42 till den hedniska tiden *); allmånna blefvo de i de kristna tidehvarfven, och man hibeholl dessa enkla karakterer for deras storre beqvåmlighet. Uti Norge synes man annu icke kånnt dem i nionde århundradet, belst det på Island icke finnes några med runor fdrsedda minnesm'arken; hade de åter varit inhemska i moderlandet, så skulle utvan- drarne, som bestodo af de forniimsta och mest bildade af folket, val hafva medfort dem**). 10. Redan på sina stroftåg låto Norrmånnen under- stundom dopa sig, synnerligen då något intresse dertill *) Geijer yttrar i Sy. R. Hnfder (s. It>5), att de fiesta af våra runstenar aro från kristna titlen (”från elfte och tolfte år- hundradet; men de finnas åfven, som med såkerhet kunna han- foras till det trettonde”). Han anmarker blott, att runstenar med mårke af hedendom ”saknas ej helt och ballet”$ men de exempel, han anfort, ha sedan blifvit annorledes forklarade. Inskriften: ”Thor vige (helge) dessa runor1’ (jfr Skandinav. Selsk. Skrift. 1807, sid. 276 och Basks Isl. Gramm. sid. 2), bor enligt Sjoborg (Saml. I. 31) lasas: ”Thor hiirjg dessa ru- nor.” Thor eller Thore ar ett nornen proprium, som hrukas an i dag, och iunebår således intet hedniskt vedermåle. Vidare anforer Geijer en sten med runinskrift, funnen i en graf bred- vid en urna, som skulle anlyda ett aldre tsdehvarf. Sjoborg yttrar afven hårom (1.78) sin tvekan, och Wallman (Vitt.Ak. Handl. XIV. 96) anser denna urna vara ett krigsbyte, och icke ursprungligen en krigsurna , samt sålunda intet bevisande i af- scendc på grafvens ålder. Stenen anfdres uti Iduna V. 33 och upptages afven i Wieselgrens Sydskandinavernas Forstfodslo- rått, sid. 183. Wallman anmarker, att ”runorna, forut en- dast begagnade såsom mystiska tecken med forment magisk for- måga, anvåndes sedan till minnesskrifter ofver allidna, hvilket bruk otvifvelaktigt for sin upprinnelse har att tacka kristendo- men och endast år en eflerbildninq af inscriptionerna på de kristnas grafvårdar.” Afven Nilsson (Skand. Urinvånare VI. 12) yttrar: ”Skriftspråket lårer vara yngre i Skandinavien ån mangen synes formoda. Troligast inkom det fflrst med, eller kort fore, kristendomen. Allt hvad som ligger fdrut år hos oss idel tradition; och denna synes mig vara något ensidigt behand- lad.” Wieselgren, Ny Smal. Beskrifn. I. 63, erkånner, att ”man har ej afgorand• bevis for Upsala-runans bruk i heden- tiden.” Utg:s anm. **) Murrays afhandlingar ofver runorna, Commentt. Soc. Goett. II, aro, om an ej uttomande, doeb det basta, som derofver blifvit shrifvef, och iifverlrafia til! oeb med Thres skrifter.

(1) Blaðsíða 1
(2) Blaðsíða 2
(3) Blaðsíða 3
(4) Blaðsíða 4
(5) Blaðsíða 5
(6) Blaðsíða 6
(7) Blaðsíða 7
(8) Blaðsíða 8
(9) Blaðsíða 9
(10) Blaðsíða 10
(11) Blaðsíða 11
(12) Blaðsíða 12
(13) Blaðsíða 13
(14) Blaðsíða 14
(15) Blaðsíða 15
(16) Blaðsíða 16
(17) Blaðsíða 17
(18) Blaðsíða 18
(19) Blaðsíða 19
(20) Blaðsíða 20
(21) Blaðsíða 21
(22) Blaðsíða 22
(23) Blaðsíða 23
(24) Blaðsíða 24
(25) Blaðsíða 25
(26) Blaðsíða 26
(27) Blaðsíða 27
(28) Blaðsíða 28
(29) Blaðsíða 29
(30) Blaðsíða 30
(31) Blaðsíða 31
(32) Blaðsíða 32
(33) Blaðsíða 33
(34) Blaðsíða 34
(35) Blaðsíða 35
(36) Blaðsíða 36
(37) Blaðsíða 37
(38) Blaðsíða 38
(39) Blaðsíða 39
(40) Blaðsíða 40
(41) Blaðsíða 41
(42) Blaðsíða 42
(43) Blaðsíða 43
(44) Blaðsíða 44
(45) Blaðsíða 45
(46) Blaðsíða 46
(47) Blaðsíða 47
(48) Blaðsíða 48
(49) Blaðsíða 49
(50) Blaðsíða 50
(51) Blaðsíða 51
(52) Blaðsíða 52
(53) Blaðsíða 53
(54) Blaðsíða 54
(55) Blaðsíða 55
(56) Blaðsíða 56
(57) Blaðsíða 57
(58) Blaðsíða 58
(59) Blaðsíða 59
(60) Blaðsíða 60
(61) Blaðsíða 61
(62) Blaðsíða 62
(63) Blaðsíða 63
(64) Blaðsíða 64
(65) Blaðsíða 65
(66) Blaðsíða 66
(67) Blaðsíða 67
(68) Blaðsíða 68
(69) Blaðsíða 69
(70) Blaðsíða 70
(71) Blaðsíða 71
(72) Blaðsíða 72
(73) Blaðsíða 73
(74) Blaðsíða 74
(75) Blaðsíða 75
(76) Blaðsíða 76
(77) Blaðsíða 77
(78) Blaðsíða 78
(79) Blaðsíða 79
(80) Blaðsíða 80
(81) Blaðsíða 81
(82) Blaðsíða 82