En nú þyrfti jeg nauðsynlega að fá að vita með áreið- anlegri vissu, hvort skólinn á ekki að starfa síðari hluta vetrar og fram á vorið, þangað til prófum er lokið og þá hvenær hann eigi að taka til starfa. Eins og jeg hef áður tekið fram, yrði að haga því nokkuð eftir skipaferðum, helst austan um land, því nemendur eru fleiri austan en vestan fyrir Akureyri, þó eru nokkrir í Húnavatnssýslu vestanverðri og Dalasýslu og væri þeim áríðandi að fá skipsferð. Seinna en 15. febrúar til 1. mars mætti kensla ekki byrja. Ætti hún þá að geta staðið yfir um þriggja mánaða tíma nálega óslitinn með því að takmarka Páska- og Hvítasunnuleyfi við helgidagana og láta Gagnfræða- prófið ganga eitthvað fram í júnímánuð, sem hvort- tveggja væri gerlegt. Kenslu í aðalnámsgreinunum mætti líka auka að nokkrum mun með því að sleppa nokkrum námsgreinunum, svo sem leikfimi, handavinnu og söng. Við það sparaðist líka upphitun á þeim herbergjum, sem notuð eru til kenslu í þessum greinum. Eins og hinu háa stjórnarráði er kunnugt, vantar íslenskukennara til skólans. í sumar talaði jeg um það við forsætisráðherra, að nauðsyn bæri til að slá embættinu upp 1. október með umsóknarfresti til nýárs, en það hefur þvi miður farist fyrir. Þá hefði það komið í ljós í tíma, hvort nokkur nýtur maður vildi líta við embættinu með þeim launakjörum, sem því fylgja að lögum. Ef það yrði ekki, neyddist stjórn og þing til að hækka launin. enda er ekki vanþörf á því. t símskeyti til forsætisráð- herra 9. ág. s.l. ljet jeg þess getið, að fengjust eigi aðrir til að sækja en lítt mentaðir menn eða viðvaningar, áliti jeg rjettara að loka skólanum eða jeg neyddist til að beiðast lausnar. Svo áríðandi og sjálfsagt tel jeg að íslensku- kennarasætið sje vel skipað. Jeg hef sagt forsætisráðherra að jeg hafi í svipinn ekki augastað á nema einum manni í þetta sæti og hann vildi jeg fá, það er Sigurður mag. Guðmundsson, enda sennilegt að hann fengist, ef sæmi- leg laun væru í boði. Á því ætti eigi að standa, þegar sýnt væri, að nýtir menn fást eigi með öðru móti. Sjera Geir Sæmundsson vígslubiskup fæst máske til að halda áfram dönskukenslunni fyrst um sinn, en þá býst jeg að sjálfsögðu við að hann vilji hafa hin sömu mánaðarlaun og í fyrra meðan kenslu er frestað, eins og aðrir tímakennarar við landsskólana. Sögu yrði íslenskukennarinn hver sem hann verður að kenna fyrst um sinn að minsta kosti. Örðugast verður að koma á heimavistum með sam- mötuneyti um miðjan vetur, en þetta er þó nauðsynlegt, svo nemendum verði kleift að kosta sig hjer. Þorsteinn Jónsson kaupmaður á Seyðisfirði hefur ótilkvaddur boðist til að gefa skólanum Tjörneskol, 30 tons, svo hann geti starfað í vetur og lítst mjer rjett, enda gefandinn látið það í ljós, að heimavistin fái þau, ef þau koma, sem mjög er tvísýnt, þar sem veturinn lagðist svo snemma að og ilt hefur verið og líklega lítt kleift að vinna námuna og enn verra að koma kolunum hingað, ef tið eigi breytist til batnaðar. En jeg get ekki betur sjeð en fátækir náms- menn ættu að fá tiltölulegan hlut af 125 kr. kolunum móts við aðra. Mun jeg fara fram á það og landsstjórnin ætti að stuðla að því að svo yrði. Heimavistin ætti því ekki að stranda á eldsneytisleysi, ekki síst ef Tjörneskolin kæmu. Steinolíu, kornvöru, sykur, kaffi og aðrar nauð- synjar ætti heimavistin að geta fengið hjá landsversluninni. Þá vildi jeg leyfa mjer að minna hið háa stjórnarráð á að söngkennara vantar hjer til skólans næsta ár, þó söngkenslu yrði slept hjer í vetur. Jeg skal geta þess, að Sigfús Einarsson söngfræðingur og organisti hefur bent mjer á Reyni Gíslason í Reykjavík sem sjerstaklega efni- legan söngkennara og vel fallinn til þessa starfa. Átti jeg tal við þenna mann í sumar og fanst mjer að hann ekki mundi alveg ófáanlegur til að takast þetta starf á hendur, ef hann hefði von um lífvænlega stöðu hjer. Sjálfsagt gæti hann fengið söngkenslu við barnaskóla bæjarins og að líkindum við væntanlegan húsmæðraskóla og svo prí- vatkenslu meiri eða minni, ef hann reynist svo sem af er látið og varla er efamál. Þætti mjer mikilsvert að stjórn- arráðið leitaði sjer upplýsinga um manninn og trygði skólanum hann eða annan jafnsnjallan eða snjallari, þvi jeg legg mikla áherslu á að söngkensla sje í góðu lagi í skólanum. Jeg get annars ekki dulist þess, að mjer finst stjórninni bera skylda til þess að vera sjer úti um góða kenslukrafta til skólanna og fái hún þá eigi með þeim launum sem lög heimila, þá eigi hún að leggja til við þingið að hækkuð sjeu launin. sje það ófáanlegt til þess, þá liggur eigi annað fyrir en loka skólunum fyrir fult og alt eða um stundarsakir, þar til betur blæs, því mesta fásinna er að halda uppi ónýtum skólum eða ljelegum. Það er ekki nóg að fje því sem til þeirra er kostað sje á glæ kastað, heldur hafa þeir blátt áfram stórskaðleg áhrif á hugsunarhátt fólksins. Virðingarfylst. Stefán Stefánsson. Til Stjórnarráðsins". Með brjefi þessu þóttist jeg hafa gjört stjórninni aug- ljóst, svo eigi væri um að villast, hvað skólanum væri lífsnauðsynlegt í nánustu framtíð, en þvi miður hefur það að mestu farist fyrir hingað til. Veturinn skall yfir með ódæma harðneskju og leið svo fram yfir miðjan janúar að ekki bar til tíðinda, engin vitneskja fjekst um það með sannindum, hvort eða hvenær skólinn tæki til starfa. Eitthvað um 19. janúar átti jeg símtal við forsætisráð- herrann og skýrði hann mjer frá því, að engar horfur væru á því að kensla gæti orðið í skólanum í vetur að nokkru ráði. Ljet jeg þá prenta tilkynningu um skólann er jeg sendi öllum nemendum og var hún á þessa leið: „I gærkveldi átti jeg símtal við forsætisráðherrann og taldi hann þess engan kost úr því sem komið væri og eftir því sem áhorfðist, að kensla gæti orðið I skólanum I vetur. íslenskukennara hefir stjórnin engan fengið, sem henni hefir líkað, og er það eitt út af fyrir sig nóg til þess að ekki getur orðið af kenslu í skólanum, því síst af öllu má íslenskukenslan falla niður. Mikið vantar á að nægilegt eldsneyti og ljósmeti sje fyrir hendi og ekkert útlit fyrir að það náist hingað í bráð. Og þótt eldsneyti væri fáanlegt, þá mundi skólahúsið reynast svo eldsneytisfrekt í aftakafrosthörkum þeim, sem nú ganga, að viðunandi upphitun með því kolaverði sem nú er mundi verða afarkostnaðarsöm og efnalitlum nemendum með öllu ókleif; þegar svo þar við bætist að allar aðrar lífsnauðsynjar eru rándýrar og sumar lítt fá- anlegar eða með öllu ófáanlegar. Flestir nemendur munu hafa lesið eftir föngum í vet- ur. ekki sist þeir, sem áttu að taka gagnfræðapróf á vori komanda. í ráði er að próf verði haldið í skólanum í vor á venjulegum tíma — síðari hluta maímánaðar, svo fram- arlega að ótíð og ísalög og þarafleiðandi almenn óáran og vandræði eigi banni, sem tæplega er við að búast eftir svo langan og strangan vetur, þó auðvitað geti svo farið. Ef vel lætur býst jeg við að ársprófið verði I vikunni fyrir Hvítasunnuna, en gagnfræðaprófið í vikunni eftir hátíðina. Um þetta verður nánar auglýst þegar fram á kemur og hægra verður að áætla með nokkurri vissu um samgöngur og spá um tíðarfar. Vegna þeirra nemenda, sem langt eiga að, hefi jeg hugsað mjer að árspróf verði lika haft að hausti fyrir þá er þess æskja. Með þessu móti geta þeir alveg sparað sjer ferðakostnaðinn hingað í vor og unnið sjer inn drjúgan 273

(1) Front Board
(2) Front Board
(3) Front Flyleaf
(4) Front Flyleaf
(5) Front Flyleaf
(6) Front Flyleaf
(7) Front Flyleaf
(8) Front Flyleaf
(9) Page I
(10) Page II
(11) Page III
(12) Page IV
(13) Page V
(14) Page VI
(15) Page VII
(16) Page VIII
(17) Page IX
(18) Page X
(19) Page XI
(20) Page XII
(21) Page XIII
(22) Page XIV
(23) Page XV
(24) Page XVI
(25) Page XVII
(26) Page XVIII
(27) Page XIX
(28) Page XX
(29) Page XXI
(30) Page XXII
(31) Page XXIII
(32) Page XXIV
(33) Page 1
(34) Page 2
(35) Page 3
(36) Page 4
(37) Page 5
(38) Page 6
(39) Page 7
(40) Page 8
(41) Page 9
(42) Page 10
(43) Page 11
(44) Page 12
(45) Page 13
(46) Page 14
(47) Page 15
(48) Page 16
(49) Page 17
(50) Page 18
(51) Page 19
(52) Page 20
(53) Page 21
(54) Page 22
(55) Page 23
(56) Page 24
(57) Page 25
(58) Page 26
(59) Page 27
(60) Page 28
(61) Page 29
(62) Page 30
(63) Page 31
(64) Page 32
(65) Page 33
(66) Page 34
(67) Page 35
(68) Page 36
(69) Page 37
(70) Page 38
(71) Page 39
(72) Page 40
(73) Page 41
(74) Page 42
(75) Page 43
(76) Page 44
(77) Page 45
(78) Page 46
(79) Page 47
(80) Page 48
(81) Page 49
(82) Page 50
(83) Page 51
(84) Page 52
(85) Page 53
(86) Page 54
(87) Page 55
(88) Page 56
(89) Page 57
(90) Page 58
(91) Page 59
(92) Page 60
(93) Page 61
(94) Page 62
(95) Page 63
(96) Page 64
(97) Page 65
(98) Page 66
(99) Page 67
(100) Page 68
(101) Page 69
(102) Page 70
(103) Page 71
(104) Page 72
(105) Page 73
(106) Page 74
(107) Page 75
(108) Page 76
(109) Page 77
(110) Page 78
(111) Page 79
(112) Page 80
(113) Page 81
(114) Page 82
(115) Page 83
(116) Page 84
(117) Page 85
(118) Page 86
(119) Page 87
(120) Page 88
(121) Page 89
(122) Page 90
(123) Page 91
(124) Page 92
(125) Page 93
(126) Page 94
(127) Page 95
(128) Page 96
(129) Page 97
(130) Page 98
(131) Page 99
(132) Page 100
(133) Page 101
(134) Page 102
(135) Page 103
(136) Page 104
(137) Page 105
(138) Page 106
(139) Page 107
(140) Page 108
(141) Page 109
(142) Page 110
(143) Page 111
(144) Page 112
(145) Page 113
(146) Page 114
(147) Page 115
(148) Page 116
(149) Page 117
(150) Page 118
(151) Page 119
(152) Page 120
(153) Page 121
(154) Page 122
(155) Page 123
(156) Page 124
(157) Page 125
(158) Page 126
(159) Page 127
(160) Page 128
(161) Page 129
(162) Page 130
(163) Page 131
(164) Page 132
(165) Page 133
(166) Page 134
(167) Page 135
(168) Page 136
(169) Page 137
(170) Page 138
(171) Page 139
(172) Page 140
(173) Page 141
(174) Page 142
(175) Page 143
(176) Page 144
(177) Page 145
(178) Page 146
(179) Page 147
(180) Page 148
(181) Page 149
(182) Page 150
(183) Page 151
(184) Page 152
(185) Page 153
(186) Page 154
(187) Page 155
(188) Page 156
(189) Page 157
(190) Page 158
(191) Page 159
(192) Page 160
(193) Page 161
(194) Page 162
(195) Page 163
(196) Page 164
(197) Page 165
(198) Page 166
(199) Page 167
(200) Page 168
(201) Page 169
(202) Page 170
(203) Page 171
(204) Page 172
(205) Page 173
(206) Page 174
(207) Page 175
(208) Page 176
(209) Page 177
(210) Page 178
(211) Page 179
(212) Page 180
(213) Page 181
(214) Page 182
(215) Page 183
(216) Page 184
(217) Page 185
(218) Page 186
(219) Page 187
(220) Page 188
(221) Page 189
(222) Page 190
(223) Page 191
(224) Page 192
(225) Page 193
(226) Page 194
(227) Page 195
(228) Page 196
(229) Page 197
(230) Page 198
(231) Page 199
(232) Page 200
(233) Page 201
(234) Page 202
(235) Page 203
(236) Page 204
(237) Page 205
(238) Page 206
(239) Page 207
(240) Page 208
(241) Page 209
(242) Page 210
(243) Page 211
(244) Page 212
(245) Page 213
(246) Page 214
(247) Page 215
(248) Page 216
(249) Page 217
(250) Page 218
(251) Page 219
(252) Page 220
(253) Page 221
(254) Page 222
(255) Page 223
(256) Page 224
(257) Page 225
(258) Page 226
(259) Page 227
(260) Page 228
(261) Page 229
(262) Page 230
(263) Page 231
(264) Page 232
(265) Page 233
(266) Page 234
(267) Page 235
(268) Page 236
(269) Page 237
(270) Page 238
(271) Page 239
(272) Page 240
(273) Page 241
(274) Page 242
(275) Page 243
(276) Page 244
(277) Page 245
(278) Page 246
(279) Page 247
(280) Page 248
(281) Page 249
(282) Page 250
(283) Page 251
(284) Page 252
(285) Page 253
(286) Page 254
(287) Page 255
(288) Page 256
(289) Page 257
(290) Page 258
(291) Page 259
(292) Page 260
(293) Page 261
(294) Page 262
(295) Page 263
(296) Page 264
(297) Page 265
(298) Page 266
(299) Page 267
(300) Page 268
(301) Page 269
(302) Page 270
(303) Page 271
(304) Page 272
(305) Page 273
(306) Page 274
(307) Page 275
(308) Page 276
(309) Page 277
(310) Page 278
(311) Page 279
(312) Page 280
(313) Page 281
(314) Page 282
(315) Page 283
(316) Page 284
(317) Page 285
(318) Page 286
(319) Page 287
(320) Page 288
(321) Page 289
(322) Page 290
(323) Page 291
(324) Page 292
(325) Page 293
(326) Page 294
(327) Page 295
(328) Page 296
(329) Page 297
(330) Page 298
(331) Page 299
(332) Page 300
(333) Page 301
(334) Page 302
(335) Page 303
(336) Page 304
(337) Page 305
(338) Page 306
(339) Page 307
(340) Page 308
(341) Page 309
(342) Page 310
(343) Page 311
(344) Page 312
(345) Page 313
(346) Page 314
(347) Page 315
(348) Page 316
(349) Page 317
(350) Page 318
(351) Page 319
(352) Page 320
(353) Page 321
(354) Page 322
(355) Page 323
(356) Page 324
(357) Page 325
(358) Page 326
(359) Page 327
(360) Page 328
(361) Rear Flyleaf
(362) Rear Flyleaf
(363) Rear Flyleaf
(364) Rear Flyleaf
(365) Rear Flyleaf
(366) Rear Flyleaf
(367) Rear Board
(368) Rear Board
(369) Spine
(370) Fore Edge
(371) Scale
(372) Color Palette