15 y~t þeir í skýrslunni, aö kunnátta í íslenzkri túngu fari ávallt hnignandi (eiginlega að skilja meðal Islendínga í Kaupmannahöfn), og málið se smásaman að spillast, svo að <(hin svokallaða (!) íslenzka” muni innan skammrar stundar útaf deyja, einsog Engilsaxneskan í fornöld. Á íslandi sjálfu var óttinn fyrir því varla mikill, að málið mundi deyja út, því eg hcld menn hafi ekki fundið á ser þar almennt, að málinu færi aptur, en hitt var fremur, að menn fundu til þess, að bókmálið var farið að fá á sig annað snið en hið daglega málið, og kom það af því, að ymsir menn höfðu tekið fyrir sig að snúa útlendum ritum og kvæðum, án þess að vera til hlítar færir um að koma á þau íslenzkum blæ. Yður er öllum kunnugt nafn Ilasmusar Rask s, hins fræga málfræðíngs. Eg þarf heldur ekki að rekja æfi hans fyrir yður* 1, því enginn þekkir hana betur en ver Islendíngar, enda liöfum vér eptir megni stuðlað til að halda hans minníng uppi, og einkum félag vort, einsog verðugt er, ekki sízt um þann tíma, sem fáir urðu til að lialda orðstír hans á lopt í föðurlandi hans sjálfs. Eg skal einúngis geta þess, að Rask var fæddur á Fjóni 22. November 1787 af fátækum foreldrum, var settur til menta og vann sér þegar í skóla nal'n og álit fyrir einstaklega málfræðisgáfu. Meðal annars hafði hann þar byrjað á að lesa íslenzkar bækur, og bjó sér þá sjálfur til orðabók og málmyndalýsíng, því hvorki var þá um auðugan garð að gresja af þesskonar bókum, og ekki heldur voru efnin fyrir hendi til að kaupa þær. (1Pað skal vera mín huggun og gleði”, skrifaði hann um það mund einum af vinum sínum, ((að læra þetta mál, og að sjá af ritum þess, hversu mcnn hafa fyrrum þolað andstreymi og með hrcysti klofið það. Eg læri ekki íslcnzku til þess að nema af henni stjórnfræði eða hermennsku, eða þesskonar, en eg læri hana til þess að geta hugsað eins og maður, til þess að útrýma þeim kotúngs og kúgunar anda, sem mér hefir verið innrættur með uppcldinu frá blautu barnsbeini, til þess að stæla hug og sál, svo eg geti gengið í hættur óskelfdur, og að sál mín kjósi heldur að segja skilið við líkamann, en að breyta útaf því eða afneita, sem hún hefir fengið fulla og fasta sannfæríng um að sé satt og rétt.” — Rask kom til háskólans í Kaupmannahöfn 1807, og var þá lljótt komin vinátta milli ') llið lielztn uin æli liasUs cr í ritgjörð cptir N. M. Petersen i Rasks sainleðe Afhandlingcr I, 1 —115, slir. Erslows Forfatter-Lexikon u. n. Rnslc (Rasnnis).

(1) Front Board
(2) Front Board
(3) Illustration
(4) Illustration
(5) Page [1]
(6) Page [2]
(7) Page [3]
(8) Page [4]
(9) Page [5]
(10) Page [6]
(11) Page [7]
(12) Page [8]
(13) Page 1
(14) Page 2
(15) Page 3
(16) Page 4
(17) Page 5
(18) Page 6
(19) Page 7
(20) Page 8
(21) Page 9
(22) Page 10
(23) Page 11
(24) Page 12
(25) Page 13
(26) Page 14
(27) Page 15
(28) Page 16
(29) Page 17
(30) Page 18
(31) Page 19
(32) Page 20
(33) Page 21
(34) Page 22
(35) Page 23
(36) Page 24
(37) Page 25
(38) Page 26
(39) Page 27
(40) Page 28
(41) Page 29
(42) Page 30
(43) Page 31
(44) Page 32
(45) Page 33
(46) Page 34
(47) Page 35
(48) Page 36
(49) Page 37
(50) Page 38
(51) Page 39
(52) Page 40
(53) Page 41
(54) Page 42
(55) Page 43
(56) Page 44
(57) Page 45
(58) Page 46
(59) Page 47
(60) Page 48
(61) Page 49
(62) Page 50
(63) Page 51
(64) Page 52
(65) Page 53
(66) Page 54
(67) Page 55
(68) Page 56
(69) Page 57
(70) Page 58
(71) Page 59
(72) Page 60
(73) Page 61
(74) Page 62
(75) Page 63
(76) Page 64
(77) Page 65
(78) Page 66
(79) Page 67
(80) Page 68
(81) Page 69
(82) Page 70
(83) Page 71
(84) Page 72
(85) Page 73
(86) Page 74
(87) Page 75
(88) Page 76
(89) Page 77
(90) Page 78
(91) Page 79
(92) Page 80
(93) Page 81
(94) Page 82
(95) Page 83
(96) Page 84
(97) Page 85
(98) Page 86
(99) Page 87
(100) Page 88
(101) Page 89
(102) Page 90
(103) Page 91
(104) Page 92
(105) Page 93
(106) Page 94
(107) Page 95
(108) Page 96
(109) Page 97
(110) Page 98
(111) Page 99
(112) Page 100
(113) Page 101
(114) Page 102
(115) Page 103
(116) Page 104
(117) Page 105
(118) Page 106
(119) Page 107
(120) Page 108
(121) Rear Board
(122) Rear Board
(123) Spine
(124) Fore Edge
(125) Head Edge
(126) Tail Edge
(127) Scale
(128) Color Palette