(68) Page 36
aði stúkur víða um Vestfirði en hvarf til
Ameríku og lést í Brandon 12. ágúst 1907.
Kona hans var Hildur Jósefína Jónsdóttir,
prests á Rafnseyri Benediktssonar, en þau
skildu.
Ásgeir Sigurðsson varð gagnfræðingur á
Möðruvöllum 1882, stundaði síðan verslun-
amám í Edínaborg og verslunarstörf á Akur-
eyri til ársins 1895, að hann stofnaði Versl-
unina Edinborg. Ásgeir Sigurðsson var talinn
með merkari kaupmönnum í Reykjavík og
gegndi ýmsum trúnaðarstörfum, var m.a.
breskur konsúll á íslandi og einn af stofn-
endum IOGT á íslandi. Ásgeir Sigurðsson
gekk að eiga skoska konu, Amelia Oliver.
Ásgeir lést í Reykjavík í september 1935.
Ásgeir var mikill æringi. Eru til ýmsar frá-
sagnir þar um. Á einum stað segir:
Kennaramir bjuggu allir í skólahúsinu. Hafði skóla-
stjóri allstóra íbúð, en hinir kennararnir sín tvö herbergin
hvor. Kennslustofur voru tvær, og voru þær jafnframt
lestrarstofur pilta til undirbúnings kennslustunda.
Svefnherbergi pilta voru tvö. Voru þau, að minnsta kosti
fyrsta haustið, sem ég var þar, samliggjandi og dyr á milli,
sem loka mátti og opna eftir vild. Það var eitt kvöld, rétt
eftir að piltar voru komnir og nýháttaðir, að dyrnar voru
opnar milli herbergjanna. Brá þá svo undarlega við, að
ýmis konar kynjamyndir fóru að birtast á hvítkölkuðum
veggnum í annarri svefnstofunni. Voru þessar myndir
all-ægilegar sumar hverjar, t.d. hornóttir púkar og annar
þess konar lýður. Var ekki laust við, að beygur kæmi í
suma, er á þetta horfðu, því að menn skildu, sem von var,
ekki, hvernig á myndum þessum gæti staðið. En brátt
fékkst ráðning þeirrar gátu: Ásgeir Sigurðsson, fóstur-
sonur skólastjóra, hafði verið þarna að verki með
skuggamyndavél, en það verkfæri þekktu víst engir, sem
viðstaddir voru. Ásgeir var þá 16 ára og einhver sá mesti
æringi sem ég hefi kynnzt. Hann réð bókstaflega ekki við
sig fyrir fjöri og gáska. Hann kunni illa íslenzkuna, en
talaði enskuna þeim mun betur. Var margt skringilegt
haft eftir honum, en hann lét sig það engu skipta, nema
hvað hann hefndi sín þá ef til vill með einhverjum smá-
hrekkjum. En öll hans „strákapör" voru svo græskulaus,
að enginn þykktist við. Hann var hvers manns hugljúfi og
hleypti kátínu og fjöri í piltahópinn. (Ólafur Thorlacius
Minningar 50-51)
Skólameistari
á Möðruvöllum
Hinn 30. júní 1880 var Jón A. Hjaltalín skip-
aður af konungi forstöðumaður Möðruvalla-
skólans. Komu þau hjón til Akureyrar með
skipinu Phönix frá Kaupmannahöfn hinn 11.
ágúst 1880. (Norðanfari 1880 110)
Ýmsir urðu til að sækjast eftir þessu starfi.
Merkileg er frásögn í bréfi, sem dagsett er í
Reykjavík 29. nóvember 1879, frá séra
Matthíasi til séra Jóns Bjarnasonar, sem um
tíma var stundakennari við Lærða skólann og
kennari við Lutheran College í Decorah í
Iowa í Bandaríkjunum en síðan prestur ís-
lenskra safnaða í Nýja íslandi í Manitoba. I
bréfinu segir:
Verið margvelkomin heim í vor! Ef þú færð ekki em-
bætti strax, skaltu þó hafa Þjóðólf — já, ef til vill: gratis.
Efasamt er, hvort þú fáir skólann fyrir norðan, því þótt
þú án efa sért vel, já, mjög vel kvalificeraður, þá þykjast
þeir þremenningarnir, hinir sem sækja: Eiríkur (bróðir
Briem), Jón Hjaltalín og séra Ljótur ekki síður meriter-
aðir; annars fær Eiríkur líklega skólann, því hann er í
vetur sjálfur við brunninn, þ.e. í Höfn. Aftur hefðir þú
strax fengið 2. embættið. Hverjir um það sækja, veit ég
ekki. (Bréf Matthíasar Jochumssonar 1935 263-264)
Margt er merkilegt í þessari frásögn bréfs-
ins. Fyrst er að telja, að séra Eiríkur Briem,
prestur að Steinnesi, hefur þótt líklegastur til
að fá skólameistaraembættið á Möðruvöllum.
Hann var vel lærður maður og var hinn 29.
júlí 1880 skipaður kennari við Prestaskólann.
Því embætti hélt hann til 1911, er Háskóli
íslands var stofnaður. Þá varð hann prófessor
að nafnbót.
Annað, sem merkilegt má telja, er að séra
Jón Bjarnason hefur sótt um embættið, en
þess er ekki getið annars staðar, svo kunnugt
sé. Hið þriðja og merkilegasta er, að bréfið
staðfestir þá sögn, að séra Arnljótur á Bægisá
hafi sótt um embætti skólameistara á
Möðruvöllum og raunar ætlað sér það, eins
og sagnir eru um. (Norðlenzki skólinn 147)
Hafi hann því barist fyrir skólastofnun af
eiginhagsfýsi og sjálfselsku. Þegar Hjaltalín
fékk hins vegar starfið, má ætla að séra Arn-
ljótur hafi snúist gegn skólanum og Hjaltalín
og orðið óþægur ljár í þúfu. Skýrist ef til vill
sumt af framferði hans í matarmálinu, þegar
það er skoðað í þessu ljósi, og er að því vikið á
öðrum stað.
Indriði Einarsson skáld, sem var gagn-
kunnugur Hjaltalín, segir í æviminningum
sínum, að Hilmar Finsen landshöfðingi hafi
gert Hjaltalín að skólastjóra og sagt honum,
að hann yrði að vera sín eigin reglugerð.
(Indriði Einarsson Séð og lifað 227)
Þorvaldur Thoroddsen segir, að Tryggvi
Gunnarsson, frændi Hjaltalíns, sem þá var
búsettur í Kaupmannahöfn, hafi sterklega
mælt með Hjaltalín við Nellemann Islands-
ráðherra. Þorvaldur segir:
Oddgeir Stephensen hvatti mig mjög til að sækja um
[kennaraj embættið, og vildi jafnvel gera mig að skóla-
stjóra á Möðruvöllum, því hann treysti ekki Jóni Hjalta-
lín til þess, og áleit ekki heldur holt að Guðrún Hjaltalín,
sem var frændkona Oddgeirs, kæmist þangað. En eg af-
sagði alveg að takast þá ábyrgð á hendur, jafnungur og
óreyndur kennari sem eg var. (Þorvaldur Thoroddsen
Minningabók I 155)
(1) Front Board
(2) Front Board
(3) Front Flyleaf
(4) Front Flyleaf
(5) Front Flyleaf
(6) Front Flyleaf
(7) Front Flyleaf
(8) Front Flyleaf
(9) Page I
(10) Page II
(11) Page III
(12) Page IV
(13) Page V
(14) Page VI
(15) Page VII
(16) Page VIII
(17) Page IX
(18) Page X
(19) Page XI
(20) Page XII
(21) Page XIII
(22) Page XIV
(23) Page XV
(24) Page XVI
(25) Page XVII
(26) Page XVIII
(27) Page XIX
(28) Page XX
(29) Page XXI
(30) Page XXII
(31) Page XXIII
(32) Page XXIV
(33) Page 1
(34) Page 2
(35) Page 3
(36) Page 4
(37) Page 5
(38) Page 6
(39) Page 7
(40) Page 8
(41) Page 9
(42) Page 10
(43) Page 11
(44) Page 12
(45) Page 13
(46) Page 14
(47) Page 15
(48) Page 16
(49) Page 17
(50) Page 18
(51) Page 19
(52) Page 20
(53) Page 21
(54) Page 22
(55) Page 23
(56) Page 24
(57) Page 25
(58) Page 26
(59) Page 27
(60) Page 28
(61) Page 29
(62) Page 30
(63) Page 31
(64) Page 32
(65) Page 33
(66) Page 34
(67) Page 35
(68) Page 36
(69) Page 37
(70) Page 38
(71) Page 39
(72) Page 40
(73) Page 41
(74) Page 42
(75) Page 43
(76) Page 44
(77) Page 45
(78) Page 46
(79) Page 47
(80) Page 48
(81) Page 49
(82) Page 50
(83) Page 51
(84) Page 52
(85) Page 53
(86) Page 54
(87) Page 55
(88) Page 56
(89) Page 57
(90) Page 58
(91) Page 59
(92) Page 60
(93) Page 61
(94) Page 62
(95) Page 63
(96) Page 64
(97) Page 65
(98) Page 66
(99) Page 67
(100) Page 68
(101) Page 69
(102) Page 70
(103) Page 71
(104) Page 72
(105) Page 73
(106) Page 74
(107) Page 75
(108) Page 76
(109) Page 77
(110) Page 78
(111) Page 79
(112) Page 80
(113) Page 81
(114) Page 82
(115) Page 83
(116) Page 84
(117) Page 85
(118) Page 86
(119) Page 87
(120) Page 88
(121) Page 89
(122) Page 90
(123) Page 91
(124) Page 92
(125) Page 93
(126) Page 94
(127) Page 95
(128) Page 96
(129) Page 97
(130) Page 98
(131) Page 99
(132) Page 100
(133) Page 101
(134) Page 102
(135) Page 103
(136) Page 104
(137) Page 105
(138) Page 106
(139) Page 107
(140) Page 108
(141) Page 109
(142) Page 110
(143) Page 111
(144) Page 112
(145) Page 113
(146) Page 114
(147) Page 115
(148) Page 116
(149) Page 117
(150) Page 118
(151) Page 119
(152) Page 120
(153) Page 121
(154) Page 122
(155) Page 123
(156) Page 124
(157) Page 125
(158) Page 126
(159) Page 127
(160) Page 128
(161) Page 129
(162) Page 130
(163) Page 131
(164) Page 132
(165) Page 133
(166) Page 134
(167) Page 135
(168) Page 136
(169) Page 137
(170) Page 138
(171) Page 139
(172) Page 140
(173) Page 141
(174) Page 142
(175) Page 143
(176) Page 144
(177) Page 145
(178) Page 146
(179) Page 147
(180) Page 148
(181) Page 149
(182) Page 150
(183) Page 151
(184) Page 152
(185) Page 153
(186) Page 154
(187) Page 155
(188) Page 156
(189) Page 157
(190) Page 158
(191) Page 159
(192) Page 160
(193) Page 161
(194) Page 162
(195) Page 163
(196) Page 164
(197) Page 165
(198) Page 166
(199) Page 167
(200) Page 168
(201) Page 169
(202) Page 170
(203) Page 171
(204) Page 172
(205) Page 173
(206) Page 174
(207) Page 175
(208) Page 176
(209) Page 177
(210) Page 178
(211) Page 179
(212) Page 180
(213) Page 181
(214) Page 182
(215) Page 183
(216) Page 184
(217) Page 185
(218) Page 186
(219) Page 187
(220) Page 188
(221) Page 189
(222) Page 190
(223) Page 191
(224) Page 192
(225) Page 193
(226) Page 194
(227) Page 195
(228) Page 196
(229) Page 197
(230) Page 198
(231) Page 199
(232) Page 200
(233) Page 201
(234) Page 202
(235) Page 203
(236) Page 204
(237) Page 205
(238) Page 206
(239) Page 207
(240) Page 208
(241) Page 209
(242) Page 210
(243) Page 211
(244) Page 212
(245) Page 213
(246) Page 214
(247) Page 215
(248) Page 216
(249) Page 217
(250) Page 218
(251) Page 219
(252) Page 220
(253) Page 221
(254) Page 222
(255) Page 223
(256) Page 224
(257) Page 225
(258) Page 226
(259) Page 227
(260) Page 228
(261) Page 229
(262) Page 230
(263) Page 231
(264) Page 232
(265) Page 233
(266) Page 234
(267) Page 235
(268) Page 236
(269) Page 237
(270) Page 238
(271) Page 239
(272) Page 240
(273) Page 241
(274) Page 242
(275) Page 243
(276) Page 244
(277) Page 245
(278) Page 246
(279) Page 247
(280) Page 248
(281) Page 249
(282) Page 250
(283) Page 251
(284) Page 252
(285) Page 253
(286) Page 254
(287) Page 255
(288) Page 256
(289) Page 257
(290) Page 258
(291) Page 259
(292) Page 260
(293) Page 261
(294) Page 262
(295) Page 263
(296) Page 264
(297) Page 265
(298) Page 266
(299) Page 267
(300) Page 268
(301) Page 269
(302) Page 270
(303) Page 271
(304) Page 272
(305) Page 273
(306) Page 274
(307) Page 275
(308) Page 276
(309) Page 277
(310) Page 278
(311) Page 279
(312) Page 280
(313) Page 281
(314) Page 282
(315) Page 283
(316) Page 284
(317) Page 285
(318) Page 286
(319) Page 287
(320) Page 288
(321) Page 289
(322) Page 290
(323) Page 291
(324) Page 292
(325) Page 293
(326) Page 294
(327) Page 295
(328) Page 296
(329) Page 297
(330) Page 298
(331) Page 299
(332) Page 300
(333) Page 301
(334) Page 302
(335) Page 303
(336) Page 304
(337) Page 305
(338) Page 306
(339) Page 307
(340) Page 308
(341) Page 309
(342) Page 310
(343) Page 311
(344) Page 312
(345) Page 313
(346) Page 314
(347) Page 315
(348) Page 316
(349) Page 317
(350) Page 318
(351) Page 319
(352) Page 320
(353) Page 321
(354) Page 322
(355) Page 323
(356) Page 324
(357) Page 325
(358) Page 326
(359) Page 327
(360) Page 328
(361) Rear Flyleaf
(362) Rear Flyleaf
(363) Rear Flyleaf
(364) Rear Flyleaf
(365) Rear Flyleaf
(366) Rear Flyleaf
(367) Rear Board
(368) Rear Board
(369) Spine
(370) Fore Edge
(371) Scale
(372) Color Palette
(2) Front Board
(3) Front Flyleaf
(4) Front Flyleaf
(5) Front Flyleaf
(6) Front Flyleaf
(7) Front Flyleaf
(8) Front Flyleaf
(9) Page I
(10) Page II
(11) Page III
(12) Page IV
(13) Page V
(14) Page VI
(15) Page VII
(16) Page VIII
(17) Page IX
(18) Page X
(19) Page XI
(20) Page XII
(21) Page XIII
(22) Page XIV
(23) Page XV
(24) Page XVI
(25) Page XVII
(26) Page XVIII
(27) Page XIX
(28) Page XX
(29) Page XXI
(30) Page XXII
(31) Page XXIII
(32) Page XXIV
(33) Page 1
(34) Page 2
(35) Page 3
(36) Page 4
(37) Page 5
(38) Page 6
(39) Page 7
(40) Page 8
(41) Page 9
(42) Page 10
(43) Page 11
(44) Page 12
(45) Page 13
(46) Page 14
(47) Page 15
(48) Page 16
(49) Page 17
(50) Page 18
(51) Page 19
(52) Page 20
(53) Page 21
(54) Page 22
(55) Page 23
(56) Page 24
(57) Page 25
(58) Page 26
(59) Page 27
(60) Page 28
(61) Page 29
(62) Page 30
(63) Page 31
(64) Page 32
(65) Page 33
(66) Page 34
(67) Page 35
(68) Page 36
(69) Page 37
(70) Page 38
(71) Page 39
(72) Page 40
(73) Page 41
(74) Page 42
(75) Page 43
(76) Page 44
(77) Page 45
(78) Page 46
(79) Page 47
(80) Page 48
(81) Page 49
(82) Page 50
(83) Page 51
(84) Page 52
(85) Page 53
(86) Page 54
(87) Page 55
(88) Page 56
(89) Page 57
(90) Page 58
(91) Page 59
(92) Page 60
(93) Page 61
(94) Page 62
(95) Page 63
(96) Page 64
(97) Page 65
(98) Page 66
(99) Page 67
(100) Page 68
(101) Page 69
(102) Page 70
(103) Page 71
(104) Page 72
(105) Page 73
(106) Page 74
(107) Page 75
(108) Page 76
(109) Page 77
(110) Page 78
(111) Page 79
(112) Page 80
(113) Page 81
(114) Page 82
(115) Page 83
(116) Page 84
(117) Page 85
(118) Page 86
(119) Page 87
(120) Page 88
(121) Page 89
(122) Page 90
(123) Page 91
(124) Page 92
(125) Page 93
(126) Page 94
(127) Page 95
(128) Page 96
(129) Page 97
(130) Page 98
(131) Page 99
(132) Page 100
(133) Page 101
(134) Page 102
(135) Page 103
(136) Page 104
(137) Page 105
(138) Page 106
(139) Page 107
(140) Page 108
(141) Page 109
(142) Page 110
(143) Page 111
(144) Page 112
(145) Page 113
(146) Page 114
(147) Page 115
(148) Page 116
(149) Page 117
(150) Page 118
(151) Page 119
(152) Page 120
(153) Page 121
(154) Page 122
(155) Page 123
(156) Page 124
(157) Page 125
(158) Page 126
(159) Page 127
(160) Page 128
(161) Page 129
(162) Page 130
(163) Page 131
(164) Page 132
(165) Page 133
(166) Page 134
(167) Page 135
(168) Page 136
(169) Page 137
(170) Page 138
(171) Page 139
(172) Page 140
(173) Page 141
(174) Page 142
(175) Page 143
(176) Page 144
(177) Page 145
(178) Page 146
(179) Page 147
(180) Page 148
(181) Page 149
(182) Page 150
(183) Page 151
(184) Page 152
(185) Page 153
(186) Page 154
(187) Page 155
(188) Page 156
(189) Page 157
(190) Page 158
(191) Page 159
(192) Page 160
(193) Page 161
(194) Page 162
(195) Page 163
(196) Page 164
(197) Page 165
(198) Page 166
(199) Page 167
(200) Page 168
(201) Page 169
(202) Page 170
(203) Page 171
(204) Page 172
(205) Page 173
(206) Page 174
(207) Page 175
(208) Page 176
(209) Page 177
(210) Page 178
(211) Page 179
(212) Page 180
(213) Page 181
(214) Page 182
(215) Page 183
(216) Page 184
(217) Page 185
(218) Page 186
(219) Page 187
(220) Page 188
(221) Page 189
(222) Page 190
(223) Page 191
(224) Page 192
(225) Page 193
(226) Page 194
(227) Page 195
(228) Page 196
(229) Page 197
(230) Page 198
(231) Page 199
(232) Page 200
(233) Page 201
(234) Page 202
(235) Page 203
(236) Page 204
(237) Page 205
(238) Page 206
(239) Page 207
(240) Page 208
(241) Page 209
(242) Page 210
(243) Page 211
(244) Page 212
(245) Page 213
(246) Page 214
(247) Page 215
(248) Page 216
(249) Page 217
(250) Page 218
(251) Page 219
(252) Page 220
(253) Page 221
(254) Page 222
(255) Page 223
(256) Page 224
(257) Page 225
(258) Page 226
(259) Page 227
(260) Page 228
(261) Page 229
(262) Page 230
(263) Page 231
(264) Page 232
(265) Page 233
(266) Page 234
(267) Page 235
(268) Page 236
(269) Page 237
(270) Page 238
(271) Page 239
(272) Page 240
(273) Page 241
(274) Page 242
(275) Page 243
(276) Page 244
(277) Page 245
(278) Page 246
(279) Page 247
(280) Page 248
(281) Page 249
(282) Page 250
(283) Page 251
(284) Page 252
(285) Page 253
(286) Page 254
(287) Page 255
(288) Page 256
(289) Page 257
(290) Page 258
(291) Page 259
(292) Page 260
(293) Page 261
(294) Page 262
(295) Page 263
(296) Page 264
(297) Page 265
(298) Page 266
(299) Page 267
(300) Page 268
(301) Page 269
(302) Page 270
(303) Page 271
(304) Page 272
(305) Page 273
(306) Page 274
(307) Page 275
(308) Page 276
(309) Page 277
(310) Page 278
(311) Page 279
(312) Page 280
(313) Page 281
(314) Page 282
(315) Page 283
(316) Page 284
(317) Page 285
(318) Page 286
(319) Page 287
(320) Page 288
(321) Page 289
(322) Page 290
(323) Page 291
(324) Page 292
(325) Page 293
(326) Page 294
(327) Page 295
(328) Page 296
(329) Page 297
(330) Page 298
(331) Page 299
(332) Page 300
(333) Page 301
(334) Page 302
(335) Page 303
(336) Page 304
(337) Page 305
(338) Page 306
(339) Page 307
(340) Page 308
(341) Page 309
(342) Page 310
(343) Page 311
(344) Page 312
(345) Page 313
(346) Page 314
(347) Page 315
(348) Page 316
(349) Page 317
(350) Page 318
(351) Page 319
(352) Page 320
(353) Page 321
(354) Page 322
(355) Page 323
(356) Page 324
(357) Page 325
(358) Page 326
(359) Page 327
(360) Page 328
(361) Rear Flyleaf
(362) Rear Flyleaf
(363) Rear Flyleaf
(364) Rear Flyleaf
(365) Rear Flyleaf
(366) Rear Flyleaf
(367) Rear Board
(368) Rear Board
(369) Spine
(370) Fore Edge
(371) Scale
(372) Color Palette