
(32) Blaðsíða 32
25 ára afmælisrit Stómasamtakanna
leita eftir. Því hver lítur við stelpu sem
er föl eins og tunglið, þurfandi að hafa
salerni í augsýn og með Borgarspítalann
sem annað heimilisfang. Það biðu ekki
margir fyrir utan dyrnar heima hjá mér.
Áður er ég var skorin upp hafði
ég komið mér upp stafla af hólkvíðum
fötum. Áleit að pokinn myndi blasa við
öllum og ég liti út eins og ég væri komin
nokkra mánuði á leið.
Fékkstu heimsókn frá stómaþega
áður en þú fórst í aðgerð?
Égfékk heimsókn aftveimur manneskjum
sem var mikil blessun fyrir mig og mína
fjölskyldu. Fyrst kom kona, aðeins eldri
en ég, sem var svo rosalega hress og
sýndi fram á að lifa með stóma væri vel
hægt. Hún kom um það bil hálfu ári áður
en ég fékk stómað. Stuttu áður en ég var
skorin upp kom strákur sem var tveimur
árum eldri en ég og hann leit bara
venjulega út. Gat gengið í venjulegum
fötum og var að klára stúdentinn.
Mikilvægt að öll fjölskyldan
sé með í ráðum svo að
þetta sé ekkert feimnismál.
í dag sé ég hversu mikilvægt það
er að kynna hugmyndina um stóma
fyrir fólki sem gæti þurft á því að halda,
með góðum fyrirvara, því þetta er
heilmikil breyting á lífi, sál og ekki síst
líkamsímynd fyrir hvern og einn. Maður
þarf að venjast hugmyndinni og vera
sáttur við hana ásamt því að fjölskylda
manns þarf að geta undirbúið sig líka.
Hvernig hefur þér svo gengið að lifa
með stómað?
Hégóminn var að fara með mig í fyrstu.
Ég ætlaðist til að lífið yrði nákvæmlega
eins og áður en ég varð veik en raunin
er að það verður aldrei. Ástæðan er
einföld: í dag er ég með stóma en ég var
það ekki áður. Aðalhöfuðverkurinn til að
byrja með var að læra inn á mataræðið,
þannig að ég vissi nokkurn veginn
hvenær mest kæmi í pokann og hvenær
mér væri óhætt að fara út á lífið án þess
að þurfa að fara oft og mörgum sinnum á
klóið til að tæma pokann.
Ég hef komist að raun um að því
miður er mikil fáfræði í sambandi við
stóma. Stuttu eftir aðgerðina fór ég í
sund sem er kannski ekki í frásögur
færandi en þegar ég ætlaði í makindum
mínum að láta mér líða vel í heita
pottinum í mínu nýja bikini þá heyrist
í, að því er virtist vitrum manni, þessi
setning: „Værir þú til í að fara upp úr
pottinum, þessi saurpoki þinn mengar
laugina.“ Bíddu hægur, er hann að tala
við mig, hugsa ég og uppgötva um leið
að það sést örlítið í pokann. Þar sem
ég hef alltaf verið frekar frökk og læt
engan komast upp með að segja slíkt
við mig þá svara ég öskureið: „Menga
ég?! Ég get sagt þér það að ef ég skít
hér í laugina þá uppgötvar það enginn
en ef það kæmi fyrir þig þá þyrfti að
sótthreinsa laugina!"
Þegar ég fer í sund þá er oft glápt.
Börnin eru hreinskilin og spyrja hvað
ég sé með ef það sést í pokann en
foreldrarnir eru fljótir til og kippa í barnið
og hálfvegis æpa af blygðun yfir hegðun
barnsins síns: „Hættu að glápa, barn!“
Þau eru þar með búin að stimpla það
inn hjá barninu að það sem ég er með er
eitthvað Ijótt og ógeðslegt sem má ekki
tala um.
Eitthvað að lokum?
Það er mikilvægt að það sé talað eðlilega
um stóma og opinskátt því þetta er og
verður væntanlega hjá mörgum sem fá
hana hluti af líkama þeirra og þeir verða
að vera sáttir. Einnig er mikilvægt að öll
fjölskyldan sé með í ráðum svo að þetta
sé ekkertfeimnismál. Sú staðreynd hefur
hjálpað mér gífurlega mikið til að takast
á við þá erfiðleika sem ég hefi gengið í
gegnum og sigrast á þeim. Ég ákvað að
taka þessu með hæfilegri blöndu af gríni
og alvöru; að taka mig ekki of alvarlega.
Ég gæti setið heima hjá mér og kvartað
og kveinað yfir öllu því sem ég missti af
og hvað ég ætti bágt, hvað ég væri Ijót
og allt það en í staðinn þá tek ég lífinu
eins og það kemur fyrir sig.
Eitt sinn þegar ég var í mínu
svartasta þá heyrðist í afa mínum sem
ég bjóst alls ekki við að segið neitt þvílíkt
við mig: „Veistu það, Inger Rós mín, að
ef strákurinn sem þú ert með finnst þetta
eitthvað Ijótt þá er hann ekki þess virði
að vera með.” Ég ákvað að þetta væri
satt.
Fyrir mér er stóma lifsgjöf og ég
hlakka til að halda áfram að lifa.
/
Formenn Stómasamtaka Islands
1980- 1981
1981 - 1983
1983- 1985
1985- 1989
1989- 1991
1991 - 1993
1993- 1995
1995- 1997
1997-2003
2003-
Ólafur R. Dýrmundsson
Kristinn Helgason
Örn Agnarsson
Kristinn Helgason
Örn Agnarsson
Einar Þ. Mathiesen
Ólafur R. Dýrmundsson
Örn Agnarsson
Sigurður Jón Ólafsson
Kristján Freyr Helgason
32
(1) Blaðsíða 1
(2) Blaðsíða 2
(3) Blaðsíða 3
(4) Blaðsíða 4
(5) Blaðsíða 5
(6) Blaðsíða 6
(7) Blaðsíða 7
(8) Blaðsíða 8
(9) Blaðsíða 9
(10) Blaðsíða 10
(11) Blaðsíða 11
(12) Blaðsíða 12
(13) Blaðsíða 13
(14) Blaðsíða 14
(15) Blaðsíða 15
(16) Blaðsíða 16
(17) Blaðsíða 17
(18) Blaðsíða 18
(19) Blaðsíða 19
(20) Blaðsíða 20
(21) Blaðsíða 21
(22) Blaðsíða 22
(23) Blaðsíða 23
(24) Blaðsíða 24
(25) Blaðsíða 25
(26) Blaðsíða 26
(27) Blaðsíða 27
(28) Blaðsíða 28
(29) Blaðsíða 29
(30) Blaðsíða 30
(31) Blaðsíða 31
(32) Blaðsíða 32
(33) Blaðsíða 33
(34) Blaðsíða 34
(35) Blaðsíða 35
(36) Blaðsíða 36
(37) Blaðsíða 37
(38) Blaðsíða 38
(39) Blaðsíða 39
(40) Blaðsíða 40
(41) Blaðsíða 41
(42) Blaðsíða 42
(43) Blaðsíða 43
(44) Blaðsíða 44
(2) Blaðsíða 2
(3) Blaðsíða 3
(4) Blaðsíða 4
(5) Blaðsíða 5
(6) Blaðsíða 6
(7) Blaðsíða 7
(8) Blaðsíða 8
(9) Blaðsíða 9
(10) Blaðsíða 10
(11) Blaðsíða 11
(12) Blaðsíða 12
(13) Blaðsíða 13
(14) Blaðsíða 14
(15) Blaðsíða 15
(16) Blaðsíða 16
(17) Blaðsíða 17
(18) Blaðsíða 18
(19) Blaðsíða 19
(20) Blaðsíða 20
(21) Blaðsíða 21
(22) Blaðsíða 22
(23) Blaðsíða 23
(24) Blaðsíða 24
(25) Blaðsíða 25
(26) Blaðsíða 26
(27) Blaðsíða 27
(28) Blaðsíða 28
(29) Blaðsíða 29
(30) Blaðsíða 30
(31) Blaðsíða 31
(32) Blaðsíða 32
(33) Blaðsíða 33
(34) Blaðsíða 34
(35) Blaðsíða 35
(36) Blaðsíða 36
(37) Blaðsíða 37
(38) Blaðsíða 38
(39) Blaðsíða 39
(40) Blaðsíða 40
(41) Blaðsíða 41
(42) Blaðsíða 42
(43) Blaðsíða 43
(44) Blaðsíða 44