78 og aðstoð, sem Norðmenn veitti Svíum, þá er þess væri farið á leit. Eptir að Svíarnir höfðu hátíðlega unnið eið að því, að samningurinn skyldi í öllum greinum haldinn >>af mönnum heggja ríkja<<, sóru meðlimir ríkisráðsins í Noregi einnig >>fyrir hönd Noregs- konungs ríkis manna<< að halda samninginn1). Samningur þessi var vissulega mjög ófullkominrv og einkum vantaði Noreg, er var minni máttar, næga tryggingu gegn því, að lagður yrði úrskurður á norsk mál í Svíþjóð með ráðum sænskra manna. En hvílíkur mismunur er þó ekki á þessum samn- ingi og samningnum frá 1262. Einkum er það eptirtektarvert hve vandlega þess ér gætt að greina skýrt á milli beggja ríkjanna sem fyllilega sjálfstæðra ríkja hvors um sig, og að konungur er jafnan kallaður Noregs konungur, þegar talað er um Noreg eða Noregs- konungs ríki, en Svía konungur þegar talað er umSvíþjóð. Þegar þessa er gætterómögu- legt að halda því fram að konungur Islands sje kallaðar >>sínu rjetta heiti« í gömlum íslenzkum skjölum, þar sem hann er eingöngu kallaður Noregs konungur, ef sú skoðun Jón Sigurðssonar, er rjett, að tilgangurinn með Gamla sáttmála hafi verið að koma á hreinu persónusambandi, þannig að >>Island væri frjálst sambandsland jafnt Noregi<<2). Það er líka harla ósennilegt, að bændur fyrir norðan land og sunnan á Islandi árið 1262 hafi viljað koma á fót sjálfstæðu íslenzku konungsríki, er sjálfstæður íslenzkur konungur rjeði fyrir. Hinar langvinnu og skæðu borgarastyrjaldir, þá er Snorri Sturl- uson, Sturla Þórðarson, Þórður Sighvatsson, Gissur Þorvaldsson o. fl. kepptu í rauninni hver um sig að því marki að ná konungdómi yfir Islandi, höfðu eflaust bakað þeim allt of mikið tjón til þess að þeir æsktu eptir óstyrkri ísjenzkri konungsstj órn, er engir studdu aðrir en höfðingjar og bændur á Islandi, er óvíst var hve mikið var á að byggja. Það sem þeir þurftu með og það sem alþýðan eflaust óskaði í hjarta sínu er hún gekk Noregskonungi á vald, af því að hún sá hve vonlaust var um að Island gæti haldizt við sem sjálfstætt ríki, var sterkt konungsvald, er hefði annað voldugara land, Noregs konungs veldi eða Noregsríkis menn, að bakhjalli, og gæti haldið uppi frið við landið og í landinu og komið íslenzkum lögum aptur til vegs og valda, en þau höfðu innlendir höfðingjar langa hríð fótum troðið. Það sem þeir þurftu með, var ekki stofnun óstyrks íslenzks konungsríkis, heldur undirgefning undir hið volduga Noregskonungs- eða Noregs ríki með fullri sjálfstjórn í innanlandsmálum, og sá var líka augsýnilega, tilgangur samningsins. Það má færa mörg dæmi því til sönnunar að svona var litið á samninginn bæði í Noregi og á Islandi, þegar eptir að hann var gjörður. I konungabrjefum til Islands, bæði þegar eptir undirokunina og ávallt síðar, kallar konungur sig þannig eingöngu Noregs konung, en aldrei Islands konung, sbr. t. d. brjef Magnúsar konungs Lagabætis til Isjendinga 1281, er hann sendir Jónsbók til viðtöku: >>Magnús af guðs miskunn Noregs konungur, sönur Hákonar konungs, sonarsonur Sverris konungs«. Samningurinn milli Noregs og Svíþjóðar árið 1319, er stofnaði samband milli tveggja, fyllilega sjájlfstæðra ríkja, er einnig fróðlegur að þessu leyti. Því að samkvæmt honum kallar Magnús kon- ungursig »Noregs ogSvíþjóðar konung« í konungabrjefum til Islands, þótt hann auðvitað komi þar fraiíi sem norskur konungur, og eptir að danska hjeraðið Skánn hafði hyllt hann sem konung sinn, sjáum vjer meira að segja að hann kallar sig: >>Magnús, af Guðs náð Noregs, Svíþjóðar og Skánar konung«, í rjettarbót (tilskipun) dags. 19. október J) Samningurmn stendur í Norges gamle Love III, bls. 146. Sbr. P. A. Munck, bls. 10 o. frk. Munck kallar samninginn kinn fyrsta sambands-sáttmála (Unions-Act), er gjörður hafi verið á Norðurlöndum. 1 1. neðanmálsgrein á bls. 9 hjer að framan er sagt frá því livemig farið var að ef missætti kom upp út af. samningsrofum. 2) ,Tón Sigurðsson, bls. 9.

(1) Band
(2) Band
(3) Saurblað
(4) Saurblað
(5) Saurblað
(6) Saurblað
(7) Kápa
(8) Kápa
(9) Blaðsíða [1]
(10) Blaðsíða [2]
(11) Blaðsíða I
(12) Blaðsíða II
(13) Blaðsíða III
(14) Blaðsíða IV
(15) Blaðsíða V
(16) Blaðsíða VI
(17) Blaðsíða VII
(18) Blaðsíða VIII
(19) Blaðsíða IX
(20) Blaðsíða X
(21) Blaðsíða XI
(22) Blaðsíða XII
(23) Blaðsíða XIII
(24) Blaðsíða XIV
(25) Blaðsíða XV
(26) Blaðsíða XVI
(27) Blaðsíða XVII
(28) Blaðsíða XVIII
(29) Blaðsíða 3
(30) Blaðsíða 4
(31) Blaðsíða 5
(32) Blaðsíða 6
(33) Blaðsíða 7
(34) Blaðsíða 8
(35) Blaðsíða 9
(36) Blaðsíða 10
(37) Blaðsíða 11
(38) Blaðsíða 12
(39) Blaðsíða 13
(40) Blaðsíða 14
(41) Blaðsíða 15
(42) Blaðsíða 16
(43) Blaðsíða 17
(44) Blaðsíða 18
(45) Blaðsíða 19
(46) Blaðsíða 20
(47) Blaðsíða 21
(48) Blaðsíða 22
(49) Blaðsíða 23
(50) Blaðsíða 24
(51) Blaðsíða 25
(52) Blaðsíða 26
(53) Blaðsíða [1]
(54) Blaðsíða [2]
(55) Blaðsíða 27
(56) Blaðsíða 28
(57) Blaðsíða 29
(58) Blaðsíða 30
(59) Blaðsíða 31
(60) Blaðsíða 32
(61) Blaðsíða 33
(62) Blaðsíða 34
(63) Blaðsíða 35
(64) Blaðsíða 36
(65) Blaðsíða 37
(66) Blaðsíða 38
(67) Blaðsíða 39
(68) Blaðsíða 40
(69) Blaðsíða 41
(70) Blaðsíða 42
(71) Blaðsíða 43
(72) Blaðsíða 44
(73) Blaðsíða 45
(74) Blaðsíða 46
(75) Blaðsíða 47
(76) Blaðsíða 48
(77) Blaðsíða 49
(78) Blaðsíða 50
(79) Blaðsíða 51
(80) Blaðsíða 52
(81) Blaðsíða 53
(82) Blaðsíða 54
(83) Blaðsíða 55
(84) Blaðsíða 56
(85) Blaðsíða 57
(86) Blaðsíða 58
(87) Blaðsíða 59
(88) Blaðsíða 60
(89) Blaðsíða 61
(90) Blaðsíða 62
(91) Blaðsíða 63
(92) Blaðsíða 64
(93) Blaðsíða 65
(94) Blaðsíða 66
(95) Blaðsíða 67
(96) Blaðsíða 68
(97) Blaðsíða 69
(98) Blaðsíða 70
(99) Blaðsíða 71
(100) Blaðsíða 72
(101) Blaðsíða 73
(102) Blaðsíða 74
(103) Blaðsíða 75
(104) Blaðsíða 76
(105) Blaðsíða 77
(106) Blaðsíða 78
(107) Blaðsíða 79
(108) Blaðsíða 80
(109) Blaðsíða 81
(110) Blaðsíða 82
(111) Blaðsíða 83
(112) Blaðsíða 84
(113) Blaðsíða 85
(114) Blaðsíða 86
(115) Blaðsíða 87
(116) Blaðsíða 88
(117) Blaðsíða 89
(118) Blaðsíða 90
(119) Blaðsíða 91
(120) Blaðsíða 92
(121) Blaðsíða 93
(122) Blaðsíða 94
(123) Blaðsíða 95
(124) Blaðsíða 96
(125) Blaðsíða 97
(126) Blaðsíða 98
(127) Blaðsíða 99
(128) Blaðsíða 100
(129) Blaðsíða 101
(130) Blaðsíða 102
(131) Blaðsíða 103
(132) Blaðsíða 104
(133) Blaðsíða 105
(134) Blaðsíða 106
(135) Blaðsíða 107
(136) Blaðsíða 108
(137) Blaðsíða 109
(138) Blaðsíða 110
(139) Blaðsíða 111
(140) Blaðsíða 112
(141) Blaðsíða 113
(142) Blaðsíða 114
(143) Blaðsíða 115
(144) Blaðsíða 116
(145) Blaðsíða 117
(146) Blaðsíða 118
(147) Blaðsíða 119
(148) Blaðsíða 120
(149) Blaðsíða 121
(150) Blaðsíða 122
(151) Blaðsíða 123
(152) Blaðsíða 124
(153) Blaðsíða 125
(154) Blaðsíða 126
(155) Blaðsíða 127
(156) Blaðsíða 128
(157) Blaðsíða 129
(158) Blaðsíða 130
(159) Blaðsíða 131
(160) Blaðsíða 132
(161) Blaðsíða 133
(162) Blaðsíða 134
(163) Blaðsíða 135
(164) Blaðsíða 136
(165) Blaðsíða 137
(166) Blaðsíða 138
(167) Blaðsíða 139
(168) Blaðsíða 140
(169) Blaðsíða 141
(170) Blaðsíða 142
(171) Blaðsíða 143
(172) Blaðsíða 144
(173) Blaðsíða 145
(174) Blaðsíða 146
(175) Blaðsíða 147
(176) Blaðsíða 148
(177) Blaðsíða 149
(178) Blaðsíða 150
(179) Blaðsíða 151
(180) Blaðsíða 152
(181) Blaðsíða 153
(182) Blaðsíða 154
(183) Blaðsíða 155
(184) Blaðsíða 156
(185) Blaðsíða 157
(186) Blaðsíða 158
(187) Blaðsíða 159
(188) Blaðsíða 160
(189) Blaðsíða 161
(190) Blaðsíða 162
(191) Blaðsíða 163
(192) Blaðsíða 164
(193) Blaðsíða 165
(194) Blaðsíða 166
(195) Kápa
(196) Kápa
(197) Saurblað
(198) Saurblað
(199) Saurblað
(200) Saurblað
(201) Band
(202) Band
(203) Kjölur
(204) Framsnið
(205) Kvarði
(206) Litaspjald