naturales analogiæ plerumque suut
obolitæ, certe uou amplius quæsitæ, in eorumque locunx arti-
ficiales oranino succeduut, & quemadmodum res non am-
plius secuudum externas tantum proprietates cognoscuntur
&: percipiuntur, verum secunduin inultas qualitates sensibus
non obvias , sic hoc etiam obscrvatur in rerum nominibus,
in quibus idealis jam sernper quæritur aiialogia & aptitudo.
Talimodo apertuin est, per scientias vitalem quandam
viin iu lingva, si nou omnino suppressain, saltem multum
esse debilitatam, & per illas id, quod fuit in sermone plasti-
cum, magna ex parte exstinctum esse. Sed ab altera parte
considerandum, quod scieutiæ sermonem ditaverunt novo vo-
cum thesauro; nam idealia quæcuuque, quorum cognitionem
primuni, ut §. 23 dictum est, per religiouem suscitatam cxi-
stimamus, propter scientiarum culturain sua nomina impri-
mis sortita sunt.
§. 27.
Formati jam & exculti sermonis itaque tria potissimum
sunt geuera: jweticum, oratoriwn , scieutificum. Poeticuiu
quidem autiquissimum & vitæ usui proximum, maximeque
varium. Oratorium, civilis vitæ usuin maxime spectans, non
varietate adeo insigue, uti perspicuitatc, robore, elegantia,
decentia. Scientificus autem sermo, per se omnium minime
]ierfectus excultus, tamen solus altiorem homiiiis destina-
tionem imlicat ultra hujus vitæ termiuos prospicientem. Hic,
inquam, impcrfectissimus est variis de caussis: quia cum
homo in formando scnnonis genere poetico natura imprimis
duceretur, in formando scientilico sermoue proprii ingenii
viribus maxime ducilur: qvia artificiosæ dictioni studere ab-
indicandam & sustinendam. Hac voce velutt cmergit ex oceano cxi-
stentiæ. ”Ecce ego aum” est illa sentintia , quæ in lioc pronomine
coudita est. Subjectivo - objeclivum voco illud primæ jiersuiue
jirouomen, qno homo ae ponit relatione cujusdam alterins, in qao
plerumque præter vocaleni depreliendimus literain m: lioo nempe
plasticum cnt, ut clausis Jabris, quasi conclusa exlstentia sua
indicat objectivitutem subjectivitatis. Talis mlhi videtur sensus
naturalis vocum me, mich, mig, mui. Per lioc pronomen homo ve-
lut terminat existentinm alterius, & illa sententia, qnæ snb illo la-
tet, est: ”Jlcce me inter alioa.” Hactenus itaque aj;uo.scimus prlml-
tivorum prouominum elementa etiam in hodiernis lingvis. IHh vero
in singulis formis verborum pcrsequi lubricum sane est, qnan-
quam iiand paucæ verboram formæ secumliim hæc, quœ jam pro-
posuimus, explanari possunt. Notandum tamen est, quando nos de
aiicujus vocis nuturali sensu disserimus, lioc semper esse accl—
piendum de ipso vocis elemento, quod vix unquara nisi una
quadam lilera in liodiernis lingyis servatur.
(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða [1]
(6) Blaðsíða [2]
(7) Blaðsíða [3]
(8) Blaðsíða [4]
(9) Blaðsíða [5]
(10) Blaðsíða [6]
(11) Blaðsíða 1
(12) Blaðsíða 2
(13) Blaðsíða 3
(14) Blaðsíða 4
(15) Blaðsíða 5
(16) Blaðsíða 6
(17) Blaðsíða 7
(18) Blaðsíða 8
(19) Blaðsíða 9
(20) Blaðsíða 10
(21) Blaðsíða 11
(22) Blaðsíða 12
(23) Blaðsíða 13
(24) Blaðsíða 14
(25) Blaðsíða 15
(26) Blaðsíða 16
(27) Blaðsíða 17
(28) Blaðsíða 18
(29) Blaðsíða 19
(30) Blaðsíða 20
(31) Blaðsíða 21
(32) Blaðsíða 22
(33) Blaðsíða 23
(34) Blaðsíða 24
(35) Blaðsíða 25
(36) Blaðsíða 26
(37) Blaðsíða 27
(38) Blaðsíða 28
(39) Blaðsíða 29
(40) Blaðsíða 30
(41) Blaðsíða 31
(42) Blaðsíða 32
(43) Blaðsíða 33
(44) Blaðsíða 34
(45) Blaðsíða 35
(46) Blaðsíða 36
(47) Blaðsíða 37
(48) Blaðsíða 38
(49) Blaðsíða 39
(50) Blaðsíða 40
(51) Blaðsíða 41
(52) Blaðsíða 42
(53) Saurblað
(54) Saurblað
(55) Band
(56) Band
(57) Kjölur
(58) Framsnið
(59) Kvarði
(60) Litaspjald
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða [1]
(6) Blaðsíða [2]
(7) Blaðsíða [3]
(8) Blaðsíða [4]
(9) Blaðsíða [5]
(10) Blaðsíða [6]
(11) Blaðsíða 1
(12) Blaðsíða 2
(13) Blaðsíða 3
(14) Blaðsíða 4
(15) Blaðsíða 5
(16) Blaðsíða 6
(17) Blaðsíða 7
(18) Blaðsíða 8
(19) Blaðsíða 9
(20) Blaðsíða 10
(21) Blaðsíða 11
(22) Blaðsíða 12
(23) Blaðsíða 13
(24) Blaðsíða 14
(25) Blaðsíða 15
(26) Blaðsíða 16
(27) Blaðsíða 17
(28) Blaðsíða 18
(29) Blaðsíða 19
(30) Blaðsíða 20
(31) Blaðsíða 21
(32) Blaðsíða 22
(33) Blaðsíða 23
(34) Blaðsíða 24
(35) Blaðsíða 25
(36) Blaðsíða 26
(37) Blaðsíða 27
(38) Blaðsíða 28
(39) Blaðsíða 29
(40) Blaðsíða 30
(41) Blaðsíða 31
(42) Blaðsíða 32
(43) Blaðsíða 33
(44) Blaðsíða 34
(45) Blaðsíða 35
(46) Blaðsíða 36
(47) Blaðsíða 37
(48) Blaðsíða 38
(49) Blaðsíða 39
(50) Blaðsíða 40
(51) Blaðsíða 41
(52) Blaðsíða 42
(53) Saurblað
(54) Saurblað
(55) Band
(56) Band
(57) Kjölur
(58) Framsnið
(59) Kvarði
(60) Litaspjald