
(144) Page 112
112
kennsluna snerti, þá kom þó upp megn óánægja milli
pilta og brytans, Jóns Guðmundssonar, út af fæðissölu
hans, eins og greinin í „Skuld“ um Möðruvallaskólann
sama ár lýsir vel og rétt, hvernig gekk á Möðruvöllum
með fæði það er piltar höfðu hjá bryta, og svo hver
afskipti skólastjóri hafði af deilu þeirri er þar reis út af;
svo fyrir þá sök gjörist ekki þörf að lýsa því hér.
Veturinn 1882-83 voru 25 piltar á skólanum, og 2 hinir
sömu kennarar og áður, en hinn þriðji var Halldór
nokkur Briem, sem áður hafði verið prestur í Nýja-ís-
landi í Ameríku, og sagt er að hafi flúið út hingað fyrir
vesaldóm. Halldór þessi var ekki settur kennari, heldur
hafði hann embættið veitt. Þegar hann sókti um embætti
þetta, sókti líka læknir Þórður Thoroddsen og hafði hann
bæði meðmæling skólastjóra og landshöfðingja, og svo
það sem mest var í varið, að hann var reyndur að því, að
vera maður í bezta lagi fær til að kenna þær vísinda-
greinir, sem 3. kennaraembættinu fylgdu, og var virtur og
elskaður af piltum fyrir þann vetur, sem hann var búinn
að vera. En hér fór nú sem optar hefur komið fyrir, að
þeir sem eru ónýtastir og naumast til neins annars hæfir,
en að rétta út lúkurnar eptir laununum, sitja fyrir þeim,
sem margfalt menntaðri og duglegri eru. Þenna vetur
kom upp kurr mikill hjá piltum gegn hinum nýja kennara
Halldóri Briem, því að þeir fundu fljótt, að hann var að
bögglast við að kenna það, sem hann varla með nokkru
móti gat; og þeir piltar sem þekktu hversu mikill afbragðs
kennari Þórður Thoroddsen var, og höfðu verið veturinn
fyrir, fundu þegar hinn mikla mun þessara kennara, og
að hér var kominn köttur í ból bjarnar, nærri með öllu
óhæfur til að gegna embættisskyldu sinni, eins og greinin
i „Suðra“ um Möðruvallaskólann bezt lýsir.
Nú hinn síðastliðna vetur (1883-84) voru á skólanum
25 piltar og kennarar hinir sömu og í fyrra. Þenna vetur
sem hinn næsta á undan vorum vér piltar mjög óánægðir
með alla kennslu Halldórs, nema í Dönsku, því að lítið
fannst oss honum hafa farið fram í söng, leikfimi og
reikningi frá því í fyrra, þótt hann færi til Hafnar síðast-
liðið sumar í þeim tilgangi að læra leikfimi og að leika á
orgel. I vandræðagrein í „Suðra" eptir Halldór sjálfan
kennir hann hljóðfæraleysi um, að hann hafi ekki getað
kennt söng veturinn 1882-83. Nú síðastliðinn vetur hefur
hann haft harmonium og hefði því vel mátt geta kennt
söng, ef eigi hefði vantað kunnáttu að leika á það, en til
að bæta úr vankunnáttu sinni, hefur hann haft konu sína
til þess, sem þó ekki er betri en svo, að hún kann naumast
nokkurt lag á Islenzku óbjagað. Opt þegar söngtímar áttu
að vera, var hljóðfærið í ólagi, svo ekki var hægt að brúka
það, nema endrum og sinnum, og varð þá jafnan lítið úr
söngnum, því eigi er Halldór meiri söngmaður en það, að
hann naumast getur byrjað nokkurt lag á réttri nótu, og
jafnvel eigi heyrt, hvort „harmónerar" eður eigi. En þó
getur hann verið söngkennari við Möðruvallaskólann.
Nú erum vér loks komnir að „ósköpunum", „skelf-
ingunum“ og „vandræðunum", nefnilega leikfiminni.
Þvílíkt hneyksli og þvílík ómynd hefur aldrei sézt í víðri
veröld, sem leikfimiskennslan á Möðruvöllum, þar þarf
enginn að hreifa limina eptir takt, og enginn lærir þar
annað en ljótari og afkáralegri limaburð, en hann hafði
áður, í stað þess, að leikfimi á að laga menn í öllum
líkamshreyfingum, þegar hún er kennd af þeim, sem
einhverja hugmynd hefur um hvað leikfimi er. „En allt
þetta ólag með leikfimiskennsluna kemur til af verk-
færaleysi, sem til hennar þarf“, segir Halldór. En hvað
ættu leikfimis-verkfæri að gjöra til skólans, meðan ekki
kemur annar kennari en Halldór, sem hefði þó að
minnsta kosti hugmynd um, hvort heldur ætti að brúka
þau með höndum eða fótum? Það er ekki nóg að Halldór
er lítt nýtur kennari, heldur er hann líka það vesalmenni,
að hann getur ekki haldið reglu í þeim tímum, sem hann
er að bögglast við að kenna í, jafnvel þótt hann haldi
hverja nuddunarræðuna ofan í aðra. Það er ekki dæma-
laust, að piltar hafa spilað í tímum hans, svo og haft
þrásinnis opt óhæfan hávaða og skarkala. Svona er hvað
eptir öðru fyrir Halldóri, ólagið og vankunnáttan.
Það sem að framan er sagt um Halldór Briem og
kennslu hans, eru ekki allir gallar Möðruvallaskóla,
heldur eru þeir margir fleiri; hafa þeir einkum komið í
ljós í vetur, því að það hefur virzt svo, sem umsjón og
skólastjórn skólastjóra J. A. Hjaltalíns, hafi eigi leikið á
hjólum stjórnsemi og hirðusemi. Hefir litið svo út sem
hann væri þyrill í hendi ráðríkrar konu, en það vita allir
að mjög er óhentugt fyrir skólann, hvort sem það kemur
niður á piltum eða kennurum.
Fyrirkomulagið á vel flestu, sem Möðruvallaskóla til-
heyrir, er mjög í ólagi, og miklu verra en það ætti að vera
og mætti vera, bæði með umsjón á skólanum, munum
hans og jafnvel með pilta þá sem sækja hann, og sýnist
það ekki lýsa stjórnsemi og hirðusemi skólastjóra, sem á
þó að líta eptir að stjórna öllu sem skólann snertir. Það
sýnist t.d. öldungis ófært, að piltum sé ekkert haldið til
Skólapilturinn, handskrif-
að blað sem skólapiltar á
Möðruvöllum gáfu út
hálfsmánaðarlega og var
það lesið upp á fundum.
Fyrsta blaðið kom út vet-
urinn 1880-1881.
(1) Front Board
(2) Front Board
(3) Front Flyleaf
(4) Front Flyleaf
(5) Front Flyleaf
(6) Front Flyleaf
(7) Front Flyleaf
(8) Front Flyleaf
(9) Page I
(10) Page II
(11) Page III
(12) Page IV
(13) Page V
(14) Page VI
(15) Page VII
(16) Page VIII
(17) Page IX
(18) Page X
(19) Page XI
(20) Page XII
(21) Page XIII
(22) Page XIV
(23) Page XV
(24) Page XVI
(25) Page XVII
(26) Page XVIII
(27) Page XIX
(28) Page XX
(29) Page XXI
(30) Page XXII
(31) Page XXIII
(32) Page XXIV
(33) Page 1
(34) Page 2
(35) Page 3
(36) Page 4
(37) Page 5
(38) Page 6
(39) Page 7
(40) Page 8
(41) Page 9
(42) Page 10
(43) Page 11
(44) Page 12
(45) Page 13
(46) Page 14
(47) Page 15
(48) Page 16
(49) Page 17
(50) Page 18
(51) Page 19
(52) Page 20
(53) Page 21
(54) Page 22
(55) Page 23
(56) Page 24
(57) Page 25
(58) Page 26
(59) Page 27
(60) Page 28
(61) Page 29
(62) Page 30
(63) Page 31
(64) Page 32
(65) Page 33
(66) Page 34
(67) Page 35
(68) Page 36
(69) Page 37
(70) Page 38
(71) Page 39
(72) Page 40
(73) Page 41
(74) Page 42
(75) Page 43
(76) Page 44
(77) Page 45
(78) Page 46
(79) Page 47
(80) Page 48
(81) Page 49
(82) Page 50
(83) Page 51
(84) Page 52
(85) Page 53
(86) Page 54
(87) Page 55
(88) Page 56
(89) Page 57
(90) Page 58
(91) Page 59
(92) Page 60
(93) Page 61
(94) Page 62
(95) Page 63
(96) Page 64
(97) Page 65
(98) Page 66
(99) Page 67
(100) Page 68
(101) Page 69
(102) Page 70
(103) Page 71
(104) Page 72
(105) Page 73
(106) Page 74
(107) Page 75
(108) Page 76
(109) Page 77
(110) Page 78
(111) Page 79
(112) Page 80
(113) Page 81
(114) Page 82
(115) Page 83
(116) Page 84
(117) Page 85
(118) Page 86
(119) Page 87
(120) Page 88
(121) Page 89
(122) Page 90
(123) Page 91
(124) Page 92
(125) Page 93
(126) Page 94
(127) Page 95
(128) Page 96
(129) Page 97
(130) Page 98
(131) Page 99
(132) Page 100
(133) Page 101
(134) Page 102
(135) Page 103
(136) Page 104
(137) Page 105
(138) Page 106
(139) Page 107
(140) Page 108
(141) Page 109
(142) Page 110
(143) Page 111
(144) Page 112
(145) Page 113
(146) Page 114
(147) Page 115
(148) Page 116
(149) Page 117
(150) Page 118
(151) Page 119
(152) Page 120
(153) Page 121
(154) Page 122
(155) Page 123
(156) Page 124
(157) Page 125
(158) Page 126
(159) Page 127
(160) Page 128
(161) Page 129
(162) Page 130
(163) Page 131
(164) Page 132
(165) Page 133
(166) Page 134
(167) Page 135
(168) Page 136
(169) Page 137
(170) Page 138
(171) Page 139
(172) Page 140
(173) Page 141
(174) Page 142
(175) Page 143
(176) Page 144
(177) Page 145
(178) Page 146
(179) Page 147
(180) Page 148
(181) Page 149
(182) Page 150
(183) Page 151
(184) Page 152
(185) Page 153
(186) Page 154
(187) Page 155
(188) Page 156
(189) Page 157
(190) Page 158
(191) Page 159
(192) Page 160
(193) Page 161
(194) Page 162
(195) Page 163
(196) Page 164
(197) Page 165
(198) Page 166
(199) Page 167
(200) Page 168
(201) Page 169
(202) Page 170
(203) Page 171
(204) Page 172
(205) Page 173
(206) Page 174
(207) Page 175
(208) Page 176
(209) Page 177
(210) Page 178
(211) Page 179
(212) Page 180
(213) Page 181
(214) Page 182
(215) Page 183
(216) Page 184
(217) Page 185
(218) Page 186
(219) Page 187
(220) Page 188
(221) Page 189
(222) Page 190
(223) Page 191
(224) Page 192
(225) Page 193
(226) Page 194
(227) Page 195
(228) Page 196
(229) Page 197
(230) Page 198
(231) Page 199
(232) Page 200
(233) Page 201
(234) Page 202
(235) Page 203
(236) Page 204
(237) Page 205
(238) Page 206
(239) Page 207
(240) Page 208
(241) Page 209
(242) Page 210
(243) Page 211
(244) Page 212
(245) Page 213
(246) Page 214
(247) Page 215
(248) Page 216
(249) Page 217
(250) Page 218
(251) Page 219
(252) Page 220
(253) Page 221
(254) Page 222
(255) Page 223
(256) Page 224
(257) Page 225
(258) Page 226
(259) Page 227
(260) Page 228
(261) Page 229
(262) Page 230
(263) Page 231
(264) Page 232
(265) Page 233
(266) Page 234
(267) Page 235
(268) Page 236
(269) Page 237
(270) Page 238
(271) Page 239
(272) Page 240
(273) Page 241
(274) Page 242
(275) Page 243
(276) Page 244
(277) Page 245
(278) Page 246
(279) Page 247
(280) Page 248
(281) Page 249
(282) Page 250
(283) Page 251
(284) Page 252
(285) Page 253
(286) Page 254
(287) Page 255
(288) Page 256
(289) Page 257
(290) Page 258
(291) Page 259
(292) Page 260
(293) Page 261
(294) Page 262
(295) Page 263
(296) Page 264
(297) Page 265
(298) Page 266
(299) Page 267
(300) Page 268
(301) Page 269
(302) Page 270
(303) Page 271
(304) Page 272
(305) Page 273
(306) Page 274
(307) Page 275
(308) Page 276
(309) Page 277
(310) Page 278
(311) Page 279
(312) Page 280
(313) Page 281
(314) Page 282
(315) Page 283
(316) Page 284
(317) Page 285
(318) Page 286
(319) Page 287
(320) Page 288
(321) Page 289
(322) Page 290
(323) Page 291
(324) Page 292
(325) Page 293
(326) Page 294
(327) Page 295
(328) Page 296
(329) Page 297
(330) Page 298
(331) Page 299
(332) Page 300
(333) Page 301
(334) Page 302
(335) Page 303
(336) Page 304
(337) Page 305
(338) Page 306
(339) Page 307
(340) Page 308
(341) Page 309
(342) Page 310
(343) Page 311
(344) Page 312
(345) Page 313
(346) Page 314
(347) Page 315
(348) Page 316
(349) Page 317
(350) Page 318
(351) Page 319
(352) Page 320
(353) Page 321
(354) Page 322
(355) Page 323
(356) Page 324
(357) Page 325
(358) Page 326
(359) Page 327
(360) Page 328
(361) Rear Flyleaf
(362) Rear Flyleaf
(363) Rear Flyleaf
(364) Rear Flyleaf
(365) Rear Flyleaf
(366) Rear Flyleaf
(367) Rear Board
(368) Rear Board
(369) Spine
(370) Fore Edge
(371) Scale
(372) Color Palette
(2) Front Board
(3) Front Flyleaf
(4) Front Flyleaf
(5) Front Flyleaf
(6) Front Flyleaf
(7) Front Flyleaf
(8) Front Flyleaf
(9) Page I
(10) Page II
(11) Page III
(12) Page IV
(13) Page V
(14) Page VI
(15) Page VII
(16) Page VIII
(17) Page IX
(18) Page X
(19) Page XI
(20) Page XII
(21) Page XIII
(22) Page XIV
(23) Page XV
(24) Page XVI
(25) Page XVII
(26) Page XVIII
(27) Page XIX
(28) Page XX
(29) Page XXI
(30) Page XXII
(31) Page XXIII
(32) Page XXIV
(33) Page 1
(34) Page 2
(35) Page 3
(36) Page 4
(37) Page 5
(38) Page 6
(39) Page 7
(40) Page 8
(41) Page 9
(42) Page 10
(43) Page 11
(44) Page 12
(45) Page 13
(46) Page 14
(47) Page 15
(48) Page 16
(49) Page 17
(50) Page 18
(51) Page 19
(52) Page 20
(53) Page 21
(54) Page 22
(55) Page 23
(56) Page 24
(57) Page 25
(58) Page 26
(59) Page 27
(60) Page 28
(61) Page 29
(62) Page 30
(63) Page 31
(64) Page 32
(65) Page 33
(66) Page 34
(67) Page 35
(68) Page 36
(69) Page 37
(70) Page 38
(71) Page 39
(72) Page 40
(73) Page 41
(74) Page 42
(75) Page 43
(76) Page 44
(77) Page 45
(78) Page 46
(79) Page 47
(80) Page 48
(81) Page 49
(82) Page 50
(83) Page 51
(84) Page 52
(85) Page 53
(86) Page 54
(87) Page 55
(88) Page 56
(89) Page 57
(90) Page 58
(91) Page 59
(92) Page 60
(93) Page 61
(94) Page 62
(95) Page 63
(96) Page 64
(97) Page 65
(98) Page 66
(99) Page 67
(100) Page 68
(101) Page 69
(102) Page 70
(103) Page 71
(104) Page 72
(105) Page 73
(106) Page 74
(107) Page 75
(108) Page 76
(109) Page 77
(110) Page 78
(111) Page 79
(112) Page 80
(113) Page 81
(114) Page 82
(115) Page 83
(116) Page 84
(117) Page 85
(118) Page 86
(119) Page 87
(120) Page 88
(121) Page 89
(122) Page 90
(123) Page 91
(124) Page 92
(125) Page 93
(126) Page 94
(127) Page 95
(128) Page 96
(129) Page 97
(130) Page 98
(131) Page 99
(132) Page 100
(133) Page 101
(134) Page 102
(135) Page 103
(136) Page 104
(137) Page 105
(138) Page 106
(139) Page 107
(140) Page 108
(141) Page 109
(142) Page 110
(143) Page 111
(144) Page 112
(145) Page 113
(146) Page 114
(147) Page 115
(148) Page 116
(149) Page 117
(150) Page 118
(151) Page 119
(152) Page 120
(153) Page 121
(154) Page 122
(155) Page 123
(156) Page 124
(157) Page 125
(158) Page 126
(159) Page 127
(160) Page 128
(161) Page 129
(162) Page 130
(163) Page 131
(164) Page 132
(165) Page 133
(166) Page 134
(167) Page 135
(168) Page 136
(169) Page 137
(170) Page 138
(171) Page 139
(172) Page 140
(173) Page 141
(174) Page 142
(175) Page 143
(176) Page 144
(177) Page 145
(178) Page 146
(179) Page 147
(180) Page 148
(181) Page 149
(182) Page 150
(183) Page 151
(184) Page 152
(185) Page 153
(186) Page 154
(187) Page 155
(188) Page 156
(189) Page 157
(190) Page 158
(191) Page 159
(192) Page 160
(193) Page 161
(194) Page 162
(195) Page 163
(196) Page 164
(197) Page 165
(198) Page 166
(199) Page 167
(200) Page 168
(201) Page 169
(202) Page 170
(203) Page 171
(204) Page 172
(205) Page 173
(206) Page 174
(207) Page 175
(208) Page 176
(209) Page 177
(210) Page 178
(211) Page 179
(212) Page 180
(213) Page 181
(214) Page 182
(215) Page 183
(216) Page 184
(217) Page 185
(218) Page 186
(219) Page 187
(220) Page 188
(221) Page 189
(222) Page 190
(223) Page 191
(224) Page 192
(225) Page 193
(226) Page 194
(227) Page 195
(228) Page 196
(229) Page 197
(230) Page 198
(231) Page 199
(232) Page 200
(233) Page 201
(234) Page 202
(235) Page 203
(236) Page 204
(237) Page 205
(238) Page 206
(239) Page 207
(240) Page 208
(241) Page 209
(242) Page 210
(243) Page 211
(244) Page 212
(245) Page 213
(246) Page 214
(247) Page 215
(248) Page 216
(249) Page 217
(250) Page 218
(251) Page 219
(252) Page 220
(253) Page 221
(254) Page 222
(255) Page 223
(256) Page 224
(257) Page 225
(258) Page 226
(259) Page 227
(260) Page 228
(261) Page 229
(262) Page 230
(263) Page 231
(264) Page 232
(265) Page 233
(266) Page 234
(267) Page 235
(268) Page 236
(269) Page 237
(270) Page 238
(271) Page 239
(272) Page 240
(273) Page 241
(274) Page 242
(275) Page 243
(276) Page 244
(277) Page 245
(278) Page 246
(279) Page 247
(280) Page 248
(281) Page 249
(282) Page 250
(283) Page 251
(284) Page 252
(285) Page 253
(286) Page 254
(287) Page 255
(288) Page 256
(289) Page 257
(290) Page 258
(291) Page 259
(292) Page 260
(293) Page 261
(294) Page 262
(295) Page 263
(296) Page 264
(297) Page 265
(298) Page 266
(299) Page 267
(300) Page 268
(301) Page 269
(302) Page 270
(303) Page 271
(304) Page 272
(305) Page 273
(306) Page 274
(307) Page 275
(308) Page 276
(309) Page 277
(310) Page 278
(311) Page 279
(312) Page 280
(313) Page 281
(314) Page 282
(315) Page 283
(316) Page 284
(317) Page 285
(318) Page 286
(319) Page 287
(320) Page 288
(321) Page 289
(322) Page 290
(323) Page 291
(324) Page 292
(325) Page 293
(326) Page 294
(327) Page 295
(328) Page 296
(329) Page 297
(330) Page 298
(331) Page 299
(332) Page 300
(333) Page 301
(334) Page 302
(335) Page 303
(336) Page 304
(337) Page 305
(338) Page 306
(339) Page 307
(340) Page 308
(341) Page 309
(342) Page 310
(343) Page 311
(344) Page 312
(345) Page 313
(346) Page 314
(347) Page 315
(348) Page 316
(349) Page 317
(350) Page 318
(351) Page 319
(352) Page 320
(353) Page 321
(354) Page 322
(355) Page 323
(356) Page 324
(357) Page 325
(358) Page 326
(359) Page 327
(360) Page 328
(361) Rear Flyleaf
(362) Rear Flyleaf
(363) Rear Flyleaf
(364) Rear Flyleaf
(365) Rear Flyleaf
(366) Rear Flyleaf
(367) Rear Board
(368) Rear Board
(369) Spine
(370) Fore Edge
(371) Scale
(372) Color Palette