(43) Blaðsíða 35
35
anarinnar, og hón getur eigi farið fram á neinu öðru
máli, útlendu máli, nema því aö eins að nauðsynlegur
orðaforði hafi verið lærður fyrst utan að. Allt efnið
eða tækin eru til taks í endurminningunni og liæfileik-
arnir, sem eru til þess að koma skipulagi á allt saman,
geta þegar tekið til starfa. En um þetta hefur latínu-
skólinn alls eigi skeytt. Fullkomnasta sönnun fyrir því
er það, hve piltar hafa opt kvartað sáran (ekki opin-
berlega) undan því að læra íslenzku málmyndalýsinguna.
Af því að móðurmálið er búningur hugsanarinnar
verður að vera meira eða minna samband eða skyld-
leiki milli málfræðinnar og hugsunarfræðinnar. J>að rná
finna ástæður fyrir ýinsum lögum málfræðinnar og sjá
að þau eru hugsunarrjett eins og nauðsynlegar afleið-
ingar af hugsan mannanna og eðli umheiinsins. J»að
er ástæöa fyrir því aö málið er sett sainan af setning-
um, eins er ástæða fyrir því, að það hefur rjett þessa
orðflokka, enn er eins ástæða fyrir því aö sagnoröin
hafa tíðir og hætti o. s. fr. Vjer tölum í setningum af
því að vjer höfum hæfileika eigi að eins til þess að
mynda heldur og til þess að meta og líkja sarnan hug-
myndunum o. s. fr. Bæði hugsanin, skilningur vor á
uinheiminuin og söguleg tilviljun hefur álirif á inálið,
en það þarf einmitt að opna augu nemandans á þessu
öllu í móðurmálinu og ])á fær eigi einungis minnið eitt
allt starfið heldur hugsanin líka. Hæfileikinn til að
hugsa mundi æfast viö þetta og aukast að skarpleika
og rjettskyggni. fegar þannig er farið aö, yrði nemand-
anum miklu meira gagn að því, að lesa beztu rit vor;
nú fyndi liann, miklu betur að minnsta kosti, hvað fagurt
væri og livað ekki, nú skildi hann hvers vegna það
væri fagurt og hvers vegna ekki, hvers vegna það ætti
að vera svona o. s. fr. Nú hafa nemendurnir fremur
lítið gagn af að lesa t. a. m. fornsögurnar eins og þær
eru lesnar í skóla, og er það einkum af því, að þeir
eru svo lítið og einstrengingslega undir það búnir. Eins
er það lfka mjög óheppilcgt aö lesa ekkcrt nema forn-
3*
(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða [1]
(6) Blaðsíða [2]
(7) Blaðsíða [3]
(8) Blaðsíða [4]
(9) Blaðsíða 1
(10) Blaðsíða 2
(11) Blaðsíða 3
(12) Blaðsíða 4
(13) Blaðsíða 5
(14) Blaðsíða 6
(15) Blaðsíða 7
(16) Blaðsíða 8
(17) Blaðsíða 9
(18) Blaðsíða 10
(19) Blaðsíða 11
(20) Blaðsíða 12
(21) Blaðsíða 13
(22) Blaðsíða 14
(23) Blaðsíða 15
(24) Blaðsíða 16
(25) Blaðsíða 17
(26) Blaðsíða 18
(27) Blaðsíða 19
(28) Blaðsíða 20
(29) Blaðsíða 21
(30) Blaðsíða 22
(31) Blaðsíða 23
(32) Blaðsíða 24
(33) Blaðsíða 25
(34) Blaðsíða 26
(35) Blaðsíða 27
(36) Blaðsíða 28
(37) Blaðsíða 29
(38) Blaðsíða 30
(39) Blaðsíða 31
(40) Blaðsíða 32
(41) Blaðsíða 33
(42) Blaðsíða 34
(43) Blaðsíða 35
(44) Blaðsíða 36
(45) Blaðsíða 37
(46) Blaðsíða 38
(47) Blaðsíða 39
(48) Blaðsíða 40
(49) Blaðsíða 41
(50) Blaðsíða 42
(51) Blaðsíða 43
(52) Blaðsíða 44
(53) Blaðsíða 45
(54) Blaðsíða 46
(55) Blaðsíða 47
(56) Blaðsíða 48
(57) Blaðsíða 49
(58) Blaðsíða 50
(59) Blaðsíða 51
(60) Blaðsíða 52
(61) Blaðsíða 53
(62) Blaðsíða 54
(63) Blaðsíða 55
(64) Blaðsíða 56
(65) Blaðsíða 57
(66) Blaðsíða 58
(67) Blaðsíða 59
(68) Blaðsíða 60
(69) Blaðsíða 61
(70) Blaðsíða 62
(71) Blaðsíða 63
(72) Blaðsíða 64
(73) Blaðsíða 65
(74) Blaðsíða 66
(75) Blaðsíða 67
(76) Blaðsíða 68
(77) Blaðsíða 69
(78) Blaðsíða 70
(79) Blaðsíða 71
(80) Blaðsíða 72
(81) Blaðsíða 73
(82) Blaðsíða 74
(83) Blaðsíða 75
(84) Blaðsíða 76
(85) Saurblað
(86) Saurblað
(87) Band
(88) Band
(89) Kjölur
(90) Framsnið
(91) Toppsnið
(92) Undirsnið
(93) Kvarði
(94) Litaspjald
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Blaðsíða [1]
(6) Blaðsíða [2]
(7) Blaðsíða [3]
(8) Blaðsíða [4]
(9) Blaðsíða 1
(10) Blaðsíða 2
(11) Blaðsíða 3
(12) Blaðsíða 4
(13) Blaðsíða 5
(14) Blaðsíða 6
(15) Blaðsíða 7
(16) Blaðsíða 8
(17) Blaðsíða 9
(18) Blaðsíða 10
(19) Blaðsíða 11
(20) Blaðsíða 12
(21) Blaðsíða 13
(22) Blaðsíða 14
(23) Blaðsíða 15
(24) Blaðsíða 16
(25) Blaðsíða 17
(26) Blaðsíða 18
(27) Blaðsíða 19
(28) Blaðsíða 20
(29) Blaðsíða 21
(30) Blaðsíða 22
(31) Blaðsíða 23
(32) Blaðsíða 24
(33) Blaðsíða 25
(34) Blaðsíða 26
(35) Blaðsíða 27
(36) Blaðsíða 28
(37) Blaðsíða 29
(38) Blaðsíða 30
(39) Blaðsíða 31
(40) Blaðsíða 32
(41) Blaðsíða 33
(42) Blaðsíða 34
(43) Blaðsíða 35
(44) Blaðsíða 36
(45) Blaðsíða 37
(46) Blaðsíða 38
(47) Blaðsíða 39
(48) Blaðsíða 40
(49) Blaðsíða 41
(50) Blaðsíða 42
(51) Blaðsíða 43
(52) Blaðsíða 44
(53) Blaðsíða 45
(54) Blaðsíða 46
(55) Blaðsíða 47
(56) Blaðsíða 48
(57) Blaðsíða 49
(58) Blaðsíða 50
(59) Blaðsíða 51
(60) Blaðsíða 52
(61) Blaðsíða 53
(62) Blaðsíða 54
(63) Blaðsíða 55
(64) Blaðsíða 56
(65) Blaðsíða 57
(66) Blaðsíða 58
(67) Blaðsíða 59
(68) Blaðsíða 60
(69) Blaðsíða 61
(70) Blaðsíða 62
(71) Blaðsíða 63
(72) Blaðsíða 64
(73) Blaðsíða 65
(74) Blaðsíða 66
(75) Blaðsíða 67
(76) Blaðsíða 68
(77) Blaðsíða 69
(78) Blaðsíða 70
(79) Blaðsíða 71
(80) Blaðsíða 72
(81) Blaðsíða 73
(82) Blaðsíða 74
(83) Blaðsíða 75
(84) Blaðsíða 76
(85) Saurblað
(86) Saurblað
(87) Band
(88) Band
(89) Kjölur
(90) Framsnið
(91) Toppsnið
(92) Undirsnið
(93) Kvarði
(94) Litaspjald